NASA mimarı uzay ajansını sert eleştirdi: "Elon Musk'ın roketlerini görmezden geliyorlar"

Mimar, Starship roketlerinin "her şeyi değiştireceğini" savunuyor

Starship roketleri Ay yörüngesine yerleşerek astronotları barındıracak mini uzay istasyonunun inşasında kullanılacak (NASA)
Starship roketleri Ay yörüngesine yerleşerek astronotları barındıracak mini uzay istasyonunun inşasında kullanılacak (NASA)
TT

NASA mimarı uzay ajansını sert eleştirdi: "Elon Musk'ın roketlerini görmezden geliyorlar"

Starship roketleri Ay yörüngesine yerleşerek astronotları barındıracak mini uzay istasyonunun inşasında kullanılacak (NASA)
Starship roketleri Ay yörüngesine yerleşerek astronotları barındıracak mini uzay istasyonunun inşasında kullanılacak (NASA)

NASA'nın önde gelen mimarlarından Casey Handmer, Elon Musk'ın uzay firması SpaceX'i övdüğü blog yazısında uzay ajansını sert eleştirdi.
Firmanın yeniden kullanılabilir Starship roketini "roketçiliğin kutsal kasesi" diye niteleyen mimar, henüz deneme aşamasındaki bu araçların  "her şeyi değiştireceğini" ama NASA'nın bunu gözardı ettiğini savundu.
NASA'nın eski teknolojiden vazgeçemediğini söyleyen Handmer, uzay ajansının gereksiz pahalı teknolojilere hapsolduğunu öne sürdü.
Nisan ayında NASA, insanlı Ay uçuşlarını başlatacağı Artemis görevi için Starship'le 2,89 milyar dolarlık bir sözleşme imzalamıştı. Bu durum rakip uzay firması Blue Origin'in tepkisini çekmiş ve firmanın kurucusu Jeff Bezos, ABD yönetimine dava açmıştı.
En erken 2024'te başlaması planlanan Artemis görevinin dava nedeniyle geciktiği ve 2025'e ertelendiği bildirilmişti.
Öte yandan NASA, insanları Ay'a göndermek için yeniden kullanılamayan roketleri tercih ediyor. Uzay ajansı, "yeterli güce sahip tek roket olduğu" gerekçesiyle insanları taşıyacak Orion kapsülünü geleneksel SLS roketlerine monte etmeyi planlıyor.
SpaceX'in roketlerinin, Ay yörüngesinde inşa edilecek Gateway adlı uzay istasyonunun parçalarını taşımada ve diğer kargo görevlerinde kullanılacağı belirtiliyor.
NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'nda sistem mimarı olarak görev alan Handmer ise bu hamleyi "Starship kibarca görmezden geliniyor" diye yorumladı. Handmer, NASA'nın söz konusu roketlerin potansiyelini tam olarak anlamadığını ileri sürdü.
NASA şu anda uzaya gönderdiği kargolardaki her bir kilo için 1 milyon dolar harcıyor ve yılda 50 tondan fazla kargo gönderemiyor. Ancak Handmer'a göre Starship kullanıldığında her kilo sadece 50 dolara mal olacak ve sadece bir uçuşta 10 ton malzeme gönderebilecek.
Handmer NASA yöneticilerinin, programda bu yenilikten doğacak boşlukları nasıl telafi edeceklerini bilmediğini söyledi:
"NASA'daki herhangi bir yöneticiye Starship'in fırlatma kabiliyetinden doğabilecek olumsuz sonuçlarla nasıl başa çıkmaları gerektiğini sorarsanız yalnızca boş boş bakarlar."
Handmer ayrıca, Starship roketlerinin çok hızlı ilerlediğini de vurguladı. "O roketler iki yıl önce bir tasarım konsepti ve bir modeldi” diyen mimar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugünse yakında uzaya uçacak ve hatta tek parça halinde geri dönebilecek hale geldi ve yüzde 95 oranında tamamlanmış bir prototip."
Teknoloji girişimcisi Musk, kısa süre önce katıldığı bir toplantıda SpaceX'in gelecekte Mars uçuşlarında da kullanmayı planladığı Starship'in ilk yörünge uçuşuyla ilgili tarih vermişti.
Ocak 2022'de ilk yörünge denemesini gerçekleştirmeyi planladıklarını söyleyen Musk, "İlk yörünge fırlatmasına çok yakınız" diye konuşmuştu.
Şimdiye dek birçok kez yüksek irtifa uçuş denemesi yapılan Starship roketleri, son uçuşlar sırasında iyi performans sergilemişti.
Yeniden kullanılabilir roketler yere inme konusunda birkaç kez başarısızlığa uğrasa da Mayıs 2021'deki en son uçuşu başarıyla tamamlanmıştı.
 
Independent Türkçe, Futurism, ScreenRant



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe