Araştırma: Tarihteki en büyük kitlesel yok oluş, 250 milyon yıl önce Permiyen döneminin sonunda volkanik patlamadan kaynaklandı

İspanya'nın La Palma adasında yanardağ patlaması (AP)
İspanya'nın La Palma adasında yanardağ patlaması (AP)
TT

Araştırma: Tarihteki en büyük kitlesel yok oluş, 250 milyon yıl önce Permiyen döneminin sonunda volkanik patlamadan kaynaklandı

İspanya'nın La Palma adasında yanardağ patlaması (AP)
İspanya'nın La Palma adasında yanardağ patlaması (AP)

Yeni bir araştırma, 250 milyon yıl önce meydana gelen ve canlıların yüzde 90'ını yok eden tarihin en büyük kitlesel yok oluşunun, volkanik patlamadan kaynaklandığını ortaya koyuyor.
İngiliz Daily Mail gazetesine göre, Çin Bilimler Akademisi tarafından yürütülen çalışmada, Güney Çin'in Siçuan Eyaleti'ndeki bakır bakımından zengin kayalar ve tortullar incelendi.
Araştırmacılar, volkanik kül katmanlarıyla kaplı bu kayalarda bulunan anomalilerin, yakındaki volkanlardan kaynaklanan kükürt bakımından zengin emisyonlardan oluştuğunu veya etkilendiğini gösterdiğini belirtti.
Kükürt aerosollerinin atmosfere yayılması, güneş ışığını gizleyerek yaşamı ve canlıları olumsuz yönde etkiler.
Ekip, 250 milyon yıl önce Permiyen döneminin sonunda meydana gelen ve bu yıkıcı olayda birçok türün kaybına ve neslin tükenmesine, kükürt bakımından zengin volkanik patlamanın neden olabileceğine inanıyor.
Araştırma yazarı Dr. Michael Rampino, "Büyük Ölüm zamanındaki jeolojik kayıtlara yakından baktığımızda, Permiyen döneminin sonundaki küresel çevre felaketinin volkanik patlamadan kaynaklanmış olabileceğini görüyoruz. Volkanik kış olarak adlandırılan volkanik aktivitenin yaydığı kükürt, sıcaklıkların düşmesine ve dünya üzerinde ciddi etkilere sebep oldu. Bu da çok sayıda canlı neslinin tükenmesine neden oldu" dedi.
Araştırmanın tam sonuçları ‘Science Advances’ dergisinde yayınlandı.



NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Çin'in uzay ajansı, geçen hafta Ay'a iniş yapan uzay aracı denemesini erken gerçekleştirmesinin ardından yaptığı açıklamada, ülkenin 2030'a kadar Ay'a ayak basma planlarının testlerin programa uygun ilerlemesiyle yolunda gittiğini söyledi.

Asya devinin Ay'a astronot indirme takvimi, NASA'nın 2027'ye kadar ertelenen Artemis II mürettebatlı görevinin takviminin hâlâ gerisinde.

SCMP'nin haberine göre Çin uzay ajansı geçen hafta Mengzhou yeni nesil yeniden kullanılabilir uzay aracı prototipinin ve Lanyue ay yüzeyine iniş aracının başarılı bir şekilde denendiğini duyurdu ve bunların geliştirilmesinin "sorunsuz ilerlediğini" ekledi.

Uzay ajansı ilerleyen aylarda ülkenin üç aşamalı süper ağır roketi Uzun Yürüyüş 10'un yanı sıra Mengzhou uzay aracının da güvenlik ve güvenilirliğini test etmeyi planlıyor.

dcfgthy
Ay'a iniş aracı (CNSA)

Mengzhou'da iki modül var. Biri Dünya'ya dönecek, diğeriyse uzaydayken yaklaşık 6 astronottan oluşan mürettebata itiş gücü, güç ve yaşam desteği sağlayacak bir harcanabilir modül.

Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı (CMSA) Müdür Yardımcısı Lin Xiqiang, "Uzun Yürüyüş 10 ve Mengzhou uzay araçları planlandığı gibi prototip geliştirme ve test çalışmalarını yürütüyor" dedi.

Diğer yer testlerinde de uzay aracının fırlatma arızası durumunda mürettebatı güvenli bir yere götürmek için geliştirilen acil kaçış sistemleri değerlendirilecek.

Daha önceki raporlarda uzay ajansı, uzay aracının 2027-2028 civarında mürettebatlı uçuş kabiliyetine ulaşmasını beklediğini söylemişti.

CMSA Müdür Yardımcısı, "İnsanları planlandığı gibi Ay'a fırlatmak için sağlam bir temel oluşturmak üzere tüm testlerin başarıyla tamamlanmasını sağlamak adına çaba göstereceğiz" dedi.

Öte yandan NASA'nın Ay yüzeyine yönelik Artemis III mürettebatlı görevi bir dizi gecikmeyle karşı karşıya.

Hem Çin hem de Amerikan görevleri, üs kurmak için kritik bir kaynak olan su-buz açısından zengin olduğu düşünülen Ay'ın güney kutbuna yakın bir yere iniş yapmayı hedefliyor.

NASA aralık ayında, Orion uzay aracının ısı kalkanında sorunlar keşfedilmesinin ardından Ay'a ayak basma görevinin 2027 ortalarına erteleneceğini duyurmuştu.

Yapılan kapsamlı testler, uzay aracının ısı kalkanındaki malzemenin beklenenden farklı aşındığını ortaya koymuştu.

Orion, Dünya atmosferinden geçerken ısı kalkanının, yaklaşık 2 bin 760 santigrat derece sıcaklığa karşı mürettebata termal koruma sağlaması gerekiyordu.

Amerikan uzay ajansı, uzay aracının mürettebatı güvende tutabilmesini sağlamak için Orion'un yörüngesindeki değişiklikleri ve ısı kalkanındaki geliştirmeleri test ediyor.

NASA'nın Keşif Sistemleri Geliştirme Misyon Müdürlüğü'nden sorumlu yönetici yardımcısı Catherine Koerner, "Görev planlarımızda yapılan güncellemeler, Ay'daki hedeflerimize güvenli bir şekilde ulaşabilmemizi ve mürettebatlı Mars görevleri için gereken teknolojileri ve kabiliyetleri geliştirebilmemizi sağlama yolunda olumlu bir adım" dedi.

Independent Türkçe