İsrail İran’a karşı askeri hazırlık yapıyor: Tüm senaryolar masada

İsrail ordusu İran'a karşı askeri seçenek için ‘gerekli hazırlıkları’ tamamlıyor

İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf
İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf
TT

İsrail İran’a karşı askeri hazırlık yapıyor: Tüm senaryolar masada

İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf
İsrail Ordusu’nun dün İsrail askerlerinin Florida'nın Tampa kentindeki ABD Merkez Komutanlığı karargahına yaptığı ziyaretten paylaştığı fotoğraf

İsrail'in uluslararası toplumu, İran'ı nükleer projesinden vazgeçmeye zorlamak, İran'a yeni yaptırımlar uygulamak ve ona karşı askeri seçeneği sunmak için sertleşmenin gerekliliğine ikna etme kampanyasının ortasında, İsrail Ordusu (IDF) Sözcüsü Tuğgeneral Ran Kochav, güçlerinin tüm silahlarıyla İran'a askeri saldırı düzenlenmesine ilişkin tüm senaryolara hazırlandığını ve gerekli tüm hazırlıkların yapıldığını açıkladı.
Kochav, devlet radyosu KAN’a verdiği röportajda şunları ifadeleri kullandı: “Amaç, İran'ın kendisini kuzey sınırına yakın konumlandırmasını ve aynı zamanda nükleer eşiğinde bir ülkeye dönüşmesini engellemek.” Kochav, ayrıca İç Güvenlik Bakanı Omer Barlev’in askeri seçeneğin masada olduğunu açıkladığını vurguladı.
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid'e yakın kaynaklar, İsrail'in büyük güçler ile İran arasındaki Viyana'daki nükleer görüşmeler konusundaki tutumu hakkında net mesajlar gönderdiğinin altını çizdi. Söz konusu mesajların içeriğinin İranlıların, beş aylık bir aradan sonra görüşmelere yalnızca ABD yaptırımlarını kaldırmak için katıldıklarını, Batılı ülkelerin güçlü konumu ve İran'a yönelik yaptırımların kaldırılmamasının onları ciddileştirmeyeceği ve gerçek askeri tehdidi İran'a koyun çünkü bu sadece onun nükleer yarışını sürdürmesini engelleyeceği olduğuna dikkat çekti.
Tel Aviv’deki kaynaklar, Savunma Bakanı Benny Gantz’ın, İran nükleer tehdidine karşı ABD ile ortak çabaların ve Tahran'ın İsrail'i ve bölge ülkelerini diğer ülkeler tarafından tehdit ettiği diğer planların bir parçası olarak önümüzdeki hafta Washington'a gideceğini açıkladı. Dışişleri Bakanı Yair Lapid, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir araya geldiği İngiltere ve Fransa ziyaretlerini dün sonlandırdı. Lapid, “İran gerçek bir askeri tehditle tehdit edilmelidir” dedi. Başbakan Naftali Bennett, İran'ın ‘net bir hedefi’ olduğu konusunda uyarıda bulunarak, “Neredeyse hiçbir şey için yaptırımları kaldırmak. İran sadece nükleer programını sürdürmekle kalmayacak, onlara bunun için ödeme yapılacak. Dünyanın dört bir yanındaki müttefiklerimizi İran'a karşı harekete geçmeye çağırıyorum” ifadelerini kullandı.
Ancak İsrail'in askeri seçenekle ilgili konuşması, İsrail'deki çeşitli güçlerin, özellikle de askeri ve güvenlik kurumlarından bir muhalefetle karşılaşıyor. İstihbarat Uzmanı Yossi Melman, İsrail'in İran'ın nükleer projesi karşısında askeri olarak hareket etme konusunda gerçek bir yeteneği olmadığını söyleyen birkaç yetkilinin görüşlerini aktardı. Bu kişilerin, Bennett ve Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'nin İsrail'in İran'a askeri saldırı hazırlığı konusundaki açıklamalarını hafife aldıklarını söyledi. Söz konusu kişilerin Bennett ve Kochavi’nin açıklamalarını ‘boş ve gereksiz ifadeler’ olarak değerlendirdiğine işaret etti. Melman, Haaretz gazetesinde yayınlanan bir makalesinde, “İran, Rusya, Çin, Avrupa Güçleri ve ABD dahil olmak üzere İran nükleer meselesiyle ilgili Viyana görüşmelerine katılan taraflar, İsrail'in İran'a karşı askeri olarak hareket edemediğinin farkındalar. Düşmanı aldatan ve ona karşı psikolojik harp kullanan komutan akıllı kabul edilse de halkı aldatan lider kurnazdır. Kendini aldatan lidere gelince, tehlikeli bir şey yapıyor” ifadelerini kullandı.
Melman ayrıca “İsrail Hava Kuvvetlerinin niteliksel ilerlemesi biliniyor, ancak bu saldırı görevi için özel olarak tasarlanmış gelişmiş F35’ler dahil olmak üzere İsrail savaş uçakları aracılığıyla İran'a saldırmak için havada yakıt ikmali operasyonuna ihtiyacınız olacak. Bu da süreci yavaşlatacak ve İran tarafından tespit edilme riskini artıracaktır. İran'ın bilgisi ve planları var. Bu yıkılamayacak bir durum” dedi. İran'ın "yeniden yapılanma ve rehabilitasyon" konusundaki yüksek kapasitesine işaret ederek, “Gerçekleşmeyecek bir saldırı için hava kuvvetlerinin eğitimine on milyarlarca şekel harcanması üzücü” ifadelerine yer verdi.
Dün ve Salı günü yayınlanan değerlendirmeler, Tahran'ın müzakereleri en azından önümüzdeki bahara kadar erteleyeceğine işaret ediyor. İsrail ve ABD içindeki tartışmaları iyi dinliyor. Batı'nın barışçıl ve diplomatik çözümler üzerindeki ısrarından yararlanarak zaman faktöründen yararlanmaya çalışıyor. Melman, “Amerikan tehditlerinin önemli olduğu doğru, ancak İran henüz onları umursamıyor çünkü ciddi bir tehdit olduğuna ikna olmuş değil” dedi.



ABD'den tepki çeken plan: 80 bin göçmeni "Amazon gibi" depolayacaklar

ABD Kongresi temmuzda çıkardığı yasayla en az 100 bin kişinin gözaltı merkezlerinde tutulabilmesi için 45 milyar dolarlık ekstra bütçe sağlamıştı (AP)
ABD Kongresi temmuzda çıkardığı yasayla en az 100 bin kişinin gözaltı merkezlerinde tutulabilmesi için 45 milyar dolarlık ekstra bütçe sağlamıştı (AP)
TT

ABD'den tepki çeken plan: 80 bin göçmeni "Amazon gibi" depolayacaklar

ABD Kongresi temmuzda çıkardığı yasayla en az 100 bin kişinin gözaltı merkezlerinde tutulabilmesi için 45 milyar dolarlık ekstra bütçe sağlamıştı (AP)
ABD Kongresi temmuzda çıkardığı yasayla en az 100 bin kişinin gözaltı merkezlerinde tutulabilmesi için 45 milyar dolarlık ekstra bütçe sağlamıştı (AP)

Donald Trump yönetimi, ABD'ye yasadışı yollarla giren göçmenlerin gözaltında tutulması için bir adım daha atıyor.

İç Güvenlik Bakanlığı, büyük sanayi depolarını gözaltı merkezlerine çevirmek için harekete geçti. 

Washington Post'un özel haberine göre yüklenici şirketlere çağrı yapılarak bu işi üstlenmeleri istenecek.

Bu planla toplamda 80 bini aşkın göçmenin elden geçirilecek depolarda tutulması planlanıyor.

Mevcut sistemde hangi tesiste boş yer varsa göçmenler oraya gönderiliyor. 

Yeni planla birlikte 5-10 bin kişi taşıyabilecek 7 dev tesis ya da 1500 kişi kapasiteli 16 merkezden birine hızlıca sevk edilecekler.

Planın savunucuları, yeni planın göçmenlerin daha rahat ve "verimli" bir şekilde sınır dışı edilebilmesini sağlayacağını savunuyor.

Diğer yandan bu plan eleştiri de topluyor. Depoların insanların yaşaması için planlanmadığını vurgulayan insan hakları savunucuları yapılacak tüm değişikliklere rağmen havalandırma, ısıtma, su tesisatı ve hijyende büyük sıkıntılar yaşanabileceğini işaret ediyor. 

National Immigration Project'ten Tania Wolf, göçmenlere insan gibi davranılmayacağını öne sürerek "Daha iyi bir ifade bulamadım ama insanlara sığır muamelesi yapıyorsunuz" dedi. 

ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) Direktör Vekili Todd Lyons'un nisanda düzenlenen bir sınır güvenliği konferansında Amazon depoları örneğini verdiği hatırlatıldı:

Bunu bir iş gibi görmeyi daha iyi becermeliyiz. Prime gibi ama insanlarla yapılanı.

Amerikan gazetesi taslağın nihai halini henüz almadığını ve detayların değişebileceğini bildirdi. 

Washington Post, ay başında ICE'nin 68 bini aşkın göçmeni tesislerinde tuttuğunu ve bunlardan yüzde 48'inin herhangi bir hüküm giymediğini veya suçlamayla karşı karşıya olmadığını belirtti. 

Donald Trump'ın "sınır çarı" diye tanımladığı Tom Homan'ın 2025'te 580 bine yakın kişiyi sınır dışı ettiklerini duyurduğu da anımsatıldı. 

Independent Türkçe, Washington Post, Daily Beast


Myanmar'daki iç savaşta salgın riski: Bulaşıcı hastalıklar sınır tanımaz

Myanmar'da nisanda yaşanan depremlerde, cuntanın sağlık malzemelerinin dağıtımını engellediği öne sürülmüştü (Reuters)
Myanmar'da nisanda yaşanan depremlerde, cuntanın sağlık malzemelerinin dağıtımını engellediği öne sürülmüştü (Reuters)
TT

Myanmar'daki iç savaşta salgın riski: Bulaşıcı hastalıklar sınır tanımaz

Myanmar'da nisanda yaşanan depremlerde, cuntanın sağlık malzemelerinin dağıtımını engellediği öne sürülmüştü (Reuters)
Myanmar'da nisanda yaşanan depremlerde, cuntanın sağlık malzemelerinin dağıtımını engellediği öne sürülmüştü (Reuters)

Myanmar'daki iç savaş, sıtma ve kolera gibi hastalıkların bölgeye yayılmasına neden olabilir.

New York Times'ın haberine göre, yatırımlarda silahlara öncelik veren cunta yönetimleri tarafından Myanmar sağlık sistemi yıllardır ihmal ediliyor.

Sivil hükümet döneminde hastalık kontrolünde bazı ilerlemeler kaydedilmiş olsa da 2021'de ordunun yeniden iktidarı ele geçirmesiyle bunlar tersine döndü.

UNICEF'e göre Myanmar, hiç aşılanmamış çocukların sayısının en fazla olduğu ülkeler arasında. İç savaşla boğuşan ülkedeki doktorlara göre, boğmaca ve difteri gibi önlenebilir hastalıklar artıyor.

Cunta sağlık sistemini korumadığı gibi hastane ve tıbbi tesislere de saldırıyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre Myanmar ordusu, bu yıl sağlık tesislerine en az 67 saldırı düzenledi.

Myanmar'ın Bangladeş sınırına yakın bir bölgede isyancıların elindeki 300 yataklı hastanenin bu ay bombalanması sonucu en az 34 kişi hayatını kaybetmişti.

Köylüler ve ayrılıkçı örgütler, hava saldırılarından korunmak için sıtma gibi hastalıkları taşıyan sivrisineklerin istila ettiği ormanlarda saklanıyor. Bazı doktorlar 20 defa sıtma geçiren hastaları tedavi ettiklerini söylüyor.

Ayrıca Myanmar'da 2021'deki darbenin ardından Tayland'da da sıtma vakalarının arttığı belirtiliyor.

Çatışmalar nedeniyle, Myanmar-Tayland sınırındaki Mae Sot kasabasında yer alan Mae Sot Genel Hastanesi'ne giden hasta sayısı yaklaşık yüzde 50 arttı.

Ancak hastane müdür yardımcısı Dr. Rojanasak Thongkhamcharoen, gelen Myanmarlı hastaları tedavi etmekten başka seçenekleri olmadığını belirtiyor:

Myanmar'daki sağlık durumunu önemsemezsek, çocuk felci gibi uzun süredir görülmeyen hastalıkların yeniden ortaya çıkmasıyla karşılaşabiliriz. Bulaşıcı hastalıklar sınır tanımaz.

Tayland-Myanmar sınırında çalışan epidemiyolog Dr. Voravit Suwanvanichkij de şu uyarıları paylaşıyor:

Bu kriz insanları geceleri uykusuz bırakmalı. Myanmar'ın çoğu epidemiyolojik bir kör noktaya dönüştü.

Ülkede nisanda yaşanan  7,7 ve 6,4 büyüklüğündeki iki depremde 3 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş, halihazırda zaten yetersiz olan sağlık sistemi de iflasın eşiğine gelmişti.

Independent Türkçe, New York Times, Think Global Health


Güney Asya devi, Silikon Vadisi’nin hedefinde: 70 milyar dolarlık yatırım yapılacak

Microsoft CEO'su Satya Nadella, Başbakan Narendra Modi'yle ocak ayında Yeni Delhi'de görüşmüştü (Narendramodi.in)
Microsoft CEO'su Satya Nadella, Başbakan Narendra Modi'yle ocak ayında Yeni Delhi'de görüşmüştü (Narendramodi.in)
TT

Güney Asya devi, Silikon Vadisi’nin hedefinde: 70 milyar dolarlık yatırım yapılacak

Microsoft CEO'su Satya Nadella, Başbakan Narendra Modi'yle ocak ayında Yeni Delhi'de görüşmüştü (Narendramodi.in)
Microsoft CEO'su Satya Nadella, Başbakan Narendra Modi'yle ocak ayında Yeni Delhi'de görüşmüştü (Narendramodi.in)

Amazon, Microsoft ve Google gibi teknoloji devleri Hindistan'a büyük yatırım taahhütleri verdi.

Washington Post'un haberine göre Silikon Vadisi şirketleri, ekimden bu yana Hindistan'da toplam 67,5 milyar dolarlık yatırım yapma sözü verdi. Taahhütlerin yüzde 80'i bu ay açıklandı.

Yatırımların büyük kısmı, yapay zeka destekli sohbet botlarının işlemesini sağlayan devasa veri merkezlerinin inşası için kullanılacak.

Hindistan'daki yazılımcılar için eğitim programları ve küçük işletmeler arasında yapay zeka kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla yatırımlar da yapılacak.

ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI ve rakibi Claude'un üreticisi Anthropic, bu yıl Hindistan'da ofisler açtı.

Microsoft CEO'su Satya Nadella ve Intel CEO'su Lip-Bu Tan gibi isimler de bu ay Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yle bir araya gelip, yapay zeka ve yarı iletken çip üretimiyle ilgili konuları ele aldı.

Güney Asya ülkesi, şubatta uluslararası bir yapay zeka zirvesine ev sahipliği yapmaya da hazırlanıyor. Hindistan hükümetine göre bu, Küresel Güney'de düzenlenen ilk uluslararası zirve olacak.

Analizde, 1 milyardan fazla internet kullanıcısına sahip Hindistan'ın teknoloji devleri için "kazanılması gereken bir pazara" dönüştüğü ifade ediliyor.

Amerikan finansal hizmet şirketi Wedbush Securities'den Dan Ives, "Silikon Vadisi'nde herkes Hindistan'da büyük bir rekabetin başladığını biliyor" diyor.

Microsoft, Hindistan'da 17,5 milyar dolarlık yatırım yapacağını 9 Aralık'ta duyurmuştu. Firmanın Asya'daki en büyük yatırımı kapsamında, Hindistan'ın Haydarabad şehrinde devasa bir veri merkezi kurulması planlanıyor.

Google da büyük bir veri merkezi için 15 milyar dolarlık yatırım yapacağını ekimde açıklamıştı.

Öte yandan çevreciler, ciddi miktarda enerji ve su gerektiren veri merkezlerinin, halihazırda kaynak sıkıntısı çeken Hindistan için uzun vadede kıtlık gibi sorunlar yaratabileceğine işaret ediyor.

Ekonomistler de yapay zekanın yaygın olarak benimsenmesinin ülkedeki işgücü piyasasını altüst edebileceği uyarısında bulunuyor.

Independent Türkçe, Washington Post, New York Times