Esed’den Rusya’nın Suriye’ye verdiği desteğe övgü

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, 17 Kasım’da Rusya’nın Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev ile Şam’da bir araya geldi.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed. (Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed. (Reuters)
TT

Esed’den Rusya’nın Suriye’ye verdiği desteğe övgü

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed. (Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed. (Reuters)

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, mülteci ve yerinden edilmiş kişilerin geri dönüşü hususunda Suriye ve Rusya tarafından düzenlenen ortak periyodik toplantıya katılmak üzere Suriye’yi ziyaret eden Lavrentiev’i, Şam’da kabul etti. SANA’ya göre görüşmede iki taraf, ‘mültecilerin şehirlerine geri dönüşleri için uygun koşulların sağlanması ve ulusal uzlaşıların hızlandırılması’ amacıyla iki tarafın aktif ve etkili ortak çalışmaları ve çabaları sonucunda sahada elde edilen olumlu sonuçlara övgüde bulundu. Taraflar ayrıca Suriye ve Rusya koordinasyon organlarının ortak toplantılarının oturum aralarında imzalanan ikili anlaşmaların ve mutabakatların önemine dikkat çektiler.
SANA’ya göre Esed şu açıklamada bulundu:
“Suriye halkının terör savaşının etkilerinin ve kendilerine uygulanan haksız yaptırımların üstesinden gelmesine yardımcı olmak için sahada attığı pratik adımlarla somutlaşan Rusya Federasyonu’nun kararlı ve sağlam duruşunun önemi büyüktür.”
Lavrentiev ise tavsiyelerin ve imzalanan anlaşmaların uygulanması ve Rusya ve Suriye şehirlerinde devlet kurumları ve organları arasındaki iş birliğinin yoğunlaştırılması için iki taraf arasındaki görüşmelerin çeşitli düzeylerde devam edeceğini vurguladı.
Lavrentiev, Esad ile görüşmesi öncesinde yaptığı basın açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Başta İdlib olmak üzere terör örgütleriyle mücadeleye devam edilmesi ve buradaki terör saldırıları ile mücadele eden Türkiye’nin imzaladığı anlaşmaların uygulanması zorunludur. Terör örgütü (DEAŞ) ile Suriye’nin doğusunda da mücadele edilmelidir.”
Görüşmede ayrıca Suriye’nin egemenliğine saygı duyulması ve İsrail saldırılarının tekrarlanmaması gerektiği vurgulandı.
Esed, bu yıl ilk olarak kabul edilen bir dizi atamayla Dera, İdlib, Lazkiye ve Suveyda’nın valilerini görevden aldı ve yerlerine dört yeni isim atadı.
Esed çarşamba sabahı dört kararname yayınladı. Bunlardan ilki, 2011’den 2021’e kadar ‘İnşa ve Onarım Genel Şirketi’nin genel müdürü olan Amer İsmail Hilal’in atanmasını içeriyor. Lazkiye Valisi İbrahim Hadar es-Salim’in yerini alan yeni vali, daha önce de yaklaşık 8 yıl Lazkiye Valisi olarak görev yapmıştı. 2012- 2014 arasında Halep vilayeti polis komutanı ve öncesinde de Haseke, İdlib ve Şam vilayetlerinde cezai güvenlik şube müdürüydü.
Esed ikinci kararnamede de Namir Habib Mahluf’u Suveyda Valisi olarak atadı. Mahluf, Suriye Petrol Taşımacılığı Şirketi’nin genel müdürüydü. Aynı kararname ile Mühendis Hammam Sadık Debiyat’ın Süveyda valisi olarak görevine de son verdi. Mahluf, Ağustos 2017’den bu yana Hama’daki Baas Partisi liderliğinin üyesi. 2020 yılında Suveyda valisi olarak atanana kadar 2018 yılında Kuneytire valisi olarak görev yaptı.
Üçüncü kararnamede ise teknik işler ve planlamadan sorumlu Yerel İdare ve Çevre Bakanı yardımcısı ve Şam kırsalında Teknik Hizmetler Müdürlüğü Direktörü Lui Harita, Mervan İbrahim Şarbak’ın yerine Dera valisi olarak atandı. Dördüncü kararname ile de Sair Nasih, Muhammed Natuf’un yerine İdlib valisi yapıldı.  
Kararnameler, 17 Kasım 2021 Çarşamba günü yürürlüğe girdi.
Geçen yıl da ilki Suveyda, Humus, Kuneytire, Dera ve Haseke’de, ikincisi Rakka, İdlib, Hama ve Deyr-i Zor’da olmak üzere üç grupta valilik düzeyinde bir dizi atama gerçekleşmişti. Bu bağlamda 2020’nin sonunda Şam kırsalına yeni bir vali atandı.
Son birkaç gün içerisinde Suriye Arap Cumhuriyeti Müftüsü pozisyonunun kaldırılması, Fıkıh Alimleri Konseyi’nin yetkilerinin genişletilmesi ve fetva yetkilerinin de konseye verilmesi başta olmak üzere çeşitli devlet başkanlığı ve hükümet kararları yayınlandı. Bakanlar Kurulu ayrıca kapsamı  bakımından bir ilk olan ve tüm bakanlık, kurum ve devlet kurumlarında istihdamı kapsayan merkezi bir yarışma düzenlenmesine de onay verildiğini duyurdu. Aktarılana göre bu, tüm vilayetlere dağılmış 70 ila 85 bin arasında iş fırsatı sağlıyor. Hükümetin açıklamasına göre yarışmaya herhangi bir ismin ya da kesimin müdahale etmesine veya sonuçları etkilemesine izin verilmeyecek’. Başvuru sahibinin, akademik nitelikleri ve kişisel becerileri doğrultusunda başvurmak istediği kamu kurumu ve iş merkezini seçmek için iş tanım kartına göre yarışmaya katılmasının mümkün olduğu kaydedildi.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.