Arap Birliği’nden ABD’ye Filistin’de çözüm için çağrı

Arap Birliği, Filistinlilerle müzakere yapması için İsrail’e daha fazla baskı uygulanması çağrısında bulundu

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri dün Manama Diyalog Forumu’nda konuşma yaparken (BNA)
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri dün Manama Diyalog Forumu’nda konuşma yaparken (BNA)
TT

Arap Birliği’nden ABD’ye Filistin’de çözüm için çağrı

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri dün Manama Diyalog Forumu’nda konuşma yaparken (BNA)
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri dün Manama Diyalog Forumu’nda konuşma yaparken (BNA)

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, Filistin sorununa yönelik ufukta siyasi bir çözümün olmamasının bölgedeki şiddeti ve istikrarsızlığı arttırdığını belirterek, ABD yönetimine, Filistinlilerle ciddi bir müzakere sürecine girmesi için İsrail yönetimine baskı yapması çağrısında bulundu.
Ebu Gayt, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Afrika ve Orta Doğu Direktörü Brett McGurk ile dün Manama Diyalog Forumu oturum aralarında gerçekleştirdiği görüşmede, ABD yönetimine, iki devletli çözüme bağlılıklarının ciddiyetini gösteren önemli bir mesaj olarak, Doğu Kudüs’te ABD konsolosluğunun açılmasını hızlandırma çağrısında bulundu. Arap Birliği’nden yapılan açıklamada, Ebu Gayt’ın toplantıda Suriye krizi, Irak ve Yemen’deki durum başta olmak üzere birçok bölgesel ve uluslararası dosyayı görüştüğü belirtildi.
Diğer yandan, Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Manama Diyalog Forumu’nda teröre karşı ciddi ve kararlı bir şekilde mücadele verilmesi, kaynaklarının kurutulması ve tüm insanlık üzerinde oluşturduğu tehlikelere karşı koruma sağlanması için uluslararası çabaların birleştirilmesinin önemini vurguladı.
Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Manama Diyalog Forumu’nun “Değişen Çerçevede Bölgesel Güvenlik ve Çok Taraflılık” başlığı altında düzenlenen oturumunda yaptığı konuşmada, bugünün dünyasının, toplumları parçalamak ve ulus devlet kavramlarını yıkmaya çalışan, çok yönlü ve çok kollu sınır ötesi terörizmle bağlantılı tehlikelerin artmasıyla karşı karşıya olduğunu söyledi.
Mısır Dışişleri Bakanı, çok yönlü sınır ötesi terörizmle bağlantılı tehlikelerin artması da dahil olmak üzere dünyanın günümüzde karşı karşıya olduğu en belirgin zorluklara değindi. Bakan iklim değişikliği konusuna değinerek, iklim değişikliğinin somut bir gerçeklik haline geldiğini, sonuçlarının ekonomik kalkınma ve gıda güvenliği için bir tehdit oluşturduğunu ayrıca kıt kaynaklarla bağlantılı olarak uluslararası barış ve güvenlik için tehdit oluşturabilecek bir çatışma kaynağı halinde geldiğini belirtti. Bakan zorlukların yanı sıra, yasadışı göç, siber ve dijital güvenlik, yapay zekâ zorlukları, genetik modifikasyonlar ve uzay güvenliği gibi zorlukların yaşandığını bildirdi.
Mısır Dışişleri Bakanı, çok taraflı uluslararası ve bölgesel çerçevelerin geliştirilmesi ve güncellenmesine yönelik acil ihtiyacın, uluslararası düzeyde kabul edildiğini belirtti. Aynı zamanda, nehirler gibi sınırlı doğal kaynaklar üzerindeki çatışmalar, göç ve işsizlik sorunları gibi ortaya çıkan diğer zorluklarla mücadele edilmesi ile ilgili olarak, uluslararası gündemde yeni öncelikler ve konular olarak belirlenmelerinin gerektiği kabul edildi.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, cumartesi günü Manama Diyalog Forumu oturum aralarında Avrupa Birliği’nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Annette Weber ile görüştü. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Hafız, “Toplantıda güvenlik ve istikrarın temellerini desteklemenin yolları ve Afrika Boynuzu’ndaki son gelişmeler odaklanıldı.” açıklamasında bulundu.
Sözcü Ahmed Hafız, toplantı sırasında iki tarafın Nahda Barajı gelişmeleri ve Sudan’daki durum başta olmak üzere birçok önemli konuyu ele aldığını da sözlerine ekledi.



Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Somali'nin Mısır'dan askeri destek aldığını tekrar tekrar açıklaması, Addis Ababa ile çatışma halinde olan Mogadişu hükümetine verilen bu desteğin sınırları ve Etiyopya'nın ayrılıkçı Somaliland bölgesinde bir deniz limanı elde etme çabalarına ilişkin soru işaretlerini gündeme getirdi.

Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Muallim Fiqi, ülkesinin ‘Mısır'dan askeri yardım ve mühimmat’ aldığını açıkladı. Fiqi cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında, ‘Kahire'nin Somali için destekleyici bir rol oynadığını ve tarihsel olarak her zaman Mogadişu'yu savunduğunu’ belirtti.

Uzmanlar ve askeri yetkililer Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin şekillerini sıraladılar. Somali'nin şu anda karşı karşıya olduğu güvenlik sorunları çerçevesinde bu desteğin “ortak savunma ve bilgi alışverişinin yanı sıra Afrika Birliği (AfB) barışı koruma güçlerine katılımı” da içerdiğini ifade ettiler.

Mısır, Etiyopya hükümetinin ocak ayında Somaliland ile imzaladığı ve Etiyopya'nın Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanıması karşılığında, Addis Ababa'nın bir deniz limanı alacağı mutabakat zaptına karşı çıktı. Kahire söz konusu anlaşmayı ‘Somali'nin egemenliğine saldırı’ olarak değerlendirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de ‘askeri iş birliği protokolü’ imzaladı. Sisi ayrıca ülkesinin Ocak 2025'ten itibaren AfB’nin barışı koruma güçlerine katılacağını duyurdu.

Mısır Askeri Akademisi danışmanlarından Tümgeneral Pilot Dr. Hişam el-Halebi'ye göre Mısır'ın Somali'ye askeri desteği ‘Somali tarafından gelen ve Somali Cumhurbaşkanı tarafından sunulan resmi bir talebe’ dayanıyor.

El-Halebi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Kahire'nin Mogadişu'ya sağladığı güvenlik ve askeri yardım iki şekilde gerçekleşiyor. Birincisi, AfB'nin barışı koruma güçleri çerçevesinde, hafif silahlı Mısır güçlerinin de katılımıyla, güvenliğin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması. İkincisi ise iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında ikili iş birliği çerçevesinde gerçekleşiyor. Somali ordusunun etkinliğini ve yeteneklerini arttırmak için eğitim programlarını içeriyor” ifadelerini kullandı.

El-Halebi, ‘Mısır'ın askeri desteğinin kimseye karşı olmadığını ve diğer bölgesel taraflarla savaşmayı amaçlamadığını’ belirtti. ‘Mısır'ın Somali'yi terör örgütlerinin tehdidi ve Kızıldeniz bölgesinin güvenliğiyle ilgili güvenlik sorunları çerçevesinde desteklemeyi amaçladığını’ ifade eden el-Halebi, bunun, ‘Mısır'ın Libya, Sudan, Yemen ve Suriye'ye yönelik politikasıyla aynı olan, egemenliklerini korumak için çatışmalarla karşı karşıya olan ülkelerin ulusal kurumlarını desteklemeye dayanan dış politika parametreleriyle tutarlı olduğunu’ kaydetti.

Somali geçtiğimiz ağustos sonunda, Mısır'ın barışı koruma güçlerine katılımının bir parçası olarak Mısır askeri teçhizatının ve heyetlerinin başkent Mogadişu'ya geldiğini duyurdu. Bunu, Etiyopya'nın ‘bölge için risk oluşturan bazı ülkelerin dış müdahalesini eleştiren’ açıklaması izledi. Söz konusu açıklamada, ‘buna karşı kayıtsız kalınmayacağı’ belirtildi.

Öte yandan el-Halebi, Etiyopya'nın Kızıldeniz'de bir liman elde etme hamlesini eleştirerek, bunun ‘uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiğini ve Somali'nin endişesinin meşru olduğunu, zira Etiyopya'nın hamlesinin, bölgenin resmi olarak bölünmesinin bir başlangıcı olduğunu’ vurguladı.

Mısırlı Afrika uzmanı Rami Zuhdi, Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin sınırlarını ve şeklini sıralayarak, bunun ‘ortak savunma anlaşması, bilgi alışverişi, Somali silahlı kuvvetleri için eğitim programları ve AfB barışı koruma güçlerine katılımı’ içerdiğini belirtti. Zuhdi, ‘barışı koruma misyonundaki Mısır güçlerinin 10 bin personele ulaşabileceğini, bunların 7 bininin sınır korumasına, 3 bininin ise şehirlerdeki güvenlik durumunun korunmasına katılacağını’ söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Zuhdi, “Mısır'ın istikrarı sağlama ve Somali'yi koruma arzusu, karşılıklı savunma anlaşması ve uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda askeri iş birliği seviyesini mümkün olduğunca sınırsız hale getirebilir” dedi.

“Kahire, Somali'nin bağımsızlığından bu yana Mogadişu'ya her zaman destek olmuştur” diyen Zuhdi, ‘bu desteğin kriz dönemlerinde arttığını ve şekillerinin çoğaldığını’ belirtti. Zuhdi ayrıca ‘mevcut Somali Cumhurbaşkanı’nın Mayıs 2022’de göreve gelmesinden bu yana Kahire'yi üç kez ziyaret ettiğini’ vurguladı.

Somali, topraklarında Etiyopya birliklerinin varlığını sürdürmesi nedeniyle bir güvenlik sorunuyla karşı karşıya. Zuhdi, Addis Ababa'nın AfB barış gücü misyonunun bir parçası olarak bu yılın sonunda görev süresi dolacak olan birliklerini sürdürmekte ısrar etmesi halinde gerilimin artabileceğini kaydetti.

Somali Dışişleri Bakanı geçtiğimiz günlerde basına yaptığı açıklamada, AfB barış gücü misyonuna katılan Etiyopya güçlerinin bu yılki görev sürelerinin sonunda Somali topraklarını terk etmelerini talep etti. Etiyopya güçlerinin bölgede kalışını ‘ülkesinin mevcut tüm imkanlarla mücadele edeceği askeri bir işgal’ olarak değerlendiren Fiqi, ‘Addis Ababa'nın sadece deniz limanlarını elde etmeye değil, Somali topraklarını kontrol etmeye ve egemenliğine katmaya çalıştığına’ işaret etti.