Kimya sektörü kasımda 2,4 milyar dolar ile ihracat rekoru kırdı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Kimya sektörü kasımda 2,4 milyar dolar ile ihracat rekoru kırdı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, 'Kasım ayında sektörümüzün ihracatı yüzde 47,25 artışla 2,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam aylık bazda şimdiye kadar gerçekleştirdiğimiz en yüksek aylık ihracat rakamı oldu' dedi.
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, "Kasım ayında sektörümüzün ihracatı yüzde 47,25 artışla 2,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam aylık bazda şimdiye kadar gerçekleştirdiğimiz en yüksek aylık ihracat rakamı oldu" dedi.
AA muhabirine açıklamada bulunan Pelister, “Ülkemiz üçüncü çeyrekte yüzde 7,4 büyüdü. Büyümeye en fazla katkı sağlayan ihracatta ise ikinci sırada olan kimya sektörümüz, üçüncü çeyrekte gerçekleştirdiği 6,26 milyar dolarlık ihracat ile yüzde 36,78 büyüdü. Kimya sektörümüz her şeye rağmen ihracatta güçlü bir performans gösteriyor. Kasım ayında sektörümüzün ihracatı yüzde 47,25 artışla 2,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam aylık bazda şimdiye kadar gerçekleştirdiğimiz en yüksek aylık ihracat rakamı oldu" diye konuştu.

"40 milyar dolarlık tutarı yakalamak için üretmeye ve çalışmaya devam edeceğiz"
Pelister, kasım ayında en çok “plastikler ve mamulleri”, “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünleri” ve “anorganik kimyasallar” ürünlerini ihraç ettiklerini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kasım ayında en çok ihracat yaptığımız ülke Hollanda olurken, onu Irak ve ABD takip etti. Ocak-Kasım döneminde ülkemizde en çok ihracat yapan ikinci sektör olarak ihracatımız yüzde 38,88 artışla 22,9 milyar dolara ulaştı. Böylece 2019 yılında kırdığımız ihracat rekorunu bu yıl on bir aylık süreçte yenilemiş olduk. Bununla birlikte ekonominin öncü göstergeleri arasında yer alan sanayi kapasite kullanım oranı ve Türkiye İmalat PMI’ın (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) Kasım ayı verileri de önümüzdeki dönemde aynı performansın devam edeceğini işaret ediyor.
Kimya sanayi ortalama kapasite kullanım oranımız eylülden bu yana artış gösterirken bu yılın en yüksek değeri olan yüzde 76,22’ye ulaştı. Sektörümüzü zorlayan kurdaki volatilite, ham madde teminindeki sıkıntılar ve fiyat artışları gibi sorunlarımıza rağmen bu seneyi yeni bir ihracat rekoru ile 24 milyar doların üzerinde tamamlayacağımızı öngörüyoruz. İKMİB olarak kimya sektörü ihracatımız için belirlediğimiz ve 2030 hedefimiz olan 40 milyar dolarlık tutarı yakalamak için üretmeye ve çalışmaya devam edeceğiz."

Kasımda en fazla ihracat yapılan ülke Hollanda
İKMİB verilerine göre, Hollanda, kasım ayında en çok ihracat yapılan ülke oldu. Kasım ayında Hollanda’yı takip eden ilk onda yer alan diğer ülkeler ise Irak, ABD, Mısır, Almanya, Lübnan, Yunanistan, Belçika, İtalya ve İsrail oldu. Kasım ayında ilk 10 ülke arasında en çok artış yüzde 214,41 ile Lübnan’da oldu.
Kasım ayında Hollanda’ya yapılan kimya ihracatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 62,51 artışla 156 milyon 426 bin dolar olarak gerçekleşti. Kasım ayında Hollanda’ya en çok ihraç edilen ilk beş ürün grubu sırasıyla “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler”, “plastikler ve mamulleri”, “anorganik kimyasallar”, “muhtelif kimyasal maddeler” ve “uçucu yağlar, kozmetikler ve sabun” oldu.
2021 yılı Ocak-Kasım döneminde en çok kimya ihracatı yapılan ülkeler ise sırasıyla Hollanda, Almanya, ABD, Irak, İtalya, Yunanistan, Belçika, İspanya, İngiltere ve Lübnan olarak ilk onda yer aldı.

Kasım ayında en çok “plastikler ve mamulleri” ihracatı gerçekleştirildi
Kasım ayında kimyevi maddeler ve mamulleri ürün gruplarında plastikler ve mamulleri ihracatı, 831 milyon 513 bin dolarla kimya ihracatında ilk sırada yer aldı. İkinci sırada 570 milyon 131 bin dolarlık ihracatla mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler yer alırken, anorganik kimyasallar ihracatı 194 milyon 694 bin dolarla üçüncü sırada yer aldı. ‘Anorganik kimyasallar’ı takiben ilk onda yer alan diğer sektörler ise; ‘uçucu yağlar, kozmetikler ve sabun’, ‘eczacılık ürünleri’, ‘kauçuk, kauçuk eşya’, ‘boya, vernik, mürekkep ve müstahzarları’, ‘muhtelif kimyasal maddeler’, ‘organik kimyasallar’ ve ‘yıkama müstahzarları’ oldu. Kasım ayında alt sektörlerde en çok ihracat artışı yüzde 145,59 ile mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler sektöründe gerçekleşti.
 



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.