ABD Dışişleri Bakanı Blinken: Biden bir Afrika zirvesine ev sahipliği yapmayı planlıyor

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken (AFP)
TT

ABD Dışişleri Bakanı Blinken: Biden bir Afrika zirvesine ev sahipliği yapmayı planlıyor

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Başkan Joe Biden yönetiminin kıtaya olan taahhütlerini teyit etmek için bir ABD-Afrika zirvesi düzenlemeyi planladığını açıkladı.
Senegal'i de içeren Afrika turunda Kenya'dan sonraki ikinci durağı olan Nijerya'da açıklamalarda bulunan Blinken, Biden yönetiminin kıtaya yönelik politikasını ana hatlarıyla belirtmeyi amaçlayan bir konuşma yaptı. ABD’li Bakan konuşmasını, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Genel Merkezi’nde yaptı.
Kıtanın Kovid-19 salgını, iklim değişikliği, ekonomik iyileşme, demokrasi ve insan hakları dahil olmak üzere birçok büyük küresel zorluğun çözümünde kritik olduğunu belirten Blinken, “Afrika hükümetleri, bölgesel ve kıtasal örgütler ve Afrika halkı bu zorlukların ele alınmasında daha büyük bir rol oynamalı. Afrika ülkelerine genellikle eşit ortaklar yerine küçük ortaklar veya daha düşük seviyede ortaklar olarak muamele edildi. Ortaklarımızdan uluslararası bir sistemin desteklenmesine yardım etmelerini istiyoruz” diye konuştu.
“Bugün hala var olan, acı bir miras bırakan ve yüzyıllarca süren sömürgeciliğe, köleliğe ve sömürüye karşı duyarlıyız” diyen ABD Dışişleri Bakanı, “Kıta genelindeki ortaklıklarımıza olan bağlılığımızın bir işareti olarak, Başkan Biden, ilişkileri dönüştürebilecek ve etkili işbirliğini mümkün kılabilecek türden üst düzey diplomasi ve angajmanı ilerletmek için ABD-Afrika Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yapmayı planlıyor” açıklamalarında bulundu.
Ancak Blinken zirve için herhangi bir tarih açıklamadı. Çin veya Rusya'yı doğrudan anmaktan kaçınsa da Blinken, Biden yönetiminin Afrika'ya yaklaşımının rakiplerininkinden farklı olduğunu ifade etmeye çalıştı.
Rakipleri ABD’yi kıtadaki yatırımlarını kendi siyasi hedeflerini ilerletmek için kullanmakla suçluyor. Blinken, ABD'yi özel bir ortak ve Çin yatırımı için alternatif bir model olarak lanse eden eski Başkan Donald Trump'tan daha az çatışmacı bir dil kullanıyor.
ABD'nin Afrika'ya yaklaşımında reform sözü veren Blinken, “Söz konusu reform, genellikle bu tür anlaşmaları kısıtlayan prangalara takılmadan gelişmeyi teşvik edecektir. Bizimle ortaklığınızı güçlendirmenizi istiyoruz. Sizi tercihe zorlamak istemiyoruz. Size seçenekler sunmak istiyoruz” dedi.
Biden yönetiminin kıtadaki eylemlerine değinen ABD’li Bakan “Şimdiye kadar 43 Afrika ülkesine 50 milyon doz Kovid-19 aşısı bağışlanırken, bu aşıların insanlara yapılmasına yardımcı olmayı amaçlayan bir kamu-özel ortaklığı kuruldu. Aynı şekilde Güney Afrika ve Senegal'de aşı üretim kapasitesine de bu şekilde yatırımlar yapıldı” dedi.
Ayrıca, 2024 yılına kadar iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerine uyum sağlamak için yılda 3 milyar dolar tahsis edileceğini ve Afrika'daki projelerin destekleneceğini kaydeden Blinken, “Krize neden olan gaz salınımlarının sadece küçük bir kısmından sorumlu olmasına rağmen Afrika'nın bu yükü taşıması, ABD dahil gelişmiş ülkelerin bu tehdide karşı Afrika'yı desteklemek için daha fazla çaba göstermesini zorunlu kılıyor. İleriye dönük olarak, ABD Afrika'da daha kapsayıcı ekonomik fırsatları teşvik etmek istiyor. Kıta genelinde şaşırtıcı altyapı ihtiyaçlarını karşılamak için çalışmak da ABD’nin hedefleri arasında” açıklamalarında bulundu.
Blinken sözlerini şöyle sürdürdü:
“Uluslararası altyapı anlaşmaları çoğu zaman anlaşılmaz, zorlayıcı ve yönetilemez borçlara sahip ülkelere yük oluşturuyor. Ayrıca çevreye de zarar veriyor ve orada yaşayan insanlara her zaman fayda sağlamıyor. Her şeyi farklı yapacağız."
Blinken, Sahra Altı Afrika'ya ilk resmi ziyaretinde yalnızca hükümet liderleriyle değil, aynı zamanda sivil toplum ve iş dünyasının temsilcileri ile de bir araya geldi.
Blinken, “Yolculuğum, Afrika'daki ortaklıklarımızın genişliğini ve derinliğini yansıtıyor. Yeni zorluklara yenilikçi çözümler bulmak için birlikte nasıl çalışabilir, kısa vadeli çözümler yerine uzun vadeli güç kaynaklarına nasıl yatırım yapabiliriz?” diye sordu.
Blinken ve Nijerya Dışişleri Bakanı Geoffrey Onyeama, sağlık, eğitim, tarım ve yönetişim alanlarında işbirliğini desteklemeyi amaçlayan 2,17 milyar dolarlık bir yardım paketi imzaladı.



İran nasıl Mossad'ın oyun sahasına dönüştü?

  Mossad'ın yayımladığı videoda, İsrailli ajanların İran'a silah kaçırdığı görüntülerin yer aldığı bildirilmişti (Mossad)
Mossad'ın yayımladığı videoda, İsrailli ajanların İran'a silah kaçırdığı görüntülerin yer aldığı bildirilmişti (Mossad)
TT

İran nasıl Mossad'ın oyun sahasına dönüştü?

  Mossad'ın yayımladığı videoda, İsrailli ajanların İran'a silah kaçırdığı görüntülerin yer aldığı bildirilmişti (Mossad)
Mossad'ın yayımladığı videoda, İsrailli ajanların İran'a silah kaçırdığı görüntülerin yer aldığı bildirilmişti (Mossad)

İsrail'in İran'a düzenlediği "Yükselen Aslan" operasyonunda Mossad büyük rol oynadı.

CNN'in analizinde, İsrail'in ulusal istihbarat teşkilatı Mossad'ın operasyondan aylar önce İran'a gizlice silah soktuğu belirtiliyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan kaynaklar, Mossad'ın İran içine patlayıcı taşıyan drone'lar yerleştirdiğini, operasyon sırasında bunların Tahran yakınlarındaki füze rampalarını vurmak için kullanıldığını söylüyor.

Böylelikle İsrail Hava Kuvvetleri'nin, dün 200'den fazla uçakla 100'ü aşkın saldırı gerçekleştirmesinin önünün açıldığı ifade ediliyor.

İsrail ordusu, tüm savaş jetlerinin ilk saldırı dalgasının ardından kayıp vermeden geri döndüğünü bildirmişti.

İran devlet medyasının aktardığına göre saldırılarda Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Genel Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami ve İsrail'e yönelik saldırıları komuta eden isimlerden General Gulam Ali Reşid öldürüldü. Ayrıca operasyonda 6 nükleer bilim insanı da yaşamını yitirdi.

İran Devrim Muhafızları Ordusu üst düzey askerlerinden General Gulamrıza Mehrabi ve General Mehdi Rabbani'nin de İsrail saldırılarında öldürüldüğü bugün duyuruldu. İran'ın yarı resmi Mehr Haber Ajansı'na göre Mehrabi Genelkurmay Başkanlığı İstihbarat Dairesi başkan yardımcısı, Rabbani de Genelkurmay Başkanlığı Operasyon Dairesi başkan yardımcısıydı.

Ayrıca Axios'un aktardığına göre İsrail'in saldırı düzenleyeceği belli olduğunda Devrim Ordusu'ndan komutanlar strateji belirlemek için güçlendirilmiş bir yeraltı sahasında toplandı. Ancak acil durum protokolünden ve komutanların toplandığı yerden haberdar olan İsrail'in burayı imha ettiği aktarılıyor.

Kimliğinin paylaşılmamasını isteyen İsrailli bir yetkili, "İran'ın anında misilleme yapması için emir verebilecek kimse yoktu, bu da onların yanıtını geciktirdi" diyor.

CNN'e konuşan İsrailli kaynaklar, İranlı üst düzey askeri yetkililerin Mossad'ın topladığı istihbaratlar sayesinde nokta atışıyla vurulabildiğini belirtiliyor.

ABD'li düşünce kuruluşu Washington Enstitüsü'nden Holly Dagres, "Mossad yıllardır İran'ı oyun alanına çevirdi" diyor.

İsrailli bir güvenlik yetkilisi, son operasyonda Mossad komandolarının Tahran'ın derinliklerine kadar girdiğini, savaş jetleri havalanınca İran'ın hava savunma füzelerini, balistik füzelerini ve füze rampalarını hedef aldıklarını söylüyor.

Teşkilatın ayrıca İran'a ait hava savunma sistemlerinin yakınına "hassas güdümlü silah sistemleri" konuşlandırdığı belirtiliyor. İran diğer savunma sistemlerini hedef almak üzere bazı araçlara monte edilmiş ileri teknoloji silahlar da kullanmış.

Adlarının paylaşılmaması şartıyla Washington Post'a konuşan İsrailli yetkililer de Mossad'ın faaliyetlerini sürdürdüğünü ifade ediyor. İsrail ajanlarının, öldürülen İranlı askeri yetkililer yerine atanması muhtemel komutan ve rejim yetkililerine tehdit mesajları ilettiğini belirtiliyor.

Kaynaklar, Mossad'ın İsrail Savunma Kuvvetleri'yle (IDF) yıllarca birlikte çalışarak İran'da önde gelen yetkililere ait konut ve sığınaklar hakkında dosyalarca bilgi hazırladığını söylüyor.

"Yükselen Aslan" operasyonu

İsrail dün sabaha karşı başlattığı "Yükselen Aslan" operasyonuyla Tahran başta olmak üzere İran'daki birçok şehre saldırı düzenlemişti. 20'si üst düzey komutan, 6'sı nükleer bilimci en az 78 kişi ölmüştü.

İran misilleme olarak İsrail'e 100 kadar drone göndermiş, Tel Aviv ise bunların hava sahasına ulaşmadan imha edildiğini bildirmişti.

Ancak İran'ın balistik füzelerle başlattığı saldırıda roketler Tel Aviv'in güneyindeki bazı binalara isabet etti. İsrail'in kamu yayımcısı KAN'ın aktardığına göre saldırılarda üç kişi öldü, 172 kişi yaralandı.

İran'ın yarı resmi Mehr Haber Ajansı'na göre İsrail, bugün Tebriz rafinerisi yakınlarına saldırı başlattı. Ayrıca önemli savunma ve askeri üslerin bulunduğu Loristan, Hamedan, Kirmanşah şehirleri de hedef alındı. Henüz ölü ve yaralı sayısı bilinmiyor.

Diğer yandan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) İsrail'in hedef aldığı İran'ın Natanz nükleer tesisinde sızıntı olduğunu bildirdi. İsrail ordusu İsfahan'daki nükleer tesisi de vurmuştu.

Independent Türkçe, CNN, Washington Post