Yemen Cumhurbaşkanı: Arap ulus kimliğine darbe indirmeyi amaçlayan bir İran projesiyle karşı karşıyayız

Yemen Cumhurbaşkanı: Arap ulus kimliğine darbe indirmeyi amaçlayan bir İran projesiyle karşı karşıyayız
TT

Yemen Cumhurbaşkanı: Arap ulus kimliğine darbe indirmeyi amaçlayan bir İran projesiyle karşı karşıyayız

Yemen Cumhurbaşkanı: Arap ulus kimliğine darbe indirmeyi amaçlayan bir İran projesiyle karşı karşıyayız

Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, “meşru hükümetin barışı artık bir savaş aracı ve bir emrivaki dayatmaktan başka bir şey olarak görmeyen bir düşmanla karşı karşıya olduğunu” vurguladı. Husi milislerin küstahlığı karşısında uluslararası toplumun acizliğinden duyduğu üzüntüyü dile getiren Cumhurbaşkanı Hadi, devletin yeniden kurulacağı, darbenin sona ereceği, milislerin barışa ve ulusal uzlaşmaya boyun eğeceği, siyasi hegemonya ve ırksal üstünlük yanılsamalarının son bulacağı güne dek mücadeleyi sürdürme sözü verdi. Ülkesinin inancı ve vatanı hedef alan, milisleri kullanarak Arap ulusu kimliğine darbe indirmeyi amaçlayan İran projesiyle karşı karşıya olduğunu da ekledi. Milislerin vatanı parçalayarak vatandaşları öldürmeyi, bu vatanda güzel olan ne varsa yok edebilecek her şeyi İran’a sağlamayı kabul ettiğini de vurguladı.
Hadi, dün Yemen'in 54'üncü bağımsızlık yılı münasebetiyle yaptığı konuşmada, her geçen yılın devleti yeniden kurma yolunun bir olmaktan geçtiğini tüm Yemenlilere kanıtladığını söyledi. Darbeci milislerin tüm barış girişimlerini küstah bir tavırla reddederek savaş seçeneğinin peşinden gittiğini, savaş, sabotaj ve şiddetin hakimiyet yolu olduğuna inanan sapkın bir devlete bağlılık yolunu seçtiklerini vurguladı. Husi milislerin böylece kendilerini ülkeyi suiistimal etmek, komşu ülkelere saldırmak, kurumları ve ekonomiyi baltalamak, vatandaşların haklarını ihlal etmek için kullanılan İran aracı haline getirdiklerini de söyleyen Hadi, “Bizler tüm barış girişimlerine olumlu icabet ettik, ancak maalesef kendimizi, barışı savaşa bir araç haline getiren ve emrivaki dayatan düşmanın karşısında buluyoruz. Bu küstahlık karşısında uluslararası toplumun ise çaresiz kaldığını görüyoruz” vurgusunda bulundu. Hükümetin önündeki yolun açık ve net olduğunu vurgulayan Hadi, “Yemen halkının, bedeli ne olursa olsun İran tecrübesini kabul etmeyeceği bilinmeli” ifadelerine başvurdu.
Efendiler ile köleler devrinin bir daha yaşanmamak üzere son bulduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Hadi, aylardır Marib'e kapsamlı bir askeri saldırı düzenleyen Husi milislerin dünyanın savaşı durdurma yönünde sunduğu tüm seçenekleri ellerinin tersiyle ittiklerini, çoğu çocuk binlerce Yemenliyi hiçbir vicdani ve sorumluluk duygusu olmadan ölümün kucağına attıklarını vurguladı. Arap Yarımadası'nın savunma kapısı Marib'in düşmeyeceğini, kehanet projelerinin Yemen kahramanlığına dayanamayacağını ifade eden Hadi, “Şanlı zafer geliyor” açıklamalarında bulundu.
“Tüm kirli yöntemlerle ulusal para birimini etkilemek için şiddetli bir ekonomik saldırı başlatan milisler, halkın geçim kaynağından, yardım yağmacılığından, kaçakçılık politikası ve karaborsa ticaretinden beslenen paralel bir ekonomi kuruyor” ifadelerine başvuran Cumhurbaşkanı Hadi, elinden geldiğince buna karşı koymaya çalışan hükümetin ekonomik durumu günlük olarak takip ettiğine, bu ekonomik savaşı kazanma uğruna mümkün olan her şeyi yapacağına dikkati çekti. Aynı zamanda şöyle ekledi:
“Bu da yüzleşmemiz gereken başka bir savaş; bunu tek bir para birimi, halkın desteği ve Allah’ın yardımı ile başaracağız. Bu yönde, bu milislerle savaşımıza başından itibaren tüm samimiyeti ve sadakati ile dahil olan Suudi Arabistan Krallığı'ndaki kardeşlerimizin dürüst ve samimi tutumuna sırtımızı dayıyoruz. Siyasi, askeri, insani ve ekonomik alanlarda Yemen halkına ilk desteği veren bu kardeşlerimize onları tanıyan Yemenlilerin tümü güveniyor; Suudi Arabistan’ın kararlı ve umutlu krallığının her zaman yanlarında olacağını, onlara en iyi desteği vereceğini biliyor.”
Yurtiçi veya dışındaki tüm Yemenlileri partizanlık ve bölgecilik yaparak aradaki farkları besleyip anlaşmazlığa sürüklemeye çalışan herkese karşı durmaya çağıran Cumhurbaşkanı Hadi, İran ve Husi işgaline vatanın her toprağında, Batı kıyısı, Taiz, ed-Dali, Şebve, Marib, Cevf, el-Beyda’da karşı koyanların vatanın kahraman evlatları olduğuna da dikkat çekti.
Son olarak ise “Hiç bir yolsuzluğa ve hukuka aykırı uygulamalara müsamaha göstermeyeceğiz. Milislere karşı savaşımızla meşguliyetimiz, bu zor koşullardan yolsuzluk yapmak için yararlananlarla yüzleşmemize engel olmayacaktır. Bugün kim ve nerede olurlarsa olsun bu insanların savaş meydanlarında vatanı savunan evlatlarımızı öldürenlerden hiçbir farkı yoktur” vurgusunda bulundu.



Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
TT

Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)

Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesi yönünde ortak bir çaba içinde, dolaylı müzakerelerin ileri aşamasına geçilmesinin önünü açmak için "daha ciddi" görüşmelerin devam ettiği belirtiliyor. Hamas hareketi içindeki bilgili kaynaklardan gelen açıklamalara göre beklenen görüşmelerin, bu ay sonu veya gelecek ay başında yapılması bekleniyor.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, Kahire'de düzenlenecek kapsamlı bir Filistin ulusal toplantısı için hazırlıkların sürdüğünü, önemli ve acil konularda anlaşmaya varıldığını belirtti.

Fetih Sözcüsü Abdülfettah Devle ise özel açıklamasında, Gazze Şeridi'ni yönetecek bir komitenin kurulmasına ilişkin duyurunun "yakında yapılmasının muhtemel" olduğunu belirterek, beklenen oluşumun Filistin vizyonuyla uyumlu olmasının önemini vurguladı. Devle, "belgelenmiş ve resmi bir anlaşma yayınlanana kadar" belirli bir tarih vermedi.


 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
TT

 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)

Financial Times gazetesi, güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberinde, İngiltere eski Başbakanı Tony Blair'in Arap ve İslam ülkelerinden gelen itirazlar sonrasında Gazze Barış Konseyi üyeliğine aday listesinden çıkarıldığını bildirdi.

Blair, ABD Başkanı Donald Trump'ın eylül ayı sonlarında İsrail ile Hamas arasındaki savaşı sona erdirmek için 20 maddelik planını açıkladığı sırada konsey üyeliği için belirlenen tek isimdi. Trump, Blair'i "çok iyi bir adam" olarak tanımlamıştı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’ten aktardığına göre, Blair o dönemde planı "cesur ve akıllıca" olarak nitelendirdi ve ABD başkanının başkanlık edeceği konseye katılmaktan memnuniyet duyacağını ifade etti.

Ancak bazı Arap ve Müslüman ülkeler, kısmen 2003 yılında ABD öncülüğündeki Irak işgaline verdiği güçlü desteğin Ortadoğu'daki itibarına verdiği zarar nedeniyle plana karşı çıktı.

Financial Times, Blair'in bir müttefikinin, eski başbakanın Barış Konseyi üyesi olmayacağını söylediğini aktardı. Müttefik, "Bu konsey mevcut dünya liderlerinden oluşacak ve altında daha küçük bir yürütme kurulu bulunacak" dedi.

Kaynak, Blair'in, Trump'ın damadı Jared Kushner ve ABD başkanının kıdemli danışmanlarından Steve Witkoff'un yanı sıra Arap ve Batı ülkelerinden üst düzey yetkililerle birlikte yürütme kurulunda yer almasının beklendiğini de ifade etti.


Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
TT

Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)

Kasım 2025’in yağmurlu bir gecesinde, İsrail ordusunun Ramallah’ın kalbine yönelik baskını sürerken, başkanlık binasına birkaç metre mesafedeki bir noktada oturan üst düzey bir Filistinli yetkili acı bir tebessümle şunu söyledi:
“Şu an Filistin hakkında konuşmak istemiyorum. İsrail’i sömürgeci bir devlet olarak tanımlayan ezber cümleleri de tekrar etmeye niyetim yok. Şu anda konuşmak istediğim şey Suriye.”

Yetkiliye göre Suriye, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun yalnızca gerçek bir barışı istemediğinin değil, komşu devletleri de görmek istemediğinin en açık kanıtı haline geldi. Zira Şam’daki yeni siyasi liderlik, İsrail’e karşı savaş ya da düşmanlık istemediğini açıkça ilan etmiş olmasına rağmen, İsrail Suriye topraklarını son derece sert askerî operasyonlarla ihlal etmeyi sürdürüyor.
Filistinli yetkili şöyle devam ediyor:
“Hamas 7 Ekim 2023’te savaşı başlattı, Hizbullah İsrail’i vurdu, Husiler İran’ın teşvikiyle ‘destek savaşına’ katıldı… Fakat Suriye tam tersine çatışmanın dışında kalmayı seçti; hatta çok daha fazlasını yaptı.”

“İsrail için bir tehdit yok”

Saldırganlığı caydırma operasyonlarının sonrası Şam’da kontrolü devralan yeni yönetim, İsrail dahil komşu hiçbir ülkeye tehdit oluşturmadığını açıkladı.
Bununla birlikte Beşşar Esed rejiminin çökmesi ve İran ekseninin bölgedeki en stratejik üssünü kaybetmesi, Suriye ile İsrail arasında çıkarların kesiştiği yeni bir dönemi mümkün kılabilirdi.

Filistinli yetkili, “İsrailliler sanki bu gerçekleri unuttu. Suriye artık İran milislerinin oyun alanı değil” diyor.

Bu süreçte ABD, Türkiye ve Azerbaycan, iki taraf arasında arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını bildirerek, sınırların tamamen güvenli hâle gelmesini sağlayacak güvenlik düzenlemeleri için müzakerelere davet etti. İsrail’in çekincelerine rağmen Suriye, doğrudan görüşmelere dahi razı oldu. Nitekim Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer arasında altı toplantı gerçekleştirildi.

İsrail kaynaklarına göre Şam, kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmak adına büyük esneklik gösteriyor. 1967 ve 2024’te işgal edilen tüm toprakların iadesi karşılığında tam barış anlaşmasına hazır; fakat ara formüller de değerlendiriliyor. Bunlar arasında Golan’ın 15 yıla kadar İsrail’e kiralanması veya 1974 sınırlarına dönüşü öngören bir güvenlik mutabakatı da var.

Aynı kaynaklar,  yeni yönetiminin “İbrahim Anlaşmaları”na katılmaya da sıcak baktığını, bunun İsrail’in 1948’den bu yana hayalini kurduğu tarihi bir açılım olacağını belirtiyor.

İsrail’in karşılığı: İşgal ve hava saldırıları

Tehdit politikasını seçen İsrail, Aralık 2024’ten bu yana yeni yönetimin nefes almasına fırsat vermeden askerî havaalanları ve üsleri hedef alan yaklaşık 500 hava saldırısı düzenledi. Suriye’nin savunma kapasitesinin yüzde 85’ini yok eden İsrail, 450 km²’lik Suriye toprağını işgal ederek genişliği 7 km’yi aşan hat boyunca, Şeyh Cebel'den Dera’ya kadar ilerledi. Bazı bölgelerde 20 km derinliğe kadar kara harekâtı yürüten İsrail 9 askerî üs kurdu.

frgt
Netanyahu, Salı günü Suriye'deki tampon bölgedeki İsrail güçlerini denetledi (AP)

İsrail ayrıca, “Dürzi müttefikleri koruma” gerekçesiyle iç çatışmaları körükledi. Oysa İsrail’deki Dürzi vatandaşlar bizzat İsrail hükümetleri tarafından ayrımcılığa maruz kalıyor.
Tel Aviv yönetimi, Şam’ın yeni liderliğini Nusra Cephesi bağlantıları üzerinden karalamaya çalışsa da, geçen yıllarda bizzat İsrail ordusuna bağlı sahra hastaneleri ve Safed, Hayfa, Tel Aviv’deki çeşitli merkezlerin çok sayıda Nusra üyesini tedavi ettiği biliniyor.

Netanyahu’yu kim durdurabilir?

Son günlerde İsrail’de ortaya çıkan bilgiler, ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’e ve Netanyahu’ya “Suriye politikasındaki yanlışları” nedeniyle sert bir uyarıda bulunduğunu gösteriyor.
Trump’ın, Suudi Arabistan ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın talebi üzerine, Şam’daki yeni yönetimle daha olumlu bir yaklaşım benimsemeye yöneldiği ifade ediliyor.

frgt
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Eş-Şara'nın Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını görüşmek üzere Riyad'da geçen mayıs ayında gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (SPA)

Trump, İsrail’in attığı adımların “yanlış ve mantıksız” olduğunu düşünürken, birçok analist Netanyahu’yu dizginleyebilecek tek gücün Trump yönetimi olduğuna inanıyor.
Ancak bunun sahadaki sonuçlarının görülmesi zaman alabilir. Bu arada şu soru giderek daha sık soruluyor: “İsrail, Suriye ile böyle bir şekilde davranarak bölgesine nasıl bir mesaj veriyor?”