Aspirin kalp hastaları için riski artırıyor

Yapılan bir çalışma aspirinin kalp hastalarının kalp yetmezliği riskini artırdığını gösterdi

Aspirin kalp hastaları için riski artırıyor
TT

Aspirin kalp hastaları için riski artırıyor

Aspirin kalp hastaları için riski artırıyor

Birleşik Krallık merkezli sağlık temalı internet portalı Medical Express, aspirin kullanımının, kalp yetmezliğine yatkınlık oluşturan faktörlerden en az birine sahip olan kişilerde kalp yetmezliği riskini yüzde 26 oranında artırdığı sonucuna varan yeni bir çalışmanın sonuçlarını yayınladı.
Siteye göre, Avrupa Kardiyoloji Derneği (ESC) çalışmayı "ESC Kalp Yetmezliği" dergisinde yayınladı.
Yeni çalışmanın sonuçları; sigara, obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet ve kardiyovasküler hastalığın da aralarında bulunduğu faktörlerin, predispozan faktörler olduğunu ortaya koydu.
Çalışmanın yazarı Almanya Freiburg Üniversitesi’nden Dr. Blerim Mujage şu ifadeleri kullandı: “Bu çalışma, kalp yetmezliği için en az bir risk faktörü olan kişiler arasında aspirin kullananların, ilacı kullanmayanlara göre daha geç hastalığa yakalanma olasılığının daha yüksek olduğunu öne süren ilk çalışma. Bulgular doğrulama gerektirse de aspirin ve kalp yetmezliği arasındaki potansiyel bağlantının açıklığa kavuşturulması gerekiyor.”
Aspirinin kalp yetmezliği üzerindeki etkisinin tartışmalı olduğu unutulmamalıdır. Yeni çalışma, kalp hastalığı olan ve olmayan kişilerde aspirinin kalp yetmezliği insidansı ile ilişkisini ve ilacın kullanımının risk altındaki kişilerde yeni kalp yetmezliği teşhisinde bulunulmasıyla ilişkisi olup olmadığını değerlendirmeyi amaçladı. Analize, kalp yetmezliği riski taşıyan 30.827 kişi dahil edilirken; sigara, obezite, yüksek tansiyon, kolesterol, diyabet ve kardiyovasküler hastalıktan biri veya birden fazlasından muzdarip olanlara "riskli" denildi. Araştırmacılar aspirin kullanımı ile kalp yetmezliği arasındaki ilişkiyi; cinsiyet, yaş, vücut kitle indeksi, sigara, alkol kullanımı, tansiyon, kalp hızı, kan kolesterolü, kreatinin, hipertansiyon, diyabet, kardiyovasküler hastalık, rezonans tedavisi, kalsiyum kanal blokerleri, diüretikler, beta blokerler ve lipid düşürücü ilaçları dikkate alarak değerlendirdi. Değerlendirmeden sonra aspirin almanın bağımsız olarak kalp yetmezliği riskini yüzde 26 artırdığı sonucuna ulaştılar.
Sonuçların tutarlılığını kontrol etmek için araştırmacılar, aspirin kullanıcılarının kalp yetmezliği risk faktörleri açısından kullanmayanlarla uyumuna baktıktan sonra analizi tekrarladılar. Bu uyum analizinde, aspirinin kalp yetmezliği riskinde %26 artışa neden olduğu sonucuna ulaşıldı. Sonuçların daha fazla doğrulanması için, kardiyovasküler hastalık öyküsü olan hastalar dışarda bırakıldıktan sonra analiz tekrarlandı.
Kardiyovasküler hastalığı olmayan 22 bin 690 katılımcıda (yüzde 74), aspirin kullanımın kalp yetmezliği riskinde yüzde 27 artışa neden olduğu görüldü.



Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
TT

Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)

Bilim insanları primat türlerinde alfa erkek olgusunun pek de gerçek olmadığını tespit etti. Geniş kapsamlı araştırma, dişi ve erkekler arasındaki hiyerarşik ilişkinin daha karmaşık olduğuna işaret ediyor.

İnsanların da içinde yer aldığı primat grubunda ya erkeklerin ya da dişilerin popülasyondaki hakim cinsiyet olduğu düşünülüyordu. Genellikle erkeklerin gruptaki hakimiyeti elinde tuttuğuna inanılıyordu.

Ancak hakemli dergi PNAS'te dün (7 Temmuz) yayımlanan çalışmada durumun sanıldığı kadar net olmadığı ve beklendiğinden daha fazla popülasyonda dişilerin egemen olduğu ortaya çıktı.

Araştırmacılar maymunlar, lemurlar, tarsiyerler ve lorisler gibi 121 primat türüne ait 253 popülasyondan 5 yıl boyunca veri topladı. Ekip varsayımların ötesinde daha net bilgi edinmek adına ayrıntılı davranış kayıtları toplayıp grup içindeki kavgaları ve kazananları derledi.

Çalışmada karşı cinsler arasındaki kavga ve tartışmaların sanılandan çok daha sık yaşandığı saptandı. Bir grup içindeki anlaşmazlıkların ortalama yarısı dişi ve erkekler arasında geçti. 

Araştırma genelinde incelenen kavgaların yaklaşık yüzde 90'ını erkekler kazandığı için bu açıdan net bir erkek hakimiyeti olduğu söylenebilir.

Öte yandan araştırmacılar popülasyonların sadece yüzde 17'sinde bu durumun gözlemlendiğini söylüyor. İnsanların en yakın akrabalarından şempanze ve bonobolar bu kesimde yer alırken, lemur ve bonoboların da olduğu primat popülasyonlarının yüzde 13'ünde net bir dişi egemenliği vardı.

Geri kalan yüzde 70'lik kısımdaysa bir cinsiyetin diğeri üzerindeki hakimiyet ya orta düzeydeydi ya da hiç yoktu.

Fransa'daki Montpellier Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Dr. Élise Huchard, "Sıkı bir erkek egemenliği gerçekten azınlıkta" diyerek ekliyor: 

Bunun çoğunluk olmasını beklemiyorduk çünkü literatürü iyi biliyoruz ancak yüzde 20'nin altında kalmasını pek beklemezdik.

Erkek egemenliğinin daha net olduğu gruplarda, bu cinsiyetin vücut veya dişlerinin daha büyük olduğu gözlemlendi. Ayrıca dişilerin kaçıp ağaçlara tırmanamadığı popülasyonlarda da benzer bir durum vardı.

Öte yandan dişiler hakimiyetini, üremeden gelen güçleriyle kazanıyordu. Dr. Huchard, "Bir dişi çiftleşmek istemiyorsa, erkek bu konuda hiçbir şey yapamaz" diye açıklıyor: 

Dişiler üremeyi kontrol ettiklerinde, bunu erkeklere karşı bir güç mekanizması olarak kullanabiliyorlar.

Bilim insanları ayrıca dişilerin birbirleriyle rekabet ettiği ve erkeklerin yavrulara daha fazla baktığı gruplarda da dişi egemenliğinin daha yaygın olduğunu gözlemledi. Bu türlerde dişiler ya genellikle yalnız oluyor ya da sadece erkek-dişi çiftleri halinde yaşıyorlar. Bu durum tek eşliliğin dişi hakimiyetiyle bağlantılı olduğu anlamına gelebilir.

Araştırmacılar bu sonuçların doğrudan insanlara uygulanamayabileceğini ancak yakın akraba türlerdeki cinsiyet rollerinde şaşırtıcı bir esnekliğe işaret ettiğini söylüyor. 

Dr. Huchard, "Bu sonuçlar, insanlık tarihinde daha sonra ortaya çıkan tarım toplumlarına kıyasla daha eşitlikçi olan avcı-toplayıcılar arasındaki kadın-erkek ilişkileri hakkında bildiklerimizle epey örtüşüyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, BCC Science Focus, PNAS