NASA yayımladı: Güneş Sistemi'nin derinliklerinden gezegen portreleri

Hubble Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi'nin uzaklık sırasına göre 5, 6, 7 ve 8. gezegenini görüntüledi (NASA)
Hubble Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi'nin uzaklık sırasına göre 5, 6, 7 ve 8. gezegenini görüntüledi (NASA)
TT

NASA yayımladı: Güneş Sistemi'nin derinliklerinden gezegen portreleri

Hubble Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi'nin uzaklık sırasına göre 5, 6, 7 ve 8. gezegenini görüntüledi (NASA)
Hubble Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi'nin uzaklık sırasına göre 5, 6, 7 ve 8. gezegenini görüntüledi (NASA)

NASA ve Avrupa Uzay Ajansı'nın işlettiği Hubble Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi'nin uzak gezegenlerinin çarpıcı görüntülerini yakaladı.
Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün manzaralarının yer aldığı görüntüler NASA'nın internet sitesinde yayımlandı.
Uzay ajansının açıklamasında gaz devi diye nitelenen bu gezegenlerin Dünya ve Mars gibi kayalık gezegenlerden çok farklı göründüğü vurgulandı:
"Bu canavarlar, Güneş'ten 800 milyon ila 5 milyar kilometre uzakta. Gizemli oldukları kadar uzaklar. Bu yüzden su anında donarak buza dönüşüyor."
Hubble, bilim insanlarının zaman içindeki atmosferik değişimleri takip edebilmesi için her yıl dış gezegenleri gözlemliyor. Eylül ve ekim arasında kaydedilen görüntüler, Dış Gezegenlerin Atmosfer Mirası adı verilen bu gözlem programının parçası.
Uzay teleskobu, 4 Eylül'deki gözleminde Jüpiter'de yeni fırtınalar fark etti. Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nden Amy Simon, "Her yeni veri aldığımızda, bulut özelliklerindeki görüntü kalitesi ve ayrıntılar beni şaşırtıyor" diye konuştu.
7 Eylül'de kaydedilen Satürn görüntüsü de mevsimsel değişikliklere bağlı renk değişimlerini ortaya çıkardı. Hubble'ın keskin gözü, araştırmacıların gezegenin hangi çizgilerinin renk değiştirdiğini anlamasını sağlıyor.
Neptün ise yine 7 Eylül'de kaydedilen görüntüsünde mavi bir bilye gibi görünüyor. NASA gezegenin yeni görüntüsünün, 1989'da Voyager 2 misyonunun görüntülediği haline çok benzediğini söylüyor.
Hubble'ın 25 Ekim'de kaydettiği görüntüde Uranüs'ün kutup bölgesinde yer alan parlak beyaz bölge göze çarpıyor. NASA'ya göre parlayan kutup bölgesi, atmosferdeki metan gazı yoğunluğundaki değişikliklerden kaynaklanıyor.

(NASA)
Hubble, uzayın sırlarını açığa çıkarmak için 30 yıldan fazla zaman harcadı. Teleskobun 2022'de yeni gezegen portreleri sunması bekleniyor.
Öte yandan 18 Aralık 2021'de fırlatılması planlanan James Web Uzay Teleskobu, zamanla yaşlı Hubble'ın yerini alacak.
Independent Türkçe, CNET, NASA

 



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT