NASA asteroid savunma konseptini test etmek için ilk uzay aracını fırlattı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

NASA asteroid savunma konseptini test etmek için ilk uzay aracını fırlattı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı, Dünya’ya çarpma riski olan asteroidleri itme yöntemiyle yörüngelerini değiştirecek teknolojiyi test etmek için geliştirilen uzay aracını başarıyla fırlattı.
NASA'nın Dünya'yı ileride yaşanacak bir felaketten korumak amacıyla geliştirdiği Çifte Asteroid Yeniden Yönlendirme Testi (DART), Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden uzaya gönderildi.
330 milyon dolarlık projeyle gerçekleştirilen ve SpaceX'in "Falcon 9" roketiyle fırlatılan uzay sondası DART'ın görevi, Dünya yörüngesine yakın hareket eden bir asteroide kasıtlı çarparak dönüş hızını ve hareket yönünü değiştirmek.
Her şeyin yolunda gitmesi durumunda DART'ın Eylül 2022'de,160 metre çapındaki Dimorphos isimli asteroide yaklaşık 24 bin kilometre hızla çarpması bekleniyor.
Projeyi yöneten Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarından Nancy Chabot, "Bu çarpma, asteroidi yok etmeyecek. Sadece ona küçük bir dokunuş yapacak" dedi.
Dydmos isimli daha büyük bir asteroidin etrafında 11 saat 55 dakikada dönen Dimorphos'un çarpışma sonunda yavaşlayarak büyük asteroide daha da yakınlaşacağı ve mevcut yörüngesinden 10 dakika uzaklaşacağı kaydedildi.
DART'ın hedefteki asteroide çarpması Dünya'daki bir teleskop aracılığıyla gözlemlenebilecek.
DART'ın asteroid çiftine ulaşması 10 ay sürecek. Çarpışma, Dünya'dan yaklaşık 11 milyon kilometre uzakta gerçekleşecek.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT