İsrail İran’a karşı askeri hazırlık yapıyor: Tüm senaryolar masada

İsrail ordusu İran'a karşı askeri seçenek için ‘gerekli hazırlıkları’ tamamlıyor

İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf
İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf
TT

İsrail İran’a karşı askeri hazırlık yapıyor: Tüm senaryolar masada

İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf
İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf

İsrail'in uluslararası toplumu, İran'ı nükleer projesinden vazgeçmeye zorlamak, İran'a yeni yaptırımlar uygulamak ve ona karşı askeri seçeneği sunmak için sertleşmenin gerekliliğine ikna etme kampanyasının ortasında, İsrail Ordusu (IDF) Sözcüsü Tuğgeneral Ran Kochav, güçlerinin tüm silahlarıyla İran'a askeri saldırı düzenlenmesine ilişkin tüm senaryolara hazırlandığını ve gerekli tüm hazırlıkların yapıldığını açıkladı.
Kochav, devlet radyosu KAN’a verdiği röportajda şunları ifadeleri kullandı: “Amaç, İran'ın kendisini kuzey sınırına yakın konumlandırmasını ve aynı zamanda nükleer eşiğinde bir ülkeye dönüşmesini engellemek.” Kochav, ayrıca İç Güvenlik Bakanı Omer Barlev’in askeri seçeneğin masada olduğunu açıkladığını vurguladı.
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid'e yakın kaynaklar, İsrail'in büyük güçler ile İran arasındaki Viyana'daki nükleer görüşmeler konusundaki tutumu hakkında net mesajlar gönderdiğinin altını çizdi. Söz konusu mesajların içeriğinin İranlıların, beş aylık bir aradan sonra görüşmelere yalnızca ABD yaptırımlarını kaldırmak için katıldıklarını, Batılı ülkelerin güçlü konumu ve İran'a yönelik yaptırımların kaldırılmamasının onları ciddileştirmeyeceği ve gerçek askeri tehdidi İran'a koyun çünkü bu sadece onun nükleer yarışını sürdürmesini engelleyeceği olduğuna dikkat çekti.
Tel Aviv’deki kaynaklar, Savunma Bakanı Benny Gantz’ın, İran nükleer tehdidine karşı ABD ile ortak çabaların ve Tahran'ın İsrail'i ve bölge ülkelerini diğer ülkeler tarafından tehdit ettiği diğer planların bir parçası olarak önümüzdeki hafta Washington'a gideceğini açıkladı. Dışişleri Bakanı Yair Lapid, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir araya geldiği İngiltere ve Fransa ziyaretlerini dün sonlandırdı. Lapid, “İran gerçek bir askeri tehditle tehdit edilmelidir” dedi. Başbakan Naftali Bennett, İran'ın ‘net bir hedefi’ olduğu konusunda uyarıda bulunarak, “Neredeyse hiçbir şey için yaptırımları kaldırmak. İran sadece nükleer programını sürdürmekle kalmayacak, onlara bunun için ödeme yapılacak. Dünyanın dört bir yanındaki müttefiklerimizi İran'a karşı harekete geçmeye çağırıyorum” ifadelerini kullandı.
Ancak İsrail'in askeri seçenekle ilgili konuşması, İsrail'deki çeşitli güçlerin, özellikle de askeri ve güvenlik kurumlarından bir muhalefetle karşılaşıyor. İstihbarat Uzmanı Yossi Melman, İsrail'in İran'ın nükleer projesi karşısında askeri olarak hareket etme konusunda gerçek bir yeteneği olmadığını söyleyen birkaç yetkilinin görüşlerini aktardı. Bu kişilerin, Bennett ve Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'nin İsrail'in İran'a askeri saldırı hazırlığı konusundaki açıklamalarını hafife aldıklarını söyledi. Söz konusu kişilerin Bennett ve Kochavi’nin açıklamalarını ‘boş ve gereksiz ifadeler’ olarak değerlendirdiğine işaret etti. Melman, Haaretz gazetesinde yayınlanan bir makalesinde, “İran, Rusya, Çin, Avrupa Güçleri ve ABD dahil olmak üzere İran nükleer meselesiyle ilgili Viyana görüşmelerine katılan taraflar, İsrail'in İran'a karşı askeri olarak hareket edemediğinin farkındalar. Düşmanı aldatan ve ona karşı psikolojik harp kullanan komutan akıllı kabul edilse de halkı aldatan lider kurnazdır. Kendini aldatan lidere gelince, tehlikeli bir şey yapıyor” ifadelerini kullandı.
Melman ayrıca “İsrail Hava Kuvvetlerinin niteliksel ilerlemesi biliniyor, ancak bu saldırı görevi için özel olarak tasarlanmış gelişmiş F35’ler dahil olmak üzere İsrail savaş uçakları aracılığıyla İran'a saldırmak için havada yakıt ikmali operasyonuna ihtiyacınız olacak. Bu da süreci yavaşlatacak ve İran tarafından tespit edilme riskini artıracaktır. İran'ın bilgisi ve planları var. Bu yıkılamayacak bir durum” dedi. İran'ın "yeniden yapılanma ve rehabilitasyon" konusundaki yüksek kapasitesine işaret ederek, “Gerçekleşmeyecek bir saldırı için hava kuvvetlerinin eğitimine on milyarlarca şekel harcanması üzücü” ifadelerine yer verdi.
Dün ve Salı günü yayınlanan değerlendirmeler, Tahran'ın müzakereleri en azından önümüzdeki bahara kadar erteleyeceğine işaret ediyor. İsrail ve ABD içindeki tartışmaları iyi dinliyor. Batı'nın barışçıl ve diplomatik çözümler üzerindeki ısrarından yararlanarak zaman faktöründen yararlanmaya çalışıyor. Melman, “Amerikan tehditlerinin önemli olduğu doğru, ancak İran henüz onları umursamıyor çünkü ciddi bir tehdit olduğuna ikna olmuş değil” dedi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.