عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Fas zorunlu askerlik uygulamasını yeniden başlatıyor

Fas zorunlu askerlik uygulamasını yeniden başlatıyor
    Rabat / Şarku’l Avsat
TT
TT

Fas zorunlu askerlik uygulamasını yeniden başlatıyor

Fas zorunlu askerlik uygulamasını yeniden başlatıyor

Fas İçişleri Bakanı Abdulvefa Laftit yaptığı açıklamada, tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sebebiyle iki yıl askıya alınan gençler için zorunlu askerlik hizmetinin yeniden başladığını duyurdu.
Şarku’l Avsat’ın bir nüshasını edindiği İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Aynı zamanda Kraliyet Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı ve Genelkurmay Başkanı olan Fas Kralı 6’ncı Muhammed'in talimatları doğrultusunda, bir sonraki grubun askere alınması için gerekli tedbirlerin uygulanması ve yeni grubun seçilmesi ve entegrasyonunu sağlayacak şekilde nüfus sayım sürecine hazırlanması kararı alındı.
İçişleri Bakanı, 16 Mayıs 2022'de 19-25 yaş arasında olup kanunun gerektirdiği askerlik şartlarını taşıyan gençleri bilgilendirdi. Dün İçişleri Bakanı'nın 13 Aralık 2021'den 10 Şubat 2022'ye kadar nüfus sayımının yapılması için ayrılan süreyi belirten bir kararı resmî gazetede yayımlandı.
Açıklamada, Sayıştay Başkanlığı’ndaki Merkez Komite'nin, askerlik kanunu ve uygulanması ile ilgili alınan hükümler uyarınca dün yaptığı toplantıda, vatandaşlar arasında eşitlik ilkesi dikkate alınarak ve taraflar arasında dengenin sağlanması amacıyla nüfus sayım formunu doldurmaya davet edilen kişi listelerinin sınırlandırıldığı belirtildi.
İçişleri Bakanı, nüfus sayımı bildirimini mahalli idari makamlardan şahsen veya aile üyelerinden biri vasıtasıyla alacak gençleri, 13 Aralık'tan itibaren www.tajnid.ma web sitesi üzerinden nüfus sayımı formunu doldurmaya çağırdı.
İçişleri Bakanı ayrıca, söz konusu yaş şartına uyan tüm gençlerin, sayım işleminin başladığı tarihten itibaren, askerlik için nüfus sayımı formunu doldurmaları için çağrılan listelerde isimlerinin görünüp görünmediğini aynı internet sitesi üzerinden kontrol edebileceklerini bildirdi.
Söz konusu açıklamada, nüfus sayımına çağrılmayan ve askerlik hizmetini yerine getirmek isteyen erkek ve kadınların 13 Aralık'tan itibaren nüfus sayımı formunu, söz konusu internet sitesi üzerinden otomatik olarak doldurabilecekleri de belirtildi.
Açıklamaya göre, aynı imkân, yurt dışında ikamet eden Fas toplumunun konsolosluk sicillerinde kayıtlı olan ve askerlik yapmak isteyen genç üyeleri için de sağlanıyor.
Yıllarca süren askerlik hizmeti ilk kez 1966 yılında Kraliyet kararnamesi ile düzenlendi. Ancak 1980'lerde Fas'ın yapısal reform politikası sonucunda yaşadığı ekonomik sıkıntıları nedeniyle askerlik hizmeti askıya alındı. Son olarak 2006 yılında Eski Fas Başbakanı İdris Jetu hükümetinde merhum Başbakan Abdurrahman el-Yusuf hükümeti ile bu yükümlülük geri döndü.
2018'de Parlamento, askerlik hizmetini yeniden yürürlüğe koyan yeni bir yasayı onayladı ve ilk parti 2019'da seçildi. Ancak dünya genelinde koronavirüs salgınının patlak vermesiyle yeni bir alay seçmek için dün nüfus sayımı yeniden başlamadan önce zorunlu askerlik hizmetini bir yıl süreyle askıya alındı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.