عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Genel Denetim Ofisi, NASA'yı ve Elon Musk'ı yalanladı: Ay'a 2026'dan önce gidilemez

Musk ağustosta, Artemis programının 2024'ten önce hazır olacağını söylemişti

Dünya'yla Ay arasındaki mesafe yaklaşık 384 bin kilometre (NASA)
Dünya'yla Ay arasındaki mesafe yaklaşık 384 bin kilometre (NASA)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

Genel Denetim Ofisi, NASA'yı ve Elon Musk'ı yalanladı: Ay'a 2026'dan önce gidilemez

Dünya'yla Ay arasındaki mesafe yaklaşık 384 bin kilometre (NASA)
Dünya'yla Ay arasındaki mesafe yaklaşık 384 bin kilometre (NASA)

NASA'nın teftiş organı Genel Denetim Ofisi'nin hazırladığı denetleme raporu uzay ajansının ve SpaceX CEO'su Elon Musk'ın Ay'a insanlı uçuşla ilgili tahminlerinin gerçekçi olmadığını ortaya koydu. Ofisin dün yayımladığı raporda, Artemis görevinin en erken 2026'da gerçekleşeceği kaydedildi.
Teknoloji milyarderi ağustosta Artemis adlı programın 2024'ten önce hazır olacağını söylemişti. NASA ise geçen hafta 2024'te yapılması planlanan insanlı uçuşun 2025'e ertelendiğini duyurmuştu.
Uzay ajansı, SpaceX'le varılan anlaşmaya Jeff Bezos'un şirketi Blue Origin'in açtığı davanın gecikmede payı olduğunu bildirmişti.
Raporda uzay programının Kovid-19 pandemisiyle hava koşulları yüzünden artan teknik zorluk ve gecikmelerle de karşı karşıya olduğu açıklandı.
Genel Denetim Ofisi ayrıca Artemis görevinde kullanılacak uzay kıyafetlerinin en az Mayıs 2025'e kadar hazır olmayacağını kaydetti.
Raporda, SpaceX'in geliştirdiği İnsanlı İniş Sistemi'nde gecikme yaşanma ihtimali olduğu açıklandı.
Ofis mürettebatsız Artemis 1 uçuşununsa 2022 yazında yapılacağını öngördü. NASA daha önce bu uçuşun Şubat 2022'de yapılmasını planlıyordu.
Öte yandan rapora göre, Artemis programında harcamanın 2025'e kadar 93 milyar dolara (yaklaşık 950 milyar TL) çıkacağı tahmin ediliyor. Yetkililer, maliyetlerin azaltılması için NASA'nın çözüm bulması gerektiğini vurguladı.
NASA, insanları 1972'den beri kimsenin ayak basmadığı Ay'a geri götürmek için SpaceX'le çalışıyor.
Uzay ajansı, Ay'da Artemis adını verdiği bir üs kurmayı ve insanların gelecekte, aşırı ışık, aşırı karanlık ve donmuş sudan oluşan bu gök cisminde barınabilmesini sağlamak için uğraşıyor.
NASA uyduya göndereceği astronotların varış noktası olarak Güney Kutup Bölgesi'ni seçmişti. Ancak kesin iniş noktasını hâlâ belli değil.
 
Independent Türkçe, AFP, Reuters, AA

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news