Yemen'de meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu'na bağlı Ortak Kuvvetler Taiz'in batısında ilerliyor

Taiz ve Hudeyde'deki mevcut askeri operasyonlarda ortak kuvvetlerinin ilerlemesinden bir kare (Amalika Tugayları medya merkezi)
Taiz ve Hudeyde'deki mevcut askeri operasyonlarda ortak kuvvetlerinin ilerlemesinden bir kare (Amalika Tugayları medya merkezi)
TT

Yemen'de meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu'na bağlı Ortak Kuvvetler Taiz'in batısında ilerliyor

Taiz ve Hudeyde'deki mevcut askeri operasyonlarda ortak kuvvetlerinin ilerlemesinden bir kare (Amalika Tugayları medya merkezi)
Taiz ve Hudeyde'deki mevcut askeri operasyonlarda ortak kuvvetlerinin ilerlemesinden bir kare (Amalika Tugayları medya merkezi)

Yemen'de meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu'na bağlı Ortak Kuvvetler, Taiz vilayetinin batısındaki Makbana bölgesinde ilerlemeye devam etti ve Wadi Sakm eteklerinde yeni alanların kontrolünü ele geçirdi.
Husi milisleri daha fazla savaşçıyı harekete geçirmek için üst düzey yetkililerini İbb ve Taiz sınır bölgelerine gönderdi. Oradaki yetkililer, bölge sakinlerinin çocuklarını eğitim kamplarına göndermeye zorlamada başarısız oldu.
Husiler meşru kontrol alanlarını Aden'in Ibb ve Sharaab er-Runa bölgelerindeki iki ilçesine bağlayan yolları kapatmaya başvurdular.
Husi milislerine karşı yürütülen şiddetli ve çeşitli orta ve ağır silahların kullanıldığı savaşlardan sonra milislerin saflarında bir çöküş ve karışıklık hüküm sürdü. Yemen’de askeri makamlardan yapılan bir açıklamada, ortak kuvvetlerin Wadi Sakm'ın eteklerini ve Taiz kentinde Makbana Bölgesi'nin kuzeyindeki Tebbe el-Cemal dahil olmak üzere birçok önemli tepenin kontrolünü ele geçirdiği belirtildi.
Askeri kaynaklar, ortak kuvvetlerin Husi milislerine ağır ekipman ve can kayıpları yaşattığını, düzinelerce savaşçısının öldürüldüğünü veya yaralandığını ve çok sayıda silahın imha edildiğini bildirdi.
Husi milisleri, Ibb vilayetindeki tüm liderlerini seferber etti ve onlara Hudeyde vilayetiyle sınır iki vilayete yönelme talimatı verdi. Bu liderler, sözde Parlamento vekili, Mahalli İdare Bakanı, Kamu Hizmeti Bakanı ve sözde Şura Konseyi üyeleri ile güçlendirildi. Milis liderlerinin tüm teşvik ve tehditlerini reddeden bu bölgelerin insanlarından savaşçılar seferber etme çabası içinde olan Husiler ayrıca ortak kuvvetlerin İbb Valiliği'nin derinliğine ilerlemesini engellemeyi amaçladı.
Yerel kaynaklara göre, Husiler Taiz vilayetindeki Makbana ve Sharaab er-Runa ilçelerini birbirine bağlayan yolun yanı sıra Cebel Ras bölgesini El-Aden’e bağlayan bir dizi küçük köprü ve karayolu geçişini yıktılar. Müşterek kuvvetlerin ilerleyişini durdurmak amacıyla söz konusu bölgeye çok sayıda mayın yerleştirildiği belirtildi. 
Husiler Ibb ve Taiz valiliklerinde görevlendirdiği tüm liderlere, o bölgelerde yaşayanların askere alınma sürecini denetlemek üzere cepheye gitmeleri talimatı verdiler. Bu liderler ayrıca bölgelerinde sitelerin ve güvenlik noktalarının oluşturulmasını denetlediler.
Hacca Valiliği'nde yerel kaynaklar, Husi milislerinin kente bağlı ilçelerden altı üst düzey ileri gelen ismin hapse atıldığını bildirdi. Bunun nedeni bu bölgelerin halkından Marib Valiliği ve batı kıyılarındaki cephelere savaşçı gönderme emrini reddetmeleri.
Daha önce Ma'rib'in güneyinde ve batısında çatışmalarda ölen çocukların ardından bölge sakinleri çocuklarını daha fazla ateşe atmayı reddettiler.
Hacca Valiliği, milisler için en önemli insan depolarından biridir. Milisler, yüksek yoksulluk oranlarından yararlanıyor ve gençleri aylık maaşlarla ve ailelerini yardım kuruluşları aracılığıyla nakit yardımı yapmak teklifi ile kendilerine çekiyorlar. Valilik sakinlerinin anlattıklarına göre, Husi denetçileri bu ileri gelenleri bölgelerinden yeni bir grup savaşçıyı harekete geçirmeye yönlendirdi. Ancak, daha önce çatışmalara katılmış düzinelerce kişinin ölümünden sonra bölge sakinleri bunu reddetti. Ancak denetçiler, bölgede ileri gelen yetkilileri gevşeklikle suçlayıp rahatsızlıklarını dile getirdiler ve talimatlara uymamaları halinde kendilerini başkalarıyla değiştirmekle tehdit ettiler.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.