عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Ay'da tehlikeli yakınlaşma: Hindistan'ın uzay aracı, NASA'nınkine çarpmamak için manevra yaptı

Türkçesi Ay Yörünge Kaşifi olan Lunar Reconnaissance Orbiter, 2009'da fırlatıldı (NASA)
Türkçesi Ay Yörünge Kaşifi olan Lunar Reconnaissance Orbiter, 2009'da fırlatıldı (NASA)
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Ay'da tehlikeli yakınlaşma: Hindistan'ın uzay aracı, NASA'nınkine çarpmamak için manevra yaptı

Türkçesi Ay Yörünge Kaşifi olan Lunar Reconnaissance Orbiter, 2009'da fırlatıldı (NASA)
Türkçesi Ay Yörünge Kaşifi olan Lunar Reconnaissance Orbiter, 2009'da fırlatıldı (NASA)

Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu (Indian Space Research Organisation - ISRO), Ay'daki uzay aracının NASA'nınkiyle çarpışmaması için geçen ay manevra yaptığını duyurdu.
ISRO, 15 Kasım'da yaptığı açıklamada verilerin Chandrayaan-2'yla NASA'nın uzay aracı Lunar Reconnaissance Orbiter'ın 20 Ekim'de Ay'ın kuzey kutbunda birbirine 3 kilometre kadar yaklaşacağını gösterdiğini bildirdi.
ISRO ve NASA muhtemel bir çarpışmadan kaçınmak için Chandrayaan-2'nun manevra yapması gerektiği konusunda anlaştı.
NASA Sözcüsü Nancy Jones şöyle konuştu:
NASA ve ISRO, Chandrayaan-2'nun 18 Ekim'deki çarpışmadan kaçınma manevrasında birbiriyle çalıştı. Uzay ajansları arasındaki bu koordinasyon, uyduların Ay'ın çevresinde güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamanın bir parçası. İki araç hiçbir zaman tehlikede değildi.
ISRO da açıklamasında "Bu olay, Ay ve Mars görevlerinde uzay araçlarının birbirine yakınlaşmalarının sürekli olarak takip edilmesinin gerekliliğini gösteriyor" ifadelerini kullandı.
Bu tür manevralar trafiğin ve çöpün yoğun olduğu uzayda yaygın. Örneğin Çin'in 1999'da fırlattığı ve 2002'de hizmet dışı bıraktığı hava durumu uydusunun bir parçası, geçen hafta Uluslararası Uzay İstasyonu'yla (UUİ) çarpışma tehlikesi yaratmıştı.
Ülkenin 2007'de balistik bir füzeyi denemek için vurduğu ve 3 bin parçaya ayırdığı Fengyun-1C'nin kalıntısının kendilerine yaklaştığını tespit eden UUİ astronotları, tehlikeden kaçınmak için manevra yapmak zorunda kalmıştı.
Manevra sonucunda istasyon yaklaşık 1,2 kilometre yukarı çıkarılmıştı.
Independent Türkçe, CNET, Futurism

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT