Nesli tükenme tehlikesi altındaki 30 gergedan Güney Afrika'dan Ruanda'ya taşındı: "Hazırlıklar üç yıl sürdü"

Kaçak avcılar, beyaz gergedanları boynuzları yüzünden avlıyor (African Parks)
Kaçak avcılar, beyaz gergedanları boynuzları yüzünden avlıyor (African Parks)
TT

Nesli tükenme tehlikesi altındaki 30 gergedan Güney Afrika'dan Ruanda'ya taşındı: "Hazırlıklar üç yıl sürdü"

Kaçak avcılar, beyaz gergedanları boynuzları yüzünden avlıyor (African Parks)
Kaçak avcılar, beyaz gergedanları boynuzları yüzünden avlıyor (African Parks)

Nesli tükenme tehlikesi altındaki 30 beyaz gergedan, Güney Afrika'dan Ruanda'ya taşındı.
29 Kasım'da yapılan yolculukta 19 dişi ve 11 erkek gergedan, Ruanda'nın doğusundaki Akagera Milli Parkı'na götürüldü.
Yolculuktaki yük, hayvanların içine konulduğu kasalar ve yemlerle 60 tona ulaştı. Gergedanların 3 bin 400 kilometre uzaklıktaki Ruanda'ya gidişi 40 saat sürdü.
Yolculuğun organizasyonunda yer alan African Parks adlı çevre örgütünden Jes Gruner, hayvanların sakin olması ve kasalarından çıkmaya çalışmaması için az miktarda uyuşturucu kullandıklarını söyledi.
Gruner, "Göğüs kemiklerine zarar verebileceği için hayvanları tamamen uyuşturup yatırmadık" dedi.
Peki gergedanlar neden götürüldü?
Beyaz gergedanların sayısı, kaçak avcılık sebebiyle 1970'lerden beri azalıyor. Zira Çin ve Vietnam başta olmak üzere Asya ülkelerinde boynuzlara olan yüksek talep yüzünden 2013 ile 2017 arasında bin gergedanın öldürüldüğü düşünülüyor.
Beyaz gergedanların iki alt türünden biri olan güney beyaz gergedanının sayısının yaklaşık 18 bin olduğu düşünülüyor. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği, bu hayvanı "neredeyse Tehdit Altındaki tür" olarak görüyor.
Diğer alt tür kuzey beyaz gergedanındansa sadece iki dişi kaldı. Bilim insanları üreme programı kapsamında, hayatta kalan dişilerden birinden yumurta ve ölen iki erkekten sperm toplamaya çalışarak türü kurtarmaya çalışıyor.
Bu hayvanlara yönelik ana tehdit yasadışı avlanma. Zira Çin ve Vietnam başta olmak üzere Asya ülkelerinde boynuzlara olan yüksek talep yüzünden 2013 ile 2017 arasında bin gergedanın öldürüldüğü düşünülüyor.
Gruner, bu gergedanları kıtada güvenli bölgelere dağıtmanın öneminin altını çizdi:
"Riski yaymamız gerekiyor. Eğer bazı ülkeler yasadışı yaban hayatı ticaretine engelleyemezse, beyaz gergedanlar ve gergedanlar genel olarak yok olmanın eşiğine gelebilir."

Independent Türkçe, Guardian, DW
 



Alaska Havayolları'na açılan 1 milyar dolarlık davada uzlaşmaya varıldı

Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)
Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)
TT

Alaska Havayolları'na açılan 1 milyar dolarlık davada uzlaşmaya varıldı

Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)
Alaska Havayolları ve Boeing, üç yolcunun açtığı davayı mahkeme dışında çözdü (NTSB)

4,87 km yükseklikteki uçakta kapı tapasının düşmesi üzerine Alaska Havayolları ve Boeing'e dava açan üç yolcuyla mahkeme dışında uzlaşmaya varıldı.

Yolcular, 5 Ocak 2024'te Portland'dan Kaliforniya'nın Ontario kentine giden Alaska Havayolları'nın 1282 sefer sayılı uçağındayken, Boeing 737 Max'in kapı tapası havada aniden fırladı. KPTV'ye göre, geçen yıl Alaska Havayolları ve Boeing'e 1 milyar dolarlık dava açan yolcular bu ay mahkeme dışında uzlaşmaya vardı.

KPTV'nin haberine göre dava 7 Temmuz'da taraf uzlaşmasının ardından yeniden açılamayacak şekilde kapatıldı. Avukatları, uzlaşma anlaşması kapsamında varılan mutabakatın şartlarının açıklanmadığını söyledi.

ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB) geçen ay Boeing'in korkutucu olayda hatalı olduğuna karar vermişti. Kurum, kapı tapasında 4 cıvatanın eksik olduğunu ve bunun da kapıyı nihayetinde düşene kadar 100'den fazla uçuş boyunca yavaşça yerinden kaydırdığını açıklamıştı.

Boeing yaptığı açıklamada, şirketin "kazadan üzüntü duyduğunu" ve "operasyonları genelinde güvenlik ve kaliteyi güçlendirmek için çalışmaya devam edeceğini" belirtti.

Kurum, uçaktaki 174 yolcunun güvende olduğunu ve uçuş ekibi sayesinde kurtarıldığını açıklamıştı. Yolcular hayatlarından endişe ettiklerini ve oluşan vakumun kişisel eşyalarını dışarı fırlatacak kadar kuvvetli olduğunu belirtmişti. Hatta uçakta bulunan bir kişi gömleğinin sırt kısmından yırtıldığını söylemişti.

NTSB Başkanı Jennifer Homendy, "kimsenin ölmemesinin bir mucize" olduğunu belirtmişti.

Homendy geçen ay yaptığı açıklamada "Bu kaza asla olmamalıydı" demişti.

Bu olay meydana geldiğinden beri insan hatasına, bir ya da iki Boeing çalışanının eylemlerine çok fazla odaklanıldı.

Açık konuşayım, böyle bir kaza bir kişi, hatta bir grup kişi yüzünden meydana gelmez. Havacılık bundan çok daha dirençlidir. Böyle bir kaza ancak birden fazla sistem arızası olduğunda meydana gelir.

DFGTHYU
NTSB, müfettişlerin kapı tapasının 4 cıvatasının eksik olduğunu ve bunun da zamanla kaymasına yol açtığını keşfetmelerinin ardından Boeing'in Ocak 2024'teki olayda hatalı olduğunu açıkladı (Reuters)

Geçen yaz, şirketin güvenlik protokolleriyle ilgili endişelerini anlatmak üzere düzinelerce ifşacı ortaya çıkmıştı. 6 yıl boyunca Boeing'de kalite müfettişi olarak çalışan ifşacı Roy Irvin, The Independent'a verdiği özel röportajda "Kapı patlaması beni gerçekten çok etkiledi çünkü bunu tahmin etmiştim" demişti.

"Bir şey bulunmadığı sürece kimsenin dikkatini çekmez" diyen Irvin ekledi:

Muhtemelen henüz bulunmamış başka şeyler de var.

The Independent cevap hakkı için Alaska Havayolları ve Boeing'le iletişime geçti.

Independent Türkçe