Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor

Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor
TT

Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor

Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor

Amerikan ilaç şirketi Pfizer, 95 ülkede piyasaya sürülecek yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ilaçları için ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) onay bekliyor.
Joe Biden yönetimi, söz konusu ilaçtan 10 milyon tablet alarak ABD genelinde virüse enfekte olmuş kişilere ve yüksek oranda enfeksiyondan muzdarip olan yoksul ülkelere dağıtmayı planlıyor.
İlaca önümüzdeki hafta onay verilmesi beklenirken, Pfizer, ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin 30 Kasım'da yapılması planlanan toplantısında ilacı onaylaması halinde federal hükümetin yaklaşık 2,2 milyar dolar karşılığında Amerikan ilaç şirketi Merck’ten 3,1 milyon tablet satın almayı taahhüt ettiği belirtiliyor.
Pfizer tarafından üretilen ve Paxlovid olarak adlandırılan yeni haplar, koronavirüse enfekte olmuş kişilerin hastaneye gitmelerine gerek kalmadan iyileşmesini sağlayan ve alınması kolay olan bir tedavi olarak 5 gün kullanılan dozlardan oluşuyor. Amerikan ilaç şirketi Merck ve ortağı Ridgeback Biotherapeutics şirketi de benzer bir ilaç üzerinde çalışıyor.
Pfizer, ilacın dünya çapında üretilmesini ve yoksul ülkelerde daha düşük fiyatlarla satılmasını sağlayacak bir lisans paylaşımı anlaşmasını kabul etti.
Her ne kadar Pfizer fikrî mülkiyet haklarının yoksul ülkelere koronavirüs aşısı formülüne erişim yasağı getirdiğini belirtse de, şirketin bahsettiği söz konusu anlaşma, dünya nüfusunun yarısından fazlasının tedaviye erişimini sağlayabilir.
Şirket Çarşamba günü yaptığı açıklamada, koronavirüse karşı geliştirilen bu hapların genel versiyonlarının 95 ülkede satışına izin vereceğini açıkladı.
Birleşmiş Milletler (BM) ile iş birliği içinde, hayatî önem arz eden ilaçlara küresel erişimi kolaylaştırmak için çalışan ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan The Medicines Patent Pool (MPP) yönetici direktörü Charles Gore şunları söyledi: "Bu lisans çok önemlidir, çünkü bu oral ilaç özellikle düşük ve orta gelirli ülkeler için uygun olup hayat kurtarmada ve salgınla mücadelede küresel çabalara katkıda bulunmada önemli bir rol oynayabilir."
Yetkililer, bu programın 5 milyar dolara mal olduğunu ve ciddi hastalıkları ve ölümleri azaltarak virüs salgınının seyrini değiştirmeye yardımcı olacağını söylüyor.
Başkan Biden'ın yardımcıları, Kovid-19 hapının, salgının ikinci yıldönümünde normalleşmenin geri kazanmaya yardımcı olacağını ve oyunun kurallarını değiştireceğine inanıyor. Yetkililer, bu ilaçları koronavirüsten etkilenen Amerikalılar için kullanmaya istekli olduklarını söylüyor.
ABD'nin birçok bölgesinde koronavirüs vakalarındaki artışın yaşandığı bir zaman diliminde tedavi konusunda yaşanan bu ilerlemeye rağmen halk sağlığı yetkilileri ülkenin vakaların artmasıyla birlikte sert bir kış geçirebileceği konusunda endişeli.
Nitekim ülkedeki ortalama günlük yeni Kovid-19 vaka sayısı, geçen hafta yüzde 18 artarak yaklaşık 100 bine yükseldi.
ABD yönetimi, enfeksiyon vakalarının artmasından ve yetişkinlerin yüzde 30'unun aşı olmayı reddetmesinden dolayı endişeli. Sağlık yetkilileri, hapların virüsün en zararlı etkilerini engelleyerek salgını kontrol altına almaya  yardımcı olacağını söylüyor.



İsrail'in saldırıları İran'ın nükleer kapasitesini ne kadar zayıflatabildi?

İsrail 6 günde İran'da en az 585 kişiyi öldürdü, 1300 kişiyi de yaraladı (Reuters)
İsrail 6 günde İran'da en az 585 kişiyi öldürdü, 1300 kişiyi de yaraladı (Reuters)
TT

İsrail'in saldırıları İran'ın nükleer kapasitesini ne kadar zayıflatabildi?

İsrail 6 günde İran'da en az 585 kişiyi öldürdü, 1300 kişiyi de yaraladı (Reuters)
İsrail 6 günde İran'da en az 585 kişiyi öldürdü, 1300 kişiyi de yaraladı (Reuters)

İsrail, 13 Haziran’dan beri başta nükleer tesisler ve askeri hedefler olmak üzere İran’daki birçok noktayı bombalamayı sürdürüyor. 

İsrail ordusu, savaş jetleriyle düzenlenen bombardımanlarda İran’ın İsfahan ve Natanz nükleer tesislerinde hasar meydana geldiğini bildirmişti. 

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun bugün duyurduğuna göre İsrail, Karaj ve Tahran’daki santrifüj geliştirme tesislerini de vurdu.

Ancak Guardian’ın analizinde, cuma gününden bu yana meydana gelen hasarın birkaç ay içinde onarılabileceği belirtiliyor. Ayrıca İsrail ordusunun saldırılarının, İran’da hem hükümetin hem de halkın nükleer caydırıcılıkta daha ısrarcı davranmasına yol açabileceğine dikkat çekiliyor. 

Dolayısıyla Tel Aviv yönetiminin hamlelerinin ters teperek Tahran’ın nükleer bomba geliştirme sürecini hızlandırabileceği değerlendirmesi yapılıyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan İsrailli bir yetkili, saldırılar sonucunda İran’ın nükleer bomba geliştirmesinin sadece birkaç ay geciktirilebileceğini söylüyor. 

Ancak CNN’in salı günkü haberinde yer verdiği ABD istihbarat bilgilerine göre Washington, Tahran’ın en az üç yıl daha nükleer bomba üretemeyeceğini öngörüyordu. Analizde, birkaç aylık bir gecikmenin böyle bir durumda önemsiz kaldığı yazılıyor. 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, “Yükselen Aslan” operasyonunun ardından yaptığı açıklamalarda İran’ın nükleer silah geliştirmenin eşiğine geldiğini iddia etmişti.

Analizde, İsrail’in nükleer silah geliştirme programına dikkat çekilerek, Tahran yönetiminde birçok grubun buna karşı önlem olarak nükleer silaha sahip olmayı amaçladığı aktarılıyor. 

Adının açıklanmaması şartıyla konuşan, Ortadoğu’da deneyimli bir Batılı yetkili de İsrail’in saldırılarının Tahran’ın nükleer bomba çalışmalarını hızlandırma ihtimalini vurguluyor:

Bu olayların ardından İran’ın herhangi bir nükleer kapasitesi kalırsa, en hızlı şekilde silah geliştireceklerini düşünüyorum.

Analizde, İran’ın nükleer programının askeri yöntemlerle sonlandırılmasının tek yolunun Fordo tesisini imha etmek olduğu belirtiliyor. Kum şehrine yakın bir dağın 80 ila 90 metre altında inşa edilen bu nükleer tesis, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin merkezi. ABD ordusunun savaşa girmesi halinde burayı 13,6 tonluk bombalarla vurması gerekiyor. 

Netanyahu sadece İran’ın nükleer programını bitirmeyi değil, Tahran’da rejimi değiştirmeyi de amaçlıyor. Ancak İranlı sivilleri vurarak bunu elde etmesi zor görünüyor. Johns Hopkins Üniversitesi’nden Vali Nasr, “Gazze savaşının psikolojik etkisinin” de İsrail-İran çatışmalarında önemli rol oynadığını belirtiyor. 

Nasr, Gazze’deki yıkımla “uluslararası liberal düzenin İsrail’i kontrol altında tutabileceğine dair inancın boşa çıktığını” ifade ediyor. 

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel, CNN