عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Pfizer 15 yıllık çalışanına Kovid aşısı sırlarını çaldığı iddiasıyla dava açıyor

23 Kasım 2020 tarihli bu illüstrasyonda, üzerinde "Kovid-19 aşısı" yazan bir şişeyle Pfizer ve BioNTech logosunun yanında bir şırınga görülüyor (AFP)
23 Kasım 2020 tarihli bu illüstrasyonda, üzerinde "Kovid-19 aşısı" yazan bir şişeyle Pfizer ve BioNTech logosunun yanında bir şırınga görülüyor (AFP)
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Pfizer 15 yıllık çalışanına Kovid aşısı sırlarını çaldığı iddiasıyla dava açıyor

23 Kasım 2020 tarihli bu illüstrasyonda, üzerinde "Kovid-19 aşısı" yazan bir şişeyle Pfizer ve BioNTech logosunun yanında bir şırınga görülüyor (AFP)
23 Kasım 2020 tarihli bu illüstrasyonda, üzerinde "Kovid-19 aşısı" yazan bir şişeyle Pfizer ve BioNTech logosunun yanında bir şırınga görülüyor (AFP)

Pfizer, rakip bir kuruluşta işe girmeye hazırlanan bir çalışanını, koronavirüs aşısıyla ilgili olanlar da dahil olmak üzere gizli belgeleri çaldığı iddiasıyla dava ediyor.
İlaç devinin salı San Diego'daki bir mahkemeye verdiği şikayet dilekçesinde, istatistik bölümünde müdür yardımcılarından biri olan Çun Şiao Li'nin "Pfizer'ın verdiği dizüstü bilgisayarından kişisel Google Drive hesabına ve diğer kişisel cihazlara" 12 binden fazla dosya yükleyerek şirketin gizlilik sözleşmesini ihlal ettiği öne sürüldü.
Zimmete geçirildiği iddia edilen belgeler, Pfizer'ın Kovid-19 aşı çalışmaları ve Pfizer'la BioNTech ilişkisinin diğer ortaklıklara kıyasla neden başarılı olduğuna dair tavsiyesi ve analizini de içeren bir dizi konuyla ilgili.
Pfizer'ın dava dilekçesinde, "Li başlangıçta işbirliği izlenimi verse de aksine neyi, nasıl, ne zaman ve neden aldığı ve bu dosyaların (ve muhtemelen diğerlerinin) bulunabilirliği hususunda Pfizer'ı yanlış yönlendirdiği açığa çıkmıştır" ifadeleri yer aldı.
"Li; Pfizer'ın güvenlik ekibine başka bir dizüstü bilgisayar verecek kadar ileri gitmiş ve bunun 12 bin dosyayı Google Drive'ından indirmek için kullandığı dizüstü bilgisayar olduğuna Pfizer'ın inanmasına sebep olmuştur."
New York merkezli ilaç üreticisine göre "adli analizler, söz konusu bilgisayarın asıl cihaz olmadığını doğruladı".
Pfizer, Li'nin kanser ve otoimmün hastalıklarının tedavisine yoğunlaşan Kaliforniya merkezli rakip Xencor firmasında çalışmak üzere, 15 yıllık hizmetinin ardından  29 Kasım'da şirketten ayrılacağını ifade etti.
Şirket, "Li'nin davranışı, Xencor'da çalışmaya başlamaya yönelik bariz planıyla birlikte ele alındığında Pfizer'ın gizli, tescilli ve ticari sır niteliğindeki bilgilerini ifşa etmesi ve/veya kullanmasını epey olası kılıyor" ifadelerini kullandı.
Mahkeme salı günü Pfizer'ın, Li'nin şirketin ticari sırlarını kullanmasını geçici olarak engelleme talebini kabul etti. ABD Bölge Yargıcı Cathy Ann Bencivengo ayrıca, Li'nin bu tür verileri depolamış olabileceği hesap ve cihazların şirket avukatlarınca incelenebileceğini belirtti.
Li henüz bir yorumda bulunmazken, davada sanık konumunda bulunmayan Xencor da konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti.
Davanın bir sonraki celsesi, yargıcın daha uzun süreli bir tedbir kararını değerlendireceği 9 Aralık'ta gerçekleşecek.
Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Dodonun yaşayan en yakın akrabası yıllar sonra ilk kez görüldü

Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)
Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)
TT
TT

Dodonun yaşayan en yakın akrabası yıllar sonra ilk kez görüldü

Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)
Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)

Soyu tükenmiş dodo kuşunun yaşayan en yakın akrabası olan manumeanın 2013'ten beri ilk kez görülmesi, nesli kritik tehlikedeki türün yok olmaktan kurtarılabileceği umudunu doğurdu.

Samoa Koruma Derneği'nin 17 Ekim - 13 Kasım'da gerçekleştirdiği son saha araştırması, Güney Pasifik ülkesinin yağmur ormanlarında Didunculus strigirostris türü en az 5 kere gözlemlendi.

Samoa Koruma Derneği Proje Koordinatörü Moeumu Uili yerel medyaya yaptığı açıklamada, "Bu gözlemlerde aynı bireyin mi yoksa farklı kuşların mı görüldüğü henüz net değil. Gözlemlenen tüm bireyler yetişkin gibi görünüyor, bu nedenle türün bölgede yuva mı yaptığını yoksa sadece yiyecek mi aradığını teyit edemiyoruz" dedi.

Yaban hayatı uzmanları, gözlemlerin yapıldığı Uafato köyü yakınlarındaki yağmur ormanı vadilerinin, kuşu ve yaşam alanını siklonlardan koruyabileceğini söylüyor.

Uzmanlara göre manumeanın, diğer kuşların tüketemediği büyük ve yerel tohumlara bağımlılığı, onu Samoa'da ulusal bir sembol haline getirse de ülkedeki birçok insan onun tanımıyor.

Kuşun bu büyük tohumların dağıtımında önemli bir rol oynayarak Samoa'nın orman ekosistemlerinin korunmasına katkı sağladığı biliniyor.

Dodo benzeri bu kuşun Samoa yağmur ormanlarında yaşadığı bilinse de hızlı hareketleri ve yağmurlu hava koşulları nedeniyle fotoğrafını çekmek zorlu bir işti.

Alışılmadık derecede kalın, kavisli ve diş benzeri tırtıklı bir gagaya sahip, tavuk büyüklüğündeki bu kuş, "küçük dodo" anlamına gelen Didunculus cinsinin yaşayan tek türü.

1990'ların başında yapılan araştırmalar, Samoa'da yaklaşık 7 bin manumea olduğuna işaret ediyordu. Ancak yaşam alanlarının yoğun bir şekilde tahrip edilmesi, türün sayısını büyük ölçüde azalttı ve 2024 itibarıyla sadece 50-150 üyesi kaldığı tahmin ediliyor.

Kuşu bulma ve izleme çabaları, özellikle yabani kediler ve sıçanlar gibi istilacı avcılara karşı savunmasız olan kırılgan ada ekosistemlerinde, yaban hayatı türlerini yok olmaktan korumadaki zorlukları vurguluyor.

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'nde manumea koruma çalışmaları yürüten Joe Wood, Live Science'a yaptığı açıklamada "Yabani kedilerin bu azalmada büyük bir payı olması çok muhtemel görünüyor. Bir tür kontrol programı uygulanmalı" dedi.

Araştırmacılar, gelecekte kuşu bulup davranışlarını anlamak için gelişmiş yapay zeka ses izleme araçlarını kullanmak üzere çalışıyor.

Independent Türkçe

YAŞAM

22 yıllık programının kaldırılmasıyla gündem olan komedyen, Trump'ı hedef aldı

Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)
Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)
TT
TT

22 yıllık programının kaldırılmasıyla gündem olan komedyen, Trump'ı hedef aldı

Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)
Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)

ABD'li talk show sunucusu ve komedyen Jimmy Kimmel, gece yarısı programının yayından kaldırılmasından birkaç ay sonra Britanya televizyonundan ABD Başkanı Donald Trump'ı hedef aldı.

Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı'nda 58 yaşındaki Kimmel, Trump yönetimi altındaki Birleşik Devletler'de "faşizm" ve "tiranlığın" "hızla yayıldığı" uyarısı yaparak Britanya halkından özür diledi.

Komedyen "Size şunu söyleyebilirim; faşizm açısından gerçekten harika bir yıl oldu" dedi.

Burada tiranlık hızla yayılıyor. Renkli gazetelerinizde okumuş olabilirsiniz; ülkemin başkanı, ona istediği gibi hayranlık göstermediğim için beni susturmak istiyor.

Kimmel'ın Jimmy Kimmel Live! adlı programı, Turning Point kurucusu Charlie Kirk'ün öldürülmesiyle ilgili canlı yayında yaptığı yorumların ardından 17 Eylül'de "süresiz olarak" askıya alınmıştı. 2003'te başlayan program 20 yılı aşkın süredir yayındaydı.

Programın yayından kaldırılması, geniş çaplı tepkilere, protestolara ve ifade özgürlüğü hakkında kamuoyu tartışmalarına yol açmış ve nihayetinde birkaç gün sonra yeniden yayına alınmıştı.

Kimmel, yaşananları anlatırken, "Birdenbire yayından kaldırıldık" diye konuştu. 

Milyonlarca insan ayağa kalkıp 'Hayır, bu kabul edilemez' dedi.

Kimmel, "Şimdi dünyanın en güçlü politikacısını her gece hak ettiği gibi sağlam fırçalıyorum" dedi.

Trump daha önce programın düşük reytingler nedeniyle yayından kaldırıldığını ve sunucunun "yeteneksiz olduğu için kovulduğunu" söylemişti. Kimmel'ın "SIFIR yeteneği" olduğunu ve programının askıya alınmasının "Amerika için harika bir haber" olduğunu yineleyerek mesajını pekiştirmişti.

Noel konuşmasında Kimmel, ülkesiyle ilgili endişesini dile getirerek okyanus ötesindeki siyasi iklimden etkilenen Britanyalılardan özür diledi. Trump yönetimi Noel arifesinde, "radikal aktivistler" diyerek ifade özgürlüğü savunucusu iki Britanyalının ABD'ye girişini yasaklamıştı.

Kimmel sözlerine "Şu anda Birleşik Devletler'nde hem mecazi hem de gerçek anlamda demokrasimizin yapısını yıkıyoruz" diye devam etti.

Basından bilime, tıbba, yargı bağımsızlığına ve hatta Beyaz Saray'ın kendisine kadar her şey berbat durumda. Bunun sizi de etkilediğini biliyoruz ve sadece özür dilemek istedim. Ve bilmenizi istiyoruz, ya da en azından ben bilmenizi istiyorum ki, hepimiz onun gibi değiliz. Hepimiz onun gibi değiliz.

Independent Türkçe

YAŞAM

Elektrikli araç menzilini iki katına çıkaracak batarya geliştirildi

Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)
Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)
TT
TT

Elektrikli araç menzilini iki katına çıkaracak batarya geliştirildi

Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)
Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)

Bilim insanları elektrikli araç menzilini iki katına çıkarabilecek bir anotsuz batarya geliştirdi.

Anot ve katot, bataryalardaki elektrik akışını sağlayan iki elektrotu ifade ediyor. Anotsuz bir bataryada, katotta depolanan lityum iyonları şarj sırasında hareket ederek doğrudan bakır bir toplayıcı üzerinde birikiyor. Bu sayede enerji depolama için daha fazla alan açılabiliyor. 

Bu tür lityum iyon bataryalar uzun zamandır umut vaat etse de verimli sonuç alınamıyordu. 

Bu bataryaların önündeki engellerden biri, lityum iyonlarının düzensiz yerleşimi sonucu yüzeyde iğne benzeri yapılar oluşmasıydı. Bu yapılar, bataryanın kısa devre yapmasına ve güvenlik risklerine yol açabiliyor.

Ayrıca tekrarlanan şarj ve deşarj döngüleri, lityum yüzeyine zarar vererek batarya ömrünü hızla kısaltabiliyor.

Güney Kore'deki Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden araştırmacılar bu sorunun üstesinden gelmek adına, içinde eşit dağıtılmış gümüş nanoparçacıklar olan bir polimer çerçeve tasarladı. 

Bu sayede lityum iyonları, batarya içinde rasgele değil, belirli noktalarda düzenli şekilde birikiyor. 

Ayrıca tasarladıkları bir elektrolit de lityum yüzeyinde koruyucu bir tabaka yaratarak iğne benzeri yapıların oluşmasını engelliyor. 

Bulguları hakemli dergi Advanced Materials'ta yayımlanan çalışmaya göre bu tasarım, 1270 Wh/L hacimsel enerji yoğunluğuna ulaştı. Bir sistemin hacmine kıyasla ne kadar enerji içerdiğini gösteren bu değer, elektrikli araçlarda kullanılan geleneksel lityum iyon  bataryalarda ise yaklaşık 650 Wh/L seviyesinde.

Batarya ayrıca 100 şarj döngüsünden sonra başlangıçtaki ​​kapasitesinin yüzde 81,9'unu korudu.

Bu sonuçlar, laboratuvardaki küçük pillerin ötesinde, gerçek dünyadaki elektrikli araçlarda kullanılanlara benzer bataryalarda da elde edildi. 

Bilim insanları yeni teknolojinin elektrikli araç menzilini iki katına çıkarma ve soğuk havalarda daha rahat yolculuk yapma potansiyeli sunduğunu söylüyor.

Çalışmaya liderlik eden Soojin Park gelişmeyi şöyle değerlendiriyor:

Bu çalışma, anot içermeyen lityum metal bataryalarda verimlilik ve ömür sorunlarını aynı anda ele alarak anlamlı bir atılımı temsil ediyor.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, TechXplore, Advanced Materials