عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Irak: Tahrir Meydanı Anneleri adaleti Bağdat'ta arıyor

Bağdat'ta Tahrir Meydanı Anneleri’nin “faillerin cezasız kalmasına son verme” gösterileri kapsamında düzenledikleri oturma eyleminden bir kare
Bağdat'ta Tahrir Meydanı Anneleri’nin “faillerin cezasız kalmasına son verme” gösterileri kapsamında düzenledikleri oturma eyleminden bir kare
    Bağdat / Fazıl en-Nemşi
TT
TT

Irak: Tahrir Meydanı Anneleri adaleti Bağdat'ta arıyor

Bağdat'ta Tahrir Meydanı Anneleri’nin “faillerin cezasız kalmasına son verme” gösterileri kapsamında düzenledikleri oturma eyleminden bir kare
Bağdat'ta Tahrir Meydanı Anneleri’nin “faillerin cezasız kalmasına son verme” gösterileri kapsamında düzenledikleri oturma eyleminden bir kare

Irak’ta yüzlerce eylemci sıkı güvenlik önlemleri altında, dün, faillerin cezasız kalmasına son verilmesi talebiyle Bağdat'ın merkezindeki Tahrir Meydanı'nda gösteri yaptı. Irak’ta 2019 gösterilerinde hayatını kaybedenlerin ve kayıp vatandaşların aileleri bu gösteride yer aldı. Eylemciler yetkililerden halk protestolarında veya 2014'ten sonra DEAŞ tarafından işgal edilen bazı bölgelerde kaybolan ve kaçırılan aktivistlerin ve gazetecilerin akıbetinin ortaya çıkarılmasını talep ediyor. Eylemciler ayrıca bu olaylara karışanların sorumlu tutulması taleplerini dile getiriyor.
Bazı gruplar ve silahlı milisler genellikle cinayet, adam kaçırma ve kaybetme eylemlerine karışmakla suçlanıyor.
Necef vilayetindeki aktivistler, Çarşamba akşamı geç saatlerde aktivist Kerar el-Esedi'nin evinin kimliği belirsiz kişilerce saldırıya uğradığını ve bunun sonucunda Esedi'nin şahsi arabasının yandığını ve yeğeninin arabanın patlaması sonucu ciddi şekilde yaralandığını kaydettiler.
"Tahrir Meydanı Anneleri" başlığı altında gerçekleştirilen gösteriler " faillerin cezasız kalmasına son verme" kampanyası kapsamında yapılıyor. İnsan hakları alanında faaliyet gösteren kuruluşlar tarafından başlatılan söz konusu kampanyayı yürüten isimler, kampanyayı "adalet ve hesap verebilirlik değerlerini pekiştirmeyi ve Iraklılara yönelik ihlalleri önlemeyi amaçlayan uzun vadeli bir adım" olarak nitelendiriyorlar.
Irak Faillerin Cezasız Kalmasına Son Verme Örgütü Sözcüsü aktivist Zayed El-Esed, yaptığı basın açıklamasında şunları söyledi: “Girişim (gösteri), cezasızlığı sona erdirmesi için hükümete baskı yapmayı, protestocuların katillerini sorumlu tutmayı ve kanaat önderlerini, gazetecileri ve aktivistleri tasfiye etme emri veren partizan yetkilileri ve ölüm mangalarını ifşa etmeyi amaçlıyor. Katillerin sorumlu tutulması ve eylemcileri koruyan ve olaylara karışanları kovuşturan yasaların çıkarılması şehit annelerinin ve protestocuların talepleri arasında yer alıyor. Protestocular ayrıca, Irak'taki kota sisteminin ve yolsuzluğun ortadan kaldırılmasında kapsamlı değişiklik taleplerinden vazgeçmediler.”
2019 gösterilerinde hayatını kaybedenlerin ve kayıp vatandaşların aileleri gösterilere katılmak için ülkenin bazı orta ve güney kentlerinden Bağdat'a akın etti. Ancak bazı eylemciler yaşadığı kentlerde kalmayı ve benzer gösterileri bulundukları yerlerde yapmayı tercih etti.
Irak Faillerin Cezasız Kalmasına Son Verme Örgütü tarafından dün yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Biz şehit ve kayıp anneleriyiz, ülkemizin her yerinden geldik, oğullarımızın ve kızlarımızın kanını taşıyoruz; resimlerini ve isimlerini taşıyoruz. Teslim olmayacağımızı, hak ve adalet pahasına taviz vermeyeceğimizi söylüyoruz. Biz, kurbanların anneleri ve aileleri, Irak parlamentosunun yeni üyelerini şehitlerin ve kayıpların haklarını tanıyan, aileleri şantajdan, pazarlıktan ve siyasallaştırmadan koruyan ve ailelere yapılan ihlalleri tanıyan bir yasa çıkarmaya çağırıyoruz. Ayrıca, mağdurlar için yasal adaleti sağlamak ve cezasızlığı sona erdirmek konusunda yürütme makamlarını ve savcılığı sorumlu tutuyoruz.”
Açıklamada, Irak Kürdistan özerk bölgesi de dahil olmak üzere tüm Irak kentlerinde meydana gelen tüm ihlaller, cinayetler ve kaybolmalar hatırlatıldı.
Bağdat Operasyonlar Komutanlığı, dün (Perşembe günü) yaptığı açıklamada göstericileri korumak için Bağdat'ta sıkı güvenlik önlemlerinin alındığını, protestocularının güvenliğinin sağlanması çerçevesinde Başbakan ve Silahlı Kuvvetler Başkomutanı Mustafa Kazımi'nin, talimatlarının yerine getirildiği ifade edildi.
Açıklamada, “Bağdat Operasyonlar Komutanlığı'ndaki güvenlik birimleri, gösteri için güvenli bir ortam yaratmak amacıyla göstericilerin bulunduğu yerlerin yakınında yüksek düzeyde koruma sağlamaya devam etti. Göstericiler için içme suyu sağlanması ve acil durum ve sağlık vakaları için tıbbi birimlerin hazır hale getirilmesi için çalışan ekipler, gösteriyle ilgili yayın yapmak isteyen medya mensuplarının ve televizyon kanallarının çalışmalarının kolaylaştırılması için de çaba gösterecek. Resmi prosedürlere ve kontrollere uygun olarak başlatılan barışçıl gösteri Irak anayasası tarafından güvence altına alınan bir haktır.” ifadelerine yer verildi.
Irak yargısı bu ayın başlarında Basra’da gazeteci ve aktivist Ahmed Abdussamed ve fotoğrafçı arkadaşı Safa Gali’nin katili hakkında idam kararı vermiş ve resmi makamlar çok sayıda soruşturma komitesi kurmuş olsa da Irak hükümeti hala aktivistler, hukuk ve insan hakları örgütleri tarafından geniş çaplı eleştirilerle karşı karşıya. Hükümet bir yıldan fazla süren 2019 protesto gösterilerinde en az 600 kişinin öldürülmesine karışan kişileri tutuklayamaması nedeniyle şiddetli eleştirilere maruz kalıyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
TT
TT

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)

Suriye Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, dün akşam Rakka kırsalında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile çıkan çatışmalarda iki askerin öldürüldüğünü duyurdu.

Suriye devlet televizyonu dün akşam, SDG'nin bölgedeki Suriye ordusu mevzilerine sürpriz bir saldırı düzenlemesinin ardından Rakka'nın doğusundaki Ma'adan şehri civarında şiddetli çatışmaların çıktığını bildirdi. Kanal, SDG'nin bölgedeki ordu mevzilerini hedef almasının ardından ordu topçularının SDG'nin ateşine karşılık verdiğini de ekledi. SDG ise güçlerinin DEAŞ unsurlarının Rakka'nın doğusundaki Ganem el-Ali çölünde bulunan mevzilerine insansız hava araçları (İHA) fırlatmak için kullandıkları bir dizi mevziyle mücadele ettiğini söyledi. SDG tarafından yapılan açıklamada, “Bölge, bu hafta Şam hükümetine bağlı gruplar tarafından bir dizi saldırıya maruz kaldı. Bu saldırılar, terörist saldırılarını gerçekleştirmek için bu bölgeleri kullanan DEAŞ unsurlarının faaliyetleriyle paralel olarak gerçekleşti” denildi. SDG, ‘Suriye'nin kuzey ve doğusunu meşru bir şekilde savunmaya ve sivilleri hedef alan her türlü terörist tehdidi önlemeye’ kararlı olduğunu vurguladı.

Bu hafta başında SDG, doğu Rakka'da Suriye hükümeti gruplarının saldırısını engellediğini duyurmuş ve çatışmanın tırmanmasını önlemek için orantılı bir yanıt verildiğini belirtmişti.

SDG, Suriye'nin kuzey ve doğusunun büyük bir bölümünü kontrol ediyor.

Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra geçen ay, başkent Şam'da SDG lideri Mazlum Abdi ile görüştüğünü ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki tüm cephelerde ve askeri konuşlanma noktalarında derhal kapsamlı bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını söyledi.

ARAP DÜNYASI

İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
TT
TT

İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

İsrail savaş uçakları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusuna hava saldırısı düzenlerken, sivil savunma ekipleri kanlı bir günün ardından bölgeden üç ceset çıkardı ve 15 yaralıyı tahliye etti.

Filistin Enformasyon Merkezi, ‘işgal uçaklarının bu sabah erken saatlerde Han Yunus'un doğusunda, ağır topçu bombardımanı ile eşzamanlı olarak birkaç hava saldırısı düzenlediğini’ bildirdi.

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, ‘işgal güçlerinin Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla bölgesinde bir evi bombalamasının ardından üç şehit çıkarıldığını ve 15 yaralı tahliye edildiğini’ duyurdu.

Gazze Şeridi'ndeki hastanelerin sağlık kaynakları dün, ‘İsrail ordusunun 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasını açıkça ihlal ederek, Gazze ve Han Yunus şehirlerinde 17'si çocuk ve kadın olmak üzere 28 kişiyi öldürdüğünü’ bildirdi.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım bugün yaptığı açıklamada, İsrail’i Gazze anlaşmasını ihlal etmekle suçladı. Kasım, İsrail’in aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda kişiyi öldürdüğünü ve yaraladığını belirterek, Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi bu ‘ihlalleri’ derhal durdurmak için harekete geçmeye çağırdı.

Kasım, İsrail ordusunun ‘anlaşmanın varlığına rağmen Gazze’de büyük bir katliam gerçekleştirdiğini’ ve bu tutumun, İsrail hükümetinin arabulucular ve garantör ülkeler nezdindeki açık saygısızlığını yansıttığını söyledi. Kasım ayrıca, bu ülkelerin işgalci güçlerin Gazze’ye yönelik saldırılarını durdurmakta yetersiz kaldığını ifade etti.

dwef
İsrail'in düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Kasım, “Şarm eş-Şeyh'te anlaşmayı imzalayan tüm tarafları, özellikle Mısır, Katar, Türkiye ve ABD'yi, sorumluluklarını yerine getirmeye ve işgalin saldırganlığını ve Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yapılan anlaşmanın ihlallerini durdurmak için acil önlemler almaya çağırıyoruz” dedi.

ARAP DÜNYASI

Gazze Anlaşması... Silahsızlanma konusundaki anlaşmazlıklar BM kararını zorluyor

Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)
  • Kahire : Muhammed Mahmud
TT
  • Kahire : Muhammed Mahmud
TT

Gazze Anlaşması... Silahsızlanma konusundaki anlaşmazlıklar BM kararını zorluyor

Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin, ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planının uygulanmasına ve uluslararası güçlerin konuşlandırılmasına zemin hazırlayan Amerikan kararını onaylamasının ardından, Gazze Şeridi’nde yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının geleceğine ilişkin farklı değerlendirmeler gündeme geldi. Bu farklılıkların başında silahsızlanma meselesi bulunuyor.

Filistin taraflarının karar hakkındaki tepkileri değişkenlik gösterirken, uzmanlar bu adımın ‘diplomatik bir ivme’ yarattığını, ancak sahada somut bir uygulamaya dönüşmeden önce ciddi engellerle karşılaşacağını belirtiyor. Uzmanlara göre bu durum, özellikle ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Hamas yöneticilerinden Halil el-Hayye arasında İstanbul’da gerçekleşip gerçekleşmediği tartışılan görüşme nedeniyle, anlaşmanın ikinci aşamasını belirsizlik içinde bırakıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkesin ikinci aşamasını oluşturan güvenlik ve idari düzenlemeler, İsrail’in rehinelerin tümünün cenazelerinin iade edilmesinde ısrarcı olması ve Gazze Şeridi’ni yönetecek komitenin henüz açıklanmaması nedeniyle ilerleyemiyor.

Çelişkili haberler

İsrail medyasında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Hamas yöneticisi Halil el-Hayye arasında Türkiye’de yapılması planlanan toplantıya ilişkin bilgiler çelişkili şekilde yer aldı. Söz konusu görüşme, cuma günü New York Times tarafından ortaya çıkarılmıştı.

Times of Israel, toplantının gerçekleştiğini öne sürerken, İsrail Kamu Yayın Kurumu KAN görüşmenin ‘İsrail’in baskısı nedeniyle’ yapılmadığını aktardı.

Israel Hayom ise Washington’ın, BM Güvenlik Konseyi’nde ABD kararına karşı Arap desteği toplama girişimi nedeniyle Hamas’a tepki gösterdiğini yazdı. Gazete, bu girişimin Trump yönetiminin anlaşmanın bir sonraki aşamasına ilerleme çabalarını fiilen yavaşlattığını ifade etti.

fgt
Gazze şehrinin Suk Faras mahallesindeki bir çöp döküm alanının yanından geçen çocuklar (AFP)

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, söz konusu görüşmenin yapılıp yapılmadığına dair çelişkili haberlerin, bazı çevrelerin BM Güvenlik Konseyi kararını ‘ileriye dönük bir adım’ olarak görmesine rağmen Hamas’ın kararı reddetmesiyle birlikte, özellikle silahsızlanma konusunda ciddi görüş ayrılıklarına işaret ettiğini belirtiyor. Nazzal’a göre bu durum, İsrail’in Hamas’a herhangi bir meşruiyet tanımama yönündeki baskılarıyla da bağlantılı.

Nazzal, “Eğer toplantı sadece ertelendiyse, bu anlaşmanın karşılaştığı engelleri aşmak için bir fırsat olabilir. Ancak tamamen iptal edilmişse, bu durumda Hamas tutumunu sertleştirecek ve özellikle silahsızlanma maddesi başta olmak üzere alınan kararlara yaklaşımı olumsuz yönde etkilenecektir” dedi.

BM Güvenlik Konseyi’nin 13 üyenin desteğiyle kabul ettiği karar, Gazze Şeridi’nde ‘geçici uluslararası istikrar gücü’ kurulmasına izin veriyor. Ancak kararın son versiyonunda, Gazze’de silahsızlanmaya yönelik ifadelerin yer alması, silahların toplanması ve askeri altyapının imhası gibi maddelerin olması, uygulanabilirliğe ilişkin yeni endişeleri gündeme getirdi.

Tarafsızlık niteliği

Hamas, kararın kabul edilmesinin ardından yaptığı açıklamada, uluslararası gücün Gazze Şeridi içinde üstlenmesi öngörülen görevler arasında yer alan silahsızlanma maddesinin, bu gücün ‘tarafsızlık niteliğini ortadan kaldıracağını ve onu çatışmada işgalin tarafına dönüştüreceğini’ belirtti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise kararı memnuniyetle karşıladı. X platformunda İngilizce yaptığı paylaşımda, “Başkan Trump’ın planının barış ve refah getireceğine inanıyoruz; çünkü plan Gazze’nin tamamen silahsızlandırılmasına, askeri kapasitesinin ortadan kaldırılmasına ve aşırılığın kökünün kazınmasına vurgu yapıyor” ifadelerini kullandı.

Mısırlı İsrail uzmanı Said Ukkaşe, kararın anlaşmaya yalnızca ‘diplomatik bir ivme’ kattığını, ancak sahada çok sayıda engel bulunduğunu söyledi. Ukkaşe’ye göre İsrail, yeniden inşa ve çekilmeden önce silahsızlanmada ısrar ederken, Filistinli gruplar tam tersini talep ediyor.

Uzman, İsrail’in, karar metninde ileride Filistin devletine ilişkin istişare çağrısının yer almasına rağmen kararı olumlu karşılamasının, ‘fraksiyonların tutumunu bildiği için yapılmış bir siyasi manevra’ olabileceğini, bunun daha sonra anlaşmayı durdurmak için bir gerekçeye dönüştürülebileceğini ifade etti.

Nizar Nazzal da Hamas’ın önce İsrail’in çekilmesini isteyeceğini, İsrail’in ise önce Hamas’ın silahsızlanmasını talep edeceğini belirtti. Nazzal, “Bu karşılıklı talepler sahada yeni engeller yaratacak ve anlaşmanın ikinci aşamasını daha da geciktirecek” dedi. Ayrıca, “ABD, sahadaki tüm zorluklara rağmen anlaşmayı uluslararası meşruiyete kavuşturmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Washington'un baskısı

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, çarşamba günü Fransız mevkidaşı Jean-Noel Barrot ile yaptığı telefon görüşmesinde, BM Güvenlik Konseyi’nin Gazze’ye ilişkin son kararının uygulanmasının önemine vurgu yaptı. Abdulati, uluslararası istikrar gücünün BM Güvenlik Konseyi tarafından kendisine verilen görevleri yerine getirebilmesi gerektiğini söyledi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre Abdulati, görüşmede Şarm eş-Şeyh Anlaşması’nın korunması ve tüm maddelerinin uygulanması için Kahire’nin yürüttüğü çabalar hakkında da bilgi verdi.

Rusya’nın BM Daimî Temsilcisi Vasiliy Nebenziya ise ülkesinin çekimser kalmasının ardından yaptığı konuşmada, BM Güvenlik Konseyi’nin ‘Washington’ın vaatlerine dayanarak Amerikan girişimine onay verdiğini’ söyledi. Nebenziya, Gazze’nin tam kontrolünün Barış Konseyi ve uluslararası istikrar gücüne bırakılmasını öngören bu planla ilgili olarak, “Bu güçlerin nasıl çalışacağına dair hâlâ hiçbir bilgiye sahip değiliz” dedi.

Böylesi çekinceler ve diplomatik hareketlilik ışığında, Ukkaşe’ye göre kararın geleceği büyük ölçüde Washington’ın İsrail üzerindeki baskısına bağlı olacak. Ukkaşe, uygulanma yönteminin netleşmemesi durumunda anlaşmanın yeniden tıkanacağını ve ikinci aşamaya kısa sürede geçilemeyeceğini belirtti.

Nizar Nazzal ise kararın geleceğini ABD’nin belirleyeceğini düşünüyor. Nazzal, Washington’ın Hamas ile uzlaşı arayışına yönelebileceğini söyleyerek, “ABD isterse bu anlaşmayı ileriye taşıyabilir. Önümüzdeki günlerde yaşanacak gelişmeler, anlaşmanın nasıl bir yöne evrileceğini ortaya koyacak” değerlendirmesinde bulundu.