McGurk: İran ile anlaşma yönünde diploması yolu açık, ancak biz başka seçeneklere hazırız

İsrail Ulusal Güvenlik Danışmanı: İran'ı caydırma yönünde ABD ile ortağız

Beyaz Saray (AP)
Beyaz Saray (AP)
TT

McGurk: İran ile anlaşma yönünde diploması yolu açık, ancak biz başka seçeneklere hazırız

Beyaz Saray (AP)
Beyaz Saray (AP)

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Ortadoğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü Brett McGurk, Washington'ın İran'ı caydırmak ve bölgedeki gerilimi azaltmak için ortaklarıyla birlikte çalıştığını vurguladı.
Dün Bahreyn'in başkentinde sona eren Manama 2021 Diyalog Forumu’nun kapanış oturumu aralarında açıklamalarda bulunan McGurk, “İran halkının çektiği sıkıntıları anlıyoruz. Anlaşmada diplomasiye yer bırakıyoruz, ancak başka seçeneklere de hazırız” dedi.
ABD'nin bölgedeki ortaklarına bağlılığını teyit eden McGurk, “ABD’nin Afganistan'dan çekilmesi, bazılarının inandığı gibi bölgeden çekilmek anlamına gelmiyor. Bölgedeki ABD varlığı yaklaşık 20 yıldır devam ediyor. Washington, bölge güvenliğini öncelikleri arasında ve kendi güvenliğinin bir parçası olarak görüyor” ifadelerini kullandı.
Son 20 yıldaki üç ABD yönetiminin doğrudan veya dolaylı olarak destek, aynı zamanda eğitim ve yetkilendirme yoluyla bölgenin korunmasında önemli bir rolü olduğunu da ekledi.
İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Eyal Hulata ise İran'ın nükleer silah geliştirme arzusunu, güvenlik ve istikrarı sarsma yönünde insansız hava araçları kullanmasını caydırma yönünde ABD ile İsrail’in ortak olduğunu vurguladı. Zirâ İsrail’in bölge ve dünyadaki birçok ülke gibi, bölgedeki müttefikleri, vekilleri ve milisleri aracılığıyla İran tehditleriyle karşı karşıya olduğunu vurguladı.
Eyal Hulata ayrıca, “Kritik bir zamandayız. Bu dönemden güçlü bir şekilde çıkmak istiyoruz. İran'ın nükleer bir devlet olmasına izin vermeyeceğiz, bunu ortak hareket ve koordinasyonla yapacağız” dedi.
Hulata, İbrahim Anlaşması'nın birinci yıl dönümünün kutlanmasının, bu anlaşmanın bölge halklarına fayda sağlayacağına dikkati çekti.
Bölge ülkeleri arasında ortak savunma yapısının geliştirilmesi çağrısında bulunan Hulata, böylece karşılaşılan pek çok sıkıntıyla yüzleşmede yardım sağlanacağını, mevcut fırsatları değerlendirme ve bunlardan sonuna kadar yararlanma kararlılığına sahip olunacağını söyledi.
Alman Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) Dış Politika Sözcüsü Nils Schmid ise ülkesinin Ortadoğu'daki dış politikasını değiştirmeyeceğini belirterek bu bağlamda Filistin-İsrail dosyasında ülkesinin iki devletli çözüme verdiği desteği dile getirdi.
Avrupa ülkelerinin Ortadoğu ve Afrika'ya yönelik ilgi ve faaliyetlerini artırmaları gerektiğini söyleyen Schmid, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin Hint ve Pasifik Okyanusu bölgesi ile Çin'e odaklandığını vurguladı.
Avrupa gücünün Almanya için en önemli çıkar olduğu inancından yola çıkarak ülkesinin çok taraflılığı desteklemeye, Avrupa Birliği'nin (AB) oynadığı rolü pekiştirmeye devam edeceğini de ekledi.
 



Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
TT

Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)

Çin ve Rusya'nın ortak askeri tatbikatları artırması ABD'yi endişelendiriyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN'in analizinde, Pekin ve Kremlin'in geçen hafta düzenlediği geniş kapsamlı Okyanus-2024 tatbikatı, "ABD'ye yönelik bir gövde gösterisi" diye niteleniyor. 

Pasifik ve Arktik okyanusları başta olmak üzere Akdeniz, Hazar ve Baltık sularında gerçekleştirilen ve pazartesi günü sonlanan 7 günlük tatbikata 90 binden fazla asker, 500'den fazla savaş gemisi ve denizaltının yanı sıra en az 120 helikopter ve jet katıldı. 

Rusya lideri Vladimir Putin, bunun son 30 yıldır düzenlenen en büyük tatbikat olduğunu belirterek şunları söyledi:

Dost ülkelerimizle işbirliğimizi güçlendirmeye özel önem atfediyoruz. Bu, dünya genelinde jeopolitik gerilimin arttığı günümüzde özellikle önemlidir.

Alaska açıklarında temmuzda düzenlenen tatbikatta da Rus ve Çin ordularına ait bombardıman jetleri ilk kez birlikte uçuş yaparken görüntülendi. Diğer yandan Rusya'nın Alaska civarında son dönemde artan faaliyetlerinden rahatsız olan Amerikan ordusu, dün bölgeye asker sevk etti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin verilerine göre 2014-2023'te iki ülke orduları her yıl en az 4, en fazla 10 ortak askeri tatbikat ya da devriye gerçekleştirdi. 

Analizde, son dönemde Rusya ve Çin arasında artan askeri işbirliğinin Washington'da tedirginlik yarattığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer veriliyor:

Ortak tatbikatlar, nükleer silaha sahip iki gücün gelecekte olasi bir çatışmada birlikte harekete edip etmeyeceğine dair soruları gündeme getiriyor.

Putin, ABD'nin Ukrayna cephesinde saldırganlığını artırması durumunda birçok kez nükleer silah kullanma tehdidinde bulunmuştu. 

Sidney'deki Yeni Güney Galler Üniversitesi'nden Alexander Korolev, Rusya-Çin işbirliğine dair şu yorumları paylaşıyor: 

NATO müttefikleri kadar etkili biçimde birlikte çalışacak seviyede değiller fakat stratejik ortaklıklarını ve uyumluluklarını geliştirip pekiştiriyorlar.

Analize göre Putin, NATO'nun genişlemesini engellemeyi hedeflerken, Çin lideri Şi Cinping de Tayvan'ın kontrolünü ve Güney Çin Denizi'nin hakimiyetini ele geçirmek istiyor. 

Diğer yandan bazı analistlerse Rusya ve Çin arasındaki işbirliğinin henüz net bir hedefi takip etmediğini savunuyor. ABD merkezli araştırma kuruluşu CNA'den Elizabeth Wishnick, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Örneğin Tayvan'a yönelik bir Çin saldırısını destekleyen Rus uçakları görecek miyiz ya da Filipinler'le bir çatışmada Rus gemileri Çin donanmasını destekleyecek mi? Pek zannetmiyorum. Sırf daha fazla askeri tatbikat yaptıkları için birbirleriyle uyum içinde hareket ettiklerini varsayamayız.

Independent Türkçe, CNN, CBS News, Moscow Times