NATO: Rusya'nın Ukrayna sınırında geniş çaplı ve alışılmadık yoğunlaşması var

AA
AA
TT

NATO: Rusya'nın Ukrayna sınırında geniş çaplı ve alışılmadık yoğunlaşması var

AA
AA

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rus ordusunun Ukrayna sınırı yakınında son haftalarda geniş çaplı ve alışılmadık şekilde yoğunlaştığını, bunun bahar aylarında Rusya'nın Kırım ve Karadeniz'de askeri yığınak yapmasıyla benzerlik taşıdığını söyledi.
Stoltenberg ile Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Brüksel'deki NATO karargahında görüştü.
Stoltenberg, ortak basın toplantısında, "Ukrayna içinde ve çevresindeki güvenlik durumunu görüştük. Son haftalarda Rus güçlerinin Ukrayna sınırı yakınında geniş çaplı ve alışılmadık yoğunlaşmasını gördük. Bu durum, Rusya'nın bu yıl daha önce Kırım ve Karadeniz'de askeri yığınak yapmasına benziyor. NATO müteyakkız olmaya devam etmektedir." ifadesini kullandı.
NATO müttefikleri ve Ukrayna ile AB gibi ortaklarla durum hakkında istişarelerinin sürdüğünü kaydeden Stoltenberg, şunları söyledi:
"Rusya'nın provokasyonları ve saldırgan tutumu endişe kaynağıdır. Rusya'ya askeri faaliyetleri ile ilgili şeffaflık çağrısı yapıyoruz. Gerginliğin tırmanmasını önlemek önem taşımaktadır. NATO, Ukrayna ile dayanışma içindedir. Kırım'ın yasa dışı ilhakını kabul etmedik ve etmeyeceğiz. Rusya'yı Donbas bölgesindeki militanlarını desteklemeye son vermeye çağırıyoruz."
Stoltenberg, NATO olarak Ukrayna'yı desteklemeye devam edeceklerini bildirdi. NATO'nun Karadeniz'deki tatbikatlarının ve faaliyetlerinin savunma amaçlı ve şeffaf olduğunu vurgulayan Stoltenberg, Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba'nın kasım sonunda Letonya'da düzenlenecek NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'na da katılacağı bilgisini verdi.
Rusya'nın daha önce Ukrayna ve Gürcistan gibi ülkelere karşı güç kullanmaktan çekinmediğini hatırlatan Stoltenberg, 2014'te Kırım yasa dışı ilhakı sonrası NATO'nun doğu kanadındaki savunma amaçlı askeri varlığını artırdığını, bunun Rusya'ya tehdit olmadığını söyledi.
"Önemli olan durumun tırmanması ve kontrolden çıkmasını önlemek." diyen Stoltenberg, Belarus sınırındaki krizin yanı sıra Batı Balkanlar'da da gerginliğin arttığını söyledi. Stoltenberg, "Aynı anda meydana gelen birçok gelişme bulunuyor. NATO bunları yakından izlemeli ve teyakkuzda olmalı. Rusya'ya bir kez daha gerginliği düşürme çağrısında bulunuyoruz." dedi.

Kuleba: "Her senaryoya hazırlıklı olmalıyız"
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba da "Sınırımızda gördüğümüz şey sadece bir askeri yığınak değil çünkü Rusya daha önce baharda askerlerini sınırlarımıza getirmişti ve o zamandan bu yana gerçekte hiçbir zaman kuvvetlerini oradan çekmedi. Şu anda gördüğümüz şey, Rusya'nın hızlıca burada yığılmış askerlerini ve askeri ekipmanını aktif hale getireceği kötüye giden bir durumdur. Rusya yönetimi için askeri olan dahil her seçenek masadadır." diye konuştu.
Ukrayna olarak Avrupa'da barış, adalet ve güvenliği savunmaya devam edeceklerini vurgulayan Kuleba, "NATO ile bu temel ilkeleri savunmak için çalışmayı sürdüreceğiz." dedi.
Kuleba, Belarus-Polonya sınırından AB'ye yasa dışı geçmek isteyen kişilerin bölgeye gitmesi, Rusya'nın askeri tatbikatları, Avrupa'daki enerji krizi ve AB sınırlarına geçmek isteyen kişilerin silah olarak kullanılması ve dezenformasyonun Rusya'nın Avrupa-Atlantik topluluğuna karşı hibrit savaşının unsurları olarak görülmesi gerektiğini savundu.
Rusya'nın sınırlarındaki faaliyetlerinin arka planı konusunda henüz kesin bir kanıya varamadıklarını aktaran Kuleba, "Her senaryoya hazırlıklı olmalıyız. Ukrayna ve müttefikler yakın koordinasyon içinde olmalı ve Rusya'yı caydıracak, en kötü senaryoyu önleyecek her türlü tedbiri almalıdır." dedi.



Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.


Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak
TT

Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak

Fildişi Sahili’nden iki güvenlik yetkilisi, ülkenin ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden, El Kaide bağlantılı militanlara karşı sınır ötesi operasyonlarda kullanılmak üzere ülkenin kuzeyine Amerikan keşif uçakları konuşlandırmasını talep ettiğini söyledi. Yetkililer, Washington’dan gelecek kararın gelecek yıl netleşmesini beklediklerini belirtti.

Terörle mücadelede görevli üst düzey bir yetkili, Abidjan ile Washington’ın bölgesel güvenlik ihtiyaçları konusunda mutabakata vardığını, ancak zamanlamanın hâlâ kesinleşmediğini ifade etti.

Beyaz Saray yorum talebine yanıt vermezken, Pentagon şu anda Fildişi Sahili’nde operasyon planı olmadığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise değerlendirme yapmaktan kaçındı, ancak “Amerikan çıkarlarıyla bağlantılı olduğunda terörle mücadele hedeflerimizi sürdürmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Fildişi Sahili Savunma Bakanlığı da yorum talebine yanıt vermedi.

Washington, geçen yıl Batı Afrika’daki ana üssünü kaybetmişti. Nijer’in güvenlik desteği için Rusya’ya yönelmesi üzerine ABD, 100 milyon dolar değerindeki insansız hava aracı (İHA) üssünden çıkarılmıştı.

Bu üs, Sahel bölgesinde El Kaide ve DEAŞ bağlantılı gruplara ilişkin kritik istihbarat sağlıyordu. Küresel Terörizm Endeksi’ne göre, geçen yıl bölgede bu gruplarla bağlantılı faaliyetler nedeniyle 3 bin 885 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, dünya genelindeki terör kaynaklı ölümlerin yarısına denk geliyor.


Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.