عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Suriye’de 2011'den bu yana yaklaşık 30 bin çocuk öldürüldü

Savaşın mağdur ettiği Suriyeli bir çocuk. (AFP)
Savaşın mağdur ettiği Suriyeli bir çocuk. (AFP)
TT
TT

Suriye’de 2011'den bu yana yaklaşık 30 bin çocuk öldürüldü

Savaşın mağdur ettiği Suriyeli bir çocuk. (AFP)
Savaşın mağdur ettiği Suriyeli bir çocuk. (AFP)

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Dünya Çocuk Günü vesilesiyle yayınladığı ve Suriye'de çocuklara yönelik ihlallere ilişkin bilgiler paylaştığı 10’uncu yıllık raporunda “Suriye’de Mart 2011’den bu yana 181'i işkenceden olmak üzere en az 29 bin 661 çocuk öldürüldü. Bunlara ek olarak ayrıca 5 bin 36 çocuk gözaltında ya da zorla ortadan kaybolmuş durumda" ifadelerine yer verdi.
SNHR Başkanı Fadıl Abdulgani açıklamasında şunları söyledi:
“Bu rapor bizlere, Suriye rejimi tarafından çocuklara yönelik cebri kaybolma, işkence, zorunlu göç gibi insanlığa karşı suç teşkil edecek seviyelerde birçok ihlalin devam ettiğini hatırlatıyor. Ayrıca rapor yıllar boyunca yüz binlerce çocuğun en ağır insani koşullara maruz kaldığını ve içlerinde yaşadığı bu durumun da devam ettiğini gösteriyor. Çünkü çatışmanın nedenleri, temel olarak diktatörlük rejiminin devam eden kalıcılığını somutlaştırması ve 2012'den bugüne kadar siyasi bir çözüm bulunamaması korkunç uluslararası başarısızlığın bir devamı olarak, diğer Suriyeli çocuk nesillerinin de benzer bir kara kaderle karşılaşacağı anlamına geliyor."
Raporda, çatışmanın tarafları ve kontrol güçleri tarafından toplamda 29 bin 661 çocuğun hangi taraflarca öldürüldüğü ayrıntılı olarak veriliyor:
-Suriye rejim güçleri: 22 bin 930 çocuk
-Rus güçleri: 2 bin 32 çocuk
-DEAŞ: 958 çocuk
-Heyetu Tahrir’uş Şam (HTŞ): 71 çocuk
-Kürtler ‘in liderliğindeki SDG: 237 çocuk
-Tüm silahlı muhalif gruplar ve ulusal ordu güçleri: 996 çocuk
-Uluslararası Koalisyon’un operasyonları 925 çocuk
-Diğer taraflar: bin 512 çocuk
Verilerin analizi, Suriye rejiminin yargısız infazların yaklaşık yüzde 78'inden sorumlu olduğunu ve ölü sayısının kümülatif göstergesine göre 2013'ün çocukların hedef alındığı cinayetlerde en kötü yıl olarak kayda geçtiğini gösterdi. Söz konusu şiddet sıralamasında 2013’ü sırasıyla 2012, 2014 ve 2016’nın takip ettiğini ortaya koydu.
Raporda gözaltı, cebri kaybolma ve işkenceye ilişkin de şu bilgilere yer verildi:
“Suriye'deki çatışmanın tarafları ve kontrol eden güçler tarafından 3 bin 649'u Suriye rejim güçlerinin elinde olmak üzere, Heyetu Tahrir’uş Şam tarafından (HTŞ) 42 çocuk, SDG tarafından 667 çocuk, tüm silahlı muhalif gruplar/ ulusal ordu 359 çocuk olmal üzere halen en az 5 bin 36 çocuk tutuklu bulunuyor, gözaltına alınıyor veya zorla kaybediliyor.”
Raporda ayrıca söz konusu çocuklardan 319'unun, DEAŞ geri çekilmeden önce tutuklandığı ve bugün kayıp olduğu vurgulandı.
Rapor, Mart 2011'den bu yana Suriye'de 174'ü Suriye rejimi gözaltı merkezleri, ikisi HTŞ’ye bağlı gözaltı merkezleri ve biri DEAŞ kampları olmak üzere SDG, silahlı muhalif gruplar/ ulusal ordu ve  diğer gruplar tarafından öldürülen çocukların 181’inin işkence gördüğünü ortaya koydu.
Rapora göre Suriye rejim güçleri, halk hareketinin patlak vermesinden sonraki ilk günlerden itibaren çocukları askere aldı. Ayrıca rejim, çocukların yabancı milislerin saflarına alınmasını da kolaylaştırarak bu durumu herhangi bir soruşturma veya hesap verme sorumluluğundan muaf tuttu.
Çocukların askere alınması, 20 Kasım itibarıyla savaş meydanlarında en az 62’sinin ölümüne yol açtı.
Söz konusu raporda, şu an Suriye rejim güçlerinde en az bin 374 çocuk olduğu tahminine yer verildi. En az 78 çocuk İranlı milislere dahil edildi. 23'ü ise çatışmalarda yaşamını yitirdi.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne (UNHCR) göre raporda, Suriye rejim güçlerinin kontrolü dışındaki bölgelerin çoğunda geniş alanlara yayılan kamplarda veya çadırlarda yaşayan en az 2,5 milyon yerinden edilmiş çocuk olduğu belirtildi.
Raporda, Rus güçlerinin özellikle misket bombalarıyla (salkım bombası) düzenlediği saldırıların, 2015'in sonunda Suriye'ye yaptıkları askeri müdahaleden bu yana 67 çocuğun ölümüne yol açtığı ve askeri operasyonların en az 220 okula zarar verdiği vurgulandı.
Raporda, SDG’nin kuruluşundan bu yana gerçekleştirilen ve yaklaşık 29'u savaş meydanlarında öldürülen en az 136 çocuk askere alım vakası belgelendi.
Rapora göre Suriye Demokratik Güçleri bugüne kadar 11 okula saldırı düzenledi. Silahlı muhalif gruplarıyla birlikte savaşan 9 çocuk öldürüldü.
Ayrıca en az 35 okul silahlı muhaliflerin saldırısına uğradı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir

ARAP DÜNYASI

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.

ARAP DÜNYASI

Haberlere göre İsrail, Gazze şehrinde Hamas lideri Raid Saad'ı hedef aldı

Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)
TT
TT

Haberlere göre İsrail, Gazze şehrinde Hamas lideri Raid Saad'ı hedef aldı

Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)

İsrail ordusu bugün Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas militanını hedef aldığını açıkladı.

İsrail ordusu, Shin Bet güvenlik servisiyle birlikte yaptığı ortak açıklamada, “Kısa bir süre önce, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ve Şin Bet, Gazze Şehri bölgesinde üst düzey bir Hamas teröristini hedef aldı. Son birkaç aydır Hamas'ın yeteneklerini ve silah üretim kapasitesini yeniden inşa etmek için çalışıyordu” ifadeleri yer aldı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail haber sitesi Ynet’ten aktardığına göre operasyonun hedefinde, Hamas'ın askeri kanadı olan İzzeddin Kassam Tugayları Komutanı Raid Saad vardı.

Filistin Enformasyon Merkezi ise Gazze şehrinin batısındaki Nablusi Kavşağı yakınlarında sivil bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört kişinin öldüğünü duyurdu.

El-Aksa TV daha önce Gazze şehrinin güneybatısında patlamalar duyulduğunu bildirmişti.