Irak’ta İran'a yakınlığı ile bilinen bir din adamı hakkında gözaltı kararı alındı

Kazımi ve muhalifleri karşılıklı tehditlerde bulunuyor.

Arşiv_AA
Arşiv_AA
TT

Irak’ta İran'a yakınlığı ile bilinen bir din adamı hakkında gözaltı kararı alındı

Arşiv_AA
Arşiv_AA

Iraklılar, Başbakan Mustafa el-Kazımi'nin haftalar önce maruz kaldığı suikast girişimine ilişkin delil ve bilgilerin yakın zamanda Başbakanlık ofisi tarafından açıklanmasını bekliyor.
Irak Yüksek Yargı Konseyi tarafından dün yayınlanan, 4. madde mucibince İran yakınlığı ile bilinen din adamı Hamid el-Hüseyni hakkında gözaltı emri çıkardı.
Söz konusu belgeye göre Necef Temyiz Mahkemesi, İran tarafından finanse edilen İslami Radyo ve Televizyon Birliği'nin başkanı olarak görev yapan din adamı Hamid el-Hüseyni hakkında terör suçlamasıyla gözaltı emri çıkardı. Mahkeme, aynı zamanda Ammar İbrahim Talal el-Buamir aleyhinde de terör suçlamasıyla gözaltı emri çıkardı.
Gözlemciler, söz konusu gözaltı emirlerinin Kazımi’ye yönelik suikast girişimiyle bağlantılı olmadığını öne sürüyor. Ancak Necef’ten verilmiş olması dolayısıyla bu emirleri şehir merkezindeki er-Rafidin Diyalog Merkezi (RCD) binasının füzeyle hedef alınması süreciyle ilişkili bulanlar mevcut.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu itirazların sunulduğu seçim istasyonlarındaki sayımı tamamlayarak sonuçları yargıya sunarken Irak Başbakanı Mustafa Kazımi ve Koordinasyon Çerçevesi güçlerinden muhalifleri, ellerindeki bazı kanıt, belge ve bilgileri teşhir ederek gerilimi artırdı.
Yargı makamının itirazları 10 gün içinde incelemesi gerekiyor. Tüm göstergeler, Komisyonun sonuçların yüzde 100 aynı olduğu açıklaması ardından yargıdan farklı bir karar verilmeyeceğine işaret ediyor. Son aşamada ise 15 gün içerisinde Federal Mahkeme tarafından onay alınması gerekiyor. Irak'ta seçimleri takip eden gözlemciler, yargı bazı başvuruları yeniden incelese dahi Seçim Komisyonu tarafından önümüzdeki hafta başında açıklanması beklenen kesin sonuçlarda somut bir değişiklik olmayacağını öne sürüyor.
Seçim sonuçlarını reddedenler, daha önce yargıya ve Birleşmiş Milletler'e yolsuzluk yapıldığına dair delil sunduklarını açıklayanlar, şimdi Kazımi'nin temsil ettiği hükümet ve Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu ile yeni bir mücadele turuna hazırlanıyorlar.
Başbakan Kazımi'nin Siyasi Danışmanı Maşrık Abbas, söz konusu suikast girişimine dair bazı özel delillerin çok yakında ortaya çıkarılacağını açıklamıştı. Asaib Ehlil Hak lideri Kays el-Hazali ise Twitter hesabından yaptığı açıklamada, seçimlerde kaydedildiğini iddia ettiği sahteciliğe ilişkin yeni bilgi veya kanıtlara ulaştıklarına atıfta bulunarak “Bugün diyoruz ki elimizde daha fazlası var” ifadelerine başvurdu. Hazali 14 Ekim’de ise “Yakında seçim sahtekarlığını kesin bir şekilde kanıtlayan bilgilere sahip olabiliriz” ifadelerine başvurmuştu.
Aynı siyasi aktörleri yeniden sağlayacağı için seçim sonuçlarına güven duymaması dolayısıyla seçimleri yüzde 60 oranında boykot eden Irak sokağı, Kazımi ile onun yanında yer alanlar (seçimlerde galip gelen Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr gibi) ve seçim sonuçlarının nasıl ele alınacağı konusunda bölünmüş durumdaki Koordinasyon Çerçevesi güçleri arasında önümüzdeki dönemde belirleyici olabilecek çatışmanın sonuçlarını bekliyor. Söz konusu çerçeve dahilindeki taraflar, kendileri için nispeten olumlu olabilecek değişiklikler ortaya çıksa dahi sonuçları tanımaya hazır olmadıklarını düşünüyor. Bu çerçevedeki diğer partiler, sonuçların açıklanması ve Federal Yüksek Mahkeme'nin onayı ardından Parlamento'daki en büyük bloğu oluşturmak için tüm taraflarla müzakere yoluyla siyasi yönde ilerleme eğiliminde.
Koordinasyon Çerçevesi’nin uzlaşı hükümeti kurma arzusuna karşılık siyasi çoğunluk hükümeti kurmakta ısrar eden Sadr Hareketi Lideri, muhalefete gidecek olsa dahi bu arzusundan vazgeçmeye istekli görünmüyor. Sadr’ın ikinci döneme gidecek olması açısından Kazımi'nin çıkarına olacak bu ısrarı, Fetih Koalisyonu lideri Hadi el-Amiri, Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri Maliki ve Hazali’nin reddi ile karşılaşıyor.
Bu meselenin çözümü, her iki tarafın da iki ana ortağa (Kürtler ve Sünni Araplar) açık olmasını gerektiriyor. Başbakan adaylığı konusunda Kürtler ve Sünniler ile yapılacak herhangi bir pazarlık, Cumhurbaşkanlığı makamı konusunda Kürtlerle, Parlamento Başkanlığı konusunda ise Sünnilerle anlaşma meselesi ile karşı karşıya gelecek.
Kürtler ve Sünniler, bir ulusal çoğunluk hükümeti kurulmasına karar verilmiş olsa dahi, Kazımi'nin yeniden seçilmesine karşı değil. Koordinasyon Çerçevesi’nin bunu reddetmesi dolayısıyla bu çerçeve güçleri ile görüşmeleri karmaşık hale gelebilir.
Sonuçların açıklanması ve Federal Mahkeme’nin onayı ile bağlantılı olarak bir sonraki çatışma Kazımi ile Koordinasyon Çerçevesi güçleri arasında olacağı için, onlarla ilgili en belirgin tercihlerinin bir kısmını suikast olasılığına ilişkin sunacağı kanıtların doğası ve bunu değiştirebilecek veriler teşkil ediyor.
Koordinasyon Çerçevesi için en belirgin seçenekleri çerçevenin seçim yolsuzluğuna ilişkin sağlayacağı kanıtların niteliği, Kazımi’nin bu konuda bir rol oynayıp oynamadığı, tüm seçimlerin yeniden gözden geçirilmesi veya seçimlerin iptal edilmesi olasılığı oluşturuyor.



İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
TT

İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi bugün, İsrail’in Hamas tarafından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla teslim edilen kalıntı örneklerini teslim aldığını duyurdu. Örneklerin adli tıp laboratuvarına gönderilmesi planlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre bir Hamas lideri, hareketin bugün Gazze Şeridi'nde kalan iki cesetten birini teslim edeceğini açıklamıştı.

İsrailli rehine Ran Gvili ve Taylandlı rehine Sudthisak Rinthalak'ın cesetleri halen Gazze'de bulunuyor.

Bu gelişme, İsrail güçlerinin bugün Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda bir Filistinliyi öldürmesi ve Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde evlerin yıkılması ve bombardımanların devam etmesi ile birlikte gerçekleşti.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, ‘işgal güçlerinin kuzeydeki Cibaliye Mülteci Kampı’na yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve kuzey Gazze’de bazı konut binalarını yıktığını’ bildirdi. Ayrıca İsrail’e ait insansız hava araçları (İHA) et-Tuffah mahallesindeki es-Senafur kavşağı yakınlarında Filistinlilerin evlerine bombalar attı ve eşzamanlı olarak yoğun ateş açıldı.


Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
TT

Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)

Orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sürdüğü Sudan'daki askeri yönetim, Rusya'yla daha yakın ilişkiler kurmak istiyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Moskova'ya Afrika'daki ilk deniz üssünü kurması teklif edildi.

Ekimde iletilen teklifin, Rusya'nın 25 yıl boyunca 300 askerini ve 4 savaş gemisini barındırabileceği bir üssü içerdiği aktarıldı.

Port Sudan ya da Kızıldeniz kıyısındaki bir başka yerde yapılabileceği bildirilen üs, bölgedeki kritik ticaret yollarına yakın olacak.

Küresel ticaretin yüzde 12'si, Avrupa-Asya alışverişinde önemli bir yere sahip olan Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyor.

WSJ, bunun Çin ve Rusya'yı kıtadaki limanlardan uzak tutmaya çalışan ABD için endişe verici bir gelişme olacağını vurguladı. 

Bu iki ülkenin Afrika'daki limanların kontrolü sayesinde buralarda savaş gemilerini tamir edip yeni silahlarla donatabileceği ve kritik denizyollarını kapatabileceği belirtildi.

Çin de denizaşırı ilk deniz üssünü 2017'de Cibuti'de kurmuştu. Kızıldeniz'i Aden Körfezi'ne bağlayan Babülmendep Boğazı'ndaki üs, bir uçak gemisinin demirleyebileceği kadar büyük.

ABD'nin Afrika'daki en büyük üssü Camp Lemonnier, Çin'inkinden yalnızca 10 kilometre uzaklıkta.

ABD'nin ayrıca Somali'de birlikleri var. 

Kremlin'in, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üretici Sudan'dan madencilik konusunda imtiyazlar alabileceği de Amerikan gazetesinin haberinde ifade edildi. 

Sudanlı yetkililer tüm bunlar karşılığında hava savunma sistemleri gibi silahları ucuza almak istiyor.

WSJ, Sudan ordusundan bir yetkilinin, bu anlaşmanın AB ve ABD'yle aralarında sorun yaratabileceğinin farkında olduklarını söylediğini aktardı.

Bu hamlenin Moskova'yı kıtada yeniden güçlendirebileceği de haberde vurgulandı.

Paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in 2023'teki ölümünün ardından Rusya'nın Afrika planları sekteye uğradı.

Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Afrika Kolordusu, Wagner'in operasyonlarını devralsa da kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı bildiriliyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan General Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. 

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Yeniden başlayan çatışmaların başlarında Moskova, Dagalo'ya bağlı HDK'yi destekliyordu. 

Başkent Hartum'dan HDK güçlerinin atılmasındaysa Ukrayna rol oynamıştı. 

WSJ, Rusların desteğini yetersiz bulan HDK'nin Kiev'e yanaştığını ve bunun üzerine Moskova'nın da Burhan'a bağlı orduyla ittifak kurduğunu aktarıyor.

Amerikan gazetesinin haberinde İran, Mısır ve Türkiye'nin Sudan ordusuna drone sağladığı da öne sürüldü.

Tahran'dan gelen deniz üssü kurma önerisinin, ABD ve İsrail'in tepkisiyle karşılaşmaktan korkan Hartum yönetimi tarafından geçen sene reddedildiği bildirildi. 

Diğer yandan ABD ve BM, Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) HDK'yi silahlandırmakla suçluyor. BAE ise bu iddiaları reddediyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
TT

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria'daki İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövüp eşyalarını çaldı.

Guardian'ın aktardığına göre pazar sabahı yaşanan olayda radikal sağcı yerleşimciler, Eriha bölgesindeki Ayn el-Duyuk köyüne baskın düzenledi. 

Yerleşimcilerin, Filistinlileri korumak için köyde bulunan İtalyan ve Kanadalı gönüllülere de saldırdığı belirtildi.

Filistin Ulusal Yönetimi'nin resmi haber ajansı WAFA, üç İtalyan ve bir Kanadalı gönüllünün hastaneye kaldırıldığını aktardı. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Kanadalı kadın, sabaha karşı düzenlenen saldırıda yaşadıklarını şöyle anlattı: 

10 maskeli yerleşimci gece nöbetinden sonra uyuduğumuz eve baskın yaptı. İkisinin üzerinde ordu tarafından verilen tüfeklerden vardı. Bizi yaklaşık 15 dakika boyunca dövdüler. Kafama, kaburgalarıma, kalçama ve uyluk bölgeme defalarca tekme attılar. Bize Arapça hakaretler yağdırdılar ve orada bulunmaya hakkımız olmadığını söylediler.

Gönüllü, Yahudi yerleşimcilerin bölgede artan saldırılarına dikkat çekerek, "Mesele bizimle ilgili değil. Biz 15 dakika dayak yedik ama buradaki Filistinliler bu şiddeti her gün, her saat, binlerce kez yaşıyor" dedi.

Kanada Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "aşırılıkçı yerleşimcilerin işlediği şiddet eylemlerinin kınandığı" bildirildi. Kanada yönetiminin "Filistin topraklarının ilhakına yönelik her türlü eyleme ve söyleme karşı olduğu" hatırlatıldı. 

Diğer yandan İtalyan gönüllülerden birinin ağır yaralandığı ve Ramallah'ta tedavisinin sürdüğü belirtiliyor. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, olaya ilişkin açıklamasında "Bu saldırganlıktan bıktık. Yerleşimcilerin haklarını bu şekilde savunmaları doğru değil" ifadelerini kullandı. 

Guardian, Batı Şeria'daki İsrailli yetkililerin yorum taleplerine yanıt vermediğini yazıyor. Gazetenin irtibata geçtiği köylüler ve aktivistler, polisin yerleşimcilerin saldırılarını durdurmak veya karargahlarını dağıtmak için harekete geçmediğini söylüyor.

Batı Şeria'daki Filistin köylerini korumak için yabancı gönüllüler toplayan Faz3a örgütünden aktivist Manal Tamimi, radikal sağcı yerleşimcilerin iki ay önce köyün yakınlarına karakol inşa ettiğini ve adam devşirdiğini söylüyor. Gönüllülerin saldırılara karşı Filistinlilerin yanında durmasının çok değerli olduğunu belirtiyor.

Kanadalı gönüllü de köydeki varlıklarının halkı güçlendirdiğini söylüyor: 

Biz oradayken köylüler daha dirençli oluyordu. Çocuklar özgürce oynuyordu. İnsanlar gece boyunca uyuyabiliyorlardı. Sırf bu bile bizim orada olmamızı değerli kılıyordu.

Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre İsrailli yerleşimciler ve güvenlik güçleri son iki yılda Batı Şeria'da 233'ü çocuk olmak üzere binden fazla Filistinliyi öldürdü. 

Independent Türkçe, Times of Israel, Guardian