El-Malikiye alayından yeni bir askeri üs alan ABD, Suriye’nin kuzeydoğusundaki faaliyetlerini yoğunlaştırıyor

Bir ABD askeri aracı, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke kırsalında bulunan Tel Tamer’e doğru yola çıktı (Şarku’l Avsat)
Bir ABD askeri aracı, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke kırsalında bulunan Tel Tamer’e doğru yola çıktı (Şarku’l Avsat)
TT

El-Malikiye alayından yeni bir askeri üs alan ABD, Suriye’nin kuzeydoğusundaki faaliyetlerini yoğunlaştırıyor

Bir ABD askeri aracı, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke kırsalında bulunan Tel Tamer’e doğru yola çıktı (Şarku’l Avsat)
Bir ABD askeri aracı, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke kırsalında bulunan Tel Tamer’e doğru yola çıktı (Şarku’l Avsat)

ABD kuvvetleri, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke kırsalında bulunan el-Malikiye bölgesinde askeri devriye gerçekleştirdi. Öte yandan Kürt lider İlham Ahmed ise Özerk Yönetim ve Suriye Demokratik Konseyi yetkililerin Rusya’nın Ayn el-Arab (Kobani) şehrine Esed rejimine bağlı 3 bin asker gönderme önerisini reddettiğini açıkladı.
4 askeri zırhlı araçtan oluşan ABD askeri devriyesi, ABD kuvvetlerinin uçak pisti içeren üs olarak kullandığı ‘Rubarya Havaalanı’ndan havalanırken, hava koruma olmadan devriye gezerek el-Malikiye bölgesine yöneldi. Bu durum, bu ayki üçüncü devriye oldu. ABD güçleri, 13 Kasım Cumartesi günü bölgede benzer bir devriye daha gerçekleştirdi.
Öte yandan Rus askeri polisi ve Türk güçleri, Haseke’nin kuzeyinde, Türkiye sınırı boyunca yer alan Derbesiye kırsalında ortak askeri devriye gerçekleştirerek, batı ve güneydeki köyleri gezdi. İki Rus helikopterinin bölge semalarında yaptığı uçuşa 9 askeri araç katıldı. Türk silahlı kuvvetleri (TSK) ve TSK’ya bağlı Suriyeli grupların bölgelerini ayıran el-Kasrat bölgesi yakınındaki temas sınırına kadar ulaştı. Suriyeli gruplar batı tarafını kontrol ederken, doğu tarafı ise Arap - Kürt Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolü altında.
Ahmed, geçen salı günü Suriye’nin kuzeyindeki Rakka şehrinde düzenlenen halka açık bir seminerde, SDK yetkilisine ve Özerk Yönetim liderlerine sunulan yeni Rus önerileri hakkında açıklama yaptı. İlham Ahmed, Özerk Yönetim liderlerinin ve SDK’nın bu şehirde Dera senaryosunun tekrarını önlemek için Ayn el-Arab (Kobani) şehrine 3 bin hükümet kuvvetinin girmesine yönelik Rus önerisini reddettiğini belirtti.
Türkiye’nin bölgeye yönelik askeri operasyon tehdidiyle bağlantılı olarak uygulanan medya savaşının, ‘bu tür asılsız söylentilerin yayılmasında rol oynadığına’ dikkati çeken Ahmed, “Suriye çıkmazı, insani durumun kötüleşmesi ve sığınmacı sayısındaki artış, ciddi çözümler gerektiriyor. Şu ana kadar yaşananlar, rejimin Suriye kriziyle uğraştığı zihniyet nedeniyle diyalog veya müzakere olarak sınıflandırılamaz” dedi. İlham Ahmed, Şam’ın güvenlik ve askeri seçeneğe bağlı kalarak elde ettiğine inandığı ‘zafer mantığının’, otoritenin 2011 öncesine dönmenin imkânsız olduğunu kabul etmesine rağmen, ciddi çözümlere yol açamayacağını vurguladı.
Türkiye’nin Özerk Yönetim’in ve SDG’nin nüfuz alanlarına karşı askeri operasyon başlatma tehditleri hakkında ise Kürt liderliği, bunu ciddiye aldıklarını söyledi. Kürt liderler, “Ancak bu tehditler, ilgili uluslararası taraflar ve başta Washington ve Moskova olmak üzere ‘daha fazla gerginlik ve kontrol haritasında değişiklik istemeyen’ Suriye’deki aktif ülkeler arasında imzalanan ateşkes anlaşmalarıyla çelişiyor” dedi.
Yerel olarak Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke vilayeti, kasabanın batısında yer alan ‘Musab bin Umeyr’ okuluna 40 kişilik ABD ordusu ve 5 zırhlı araçtan oluşan bir askeri konvoyun konuşlandırılmasının ardından askeri hareketliliğe tanık oldu. Aynı şekilde Türk ordusu ve sadık Suriyeli gruplar seferber olurken, Rasulayn ve kırsalındaki Barış Pınarı Harekâtı alanlarındaki mevziileri güçlendirildi. Ayrıca ABD askerleri, yürüyerek dolaşırken, Tel Tamer’in batı girişine yöneldi ve uluslararası ‘M4’ otoyolunu inceledi. Haseke’nin kuzey kırsalı da Türkiye’nin SDG mevzilerine askeri saldırı başlatma tehdidinin artmasıyla birlikte ABD hamlelerine tanık oldu. SDG’den bir askeri lidere ve sivil kaynaklara göre Washington, el-Kasrak ve Tel Beydar köylerindeki üslerin yanı sıra bu bölgede üçüncü bir üs kurmayı planlıyor.
Aynı şekilde ABD kuvvetleri, Haseke şehrinin yaklaşık 15 kilometre güneyinde bulunan el-Malikiye alayından yeni bir askeri üs aldı. Bu alay, 2011’den önce Esed yanlısı hükümet güçleri tarafından askeri bir alay olarak kullanılıyordu. Ancak bugün Washington tarafından desteklenen SDG’ye tabi. Uluslararası koalisyonun ve ABD güçlerinin çeşitli üsleri Haseke’nin güneyine yayılmış durumda. Üsler, Deyr-i Zor’un kuzey ve doğu kırsalındaki ikmal hatları üzerinde bulunuyor.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.