Libya'da genel seçimlerin zamanında yapabilmesi için temaslar sürüyor

Libya’da Cumhurbaşkanlığı adaylarının listesinin açıklanmasına karşı uyarılar yapıldı. Dibeybe, yetkilerini yardımcısına devretti.

Libya’daki seçimler (AFP-Arşiv)
Libya’daki seçimler (AFP-Arşiv)
TT

Libya'da genel seçimlerin zamanında yapabilmesi için temaslar sürüyor

Libya’daki seçimler (AFP-Arşiv)
Libya’daki seçimler (AFP-Arşiv)

Ülkenin doğusundaki Tobruk şehrinde bulunan Libya Temsilciler Meclisi (TM), yaklaşık 72 üyesinin ‘yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerini kurtarmak’ için acil toplantı düzenleme talebi karşısında sessizliğini korudu. Üyeler, Yüksek Seçim Komisyonu ve başkanı İmad es-Sayeh’i de toplantı düzenlenene kadar nihai aday listesini açıklamamaları konusunda uyardı.
Üyeler, geçen cumartesi akşamı yaptıkları açıklamada, ‘seçim sürecindeki olumsuz gelişmelere, Cumhurbaşkanlığı Seçim Yasası’nın uygulanmamasına ve Seçim Komisyonu’nun oyalanmasına’ dikkati çektiler.
Komisyonu, ‘korku yaymak için sahtecilik ve yargıyı etkileme şüpheleri’ üzerine sessiz kalmakla suçlarken, Sayeh ve güvenlik kurumlarının temsilcilerini de ‘hesap verebilirlik için bu oturuma katılmaya’ çağırdı.
Üyeler, ‘herhangi bir şüpheli dış baskıya boyun eğmeyeceklerini, oylara hile karıştıran, oy satın alan ve yargıya saygısızlık yapan bir tarafta yalancı tanık olmayacaklarını’ ifade etti.
Cumhurbaşkanlığı adaylarından biri olan Meclis Başkanı Akile Salih veya yardımcıları tarafından hemen resmi bir açıklama yapıldı. Ayrıca konseyin resmi sözcüsü Abdullah Bileyhik de yorum yapmaktan kaçındı.
Öte yandan Birleşik Krallık, Trablus Büyükelçisi Caroline Hurndall aracılığıyla, Libya’daki herhangi bir siyasi adayı desteklediği yönündeki iddiaları yalanladı. Hurndall, ülkesinin seçim sürecini ve onu organize eden kurumları desteklediğini söylerken, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne de destek verdiğini vurguladı.
Büyükelçi, 5 Aralık’ta yerel basına yaptığı açıklamada, “Mahkeme tarafından tutuklama emriyle karşı karşıya olan devrik lider Muammer Kaddafi’nin ikinci oğlu Seyfülislam Kaddafi, kendisine yöneltilen suçlamalarla yüzleşmeye hazırlanmalı” dedi.
Diğer yandan Seçim Komisyonu, yasama seçimleri için aday sayısının tüm seçim bölgelerinde önemli bir artışla yaklaşık 4 bin adaya yükseldiğini açıkladı. Adayların dosyalarının incelenmeye başladığını söyleyen Komisyon, “2 bin 869 dosya, sunulan verilerin geçerliliğini doğrulamak için yetkili makamlara sevk edildi” dedi.
Komisyon, açıkça ‘mali açıklama beyanının milletvekili adaylığı başvurusu için gerekli belgelerden biri olmadığını’ belirtmişti. Bu bağlamda Seçim Komisyonu, yaptığı bir açıklamada “Temsilciler Meclisi seçimine aday olmak isteyenlerin, mali açıklama beyannamesini doldurup adaylık belgelerine eklemesi gerketiği fark edildi” ifadelerini kullandı.
Komisyon, “Temsilciler Meclisi seçimine ilişkin kanun metni ve adayların kayıt listesi, mali açıklama beyanı sunma gerekliliğini içermemektedir” dedi.
Ulusal Birlik Hükümeti’ne yakın Fetva Kurumu (Daru’l İfta), ülkede yaklaşan seçimlere yönelik sert bir saldırı başlattı. Geçen cumartesi yaptığı açıklamada, ‘sahtecilik ve şeriat tarafından yasaklanmış’ olduğu için seçimlerin gerçekleşmesini engelleme çağrısı yaptı.
Şeriat Araştırma ve Çalışma Konseyi, eksik yasalar temelinde seçim yapmayı kabul etmenin daha fazla çıkmaza ve çatışmaya yol açacağını söylerken, anayasa referandumundan önce bu sözde seçimlerin yapılmasının ülkenin ve halkının kaderi için bir risk oluşturduğunu belirtti.
Konsey, Libyalıları da ‘hileli seçimlerin yapılmasına tüm meşru yollarla direnmeye ve seçimlerin yapılmasına izin vermemeye’ çağırırken, “Seçim sonuçları, ulusal sayı sistemindeki sahtecilik dolayısıyla doğru olmayacaktır” dedi.
Öte yandan Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe, yetkilerini yardımcısı Ramazan Ebu Cannah’a devretme kararı aldı.
Cumhurbaşkanlığı seçim kanunu, yetkililerin aday olmak istemeleri halinde seçim tarihinden 3 ay önce resmi veya hükümet görevlerinden ayrılmaları gerektiğini öngörüyor. Ancak adaylık belgelerini sunan Dibyebe, resmi bir açıklama yapmaksızın yalnızca 2 gün önce görevinden geçici olarak vazgeçti.
Ebu Cannah, 5 Aralık’ta Sağlık Bakanlığı ve tıp sektörü yetkilileriyle yaptığı görüşmede, ‘gelen yolcular arasında şüpheli koronavirüs vakalarını tespit etmek için en fazla iki hafta içerisinde hızlı testler sağlanmasının yanı sıra, yıllardır ertelenen maaşların ödenmesi ve sektördeki çalışanların maaşlarına zam yapılması’ olasılıklarının ele alınması gerektiğini ifade etti.
Ramazan Ebu Cannah, geçen cumartesi akşamı Su Kaynakları, İskan ve İnşaat Bakanları ve Kamu Hizmetleri ile Su ve Sanitasyon Şirketlerinin yetkilileri eşliğinde, başkent Trablus’taki bir dizi sokakta yoğun yağış nedeniyle su birikintisine ve bazı yolların trafiğe kapanmasına çözüm yollarını görüştü.
Öte yandan Ulusal Petrol Şirketi’nin (NOC) Libya’daki medya ofisi, ‘cuma akşamından bu yana kötü hava koşulları nedeniyle Libya’daki 4 petrol limanının kapatıldığını’ duyurdu. Reuters’ın haberine göre medya ofisi, “Kapanışların üretim üzerinde herhangi bir etkisi olmadı. Hava koşullarına bağlı olarak gelecek çarşamba günü yeniden açılmaları bekleniyor” dedi. Ofis ayrıca, limanların Libya’nın doğusundaki Ras Lanuf ve Zuveytina ve batıda Mellita ve Zaviye olduğunu belirtti.



Caca: Hizbullah Lübnan’ın en büyük sorunudur

Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
TT

Caca: Hizbullah Lübnan’ın en büyük sorunudur

Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)

(Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LK) lideri Samir Caca, Hizbullah'ın askeri kanadının Lübnan'ın en büyük sorunu olduğunu söylerken Hizbullah’ın askeri yapısının tasfiyesini geciktirmek için hiçbir neden olmadığını savunuyor.

Caca, LK’nin ilk genel konferansında, Cumhurbaşkanı Joseph Avn ve Başbakan Nevvaf Selam'a açık bir mesaj göndererek şunları söyledi:

“Hizbullah'ın askeri kanadının, yaşadığımız büyük sorunun merkezinde olduğu artık açıkça ortada. Herkes, bu sorunun çözülmesinin mali durumu hafifletmek için bir ön koşul olduğu konusunda hemfikir.”

Caca ayrıca, önümüzdeki bahar için planlanan parlamento seçim yasası ile ilgili olarak Meclis Başkanı Nabih Berri'ye bir mesaj gönderdi. Ona, iç düzenlemelerin uygulanmak için oluşturulduğunu, partizan amaçlara ulaşmak, parlamentonun işleyişini bozmak ve parlamento seçimlerini sekteye uğratmaya çalışmak için kullanılmak üzere oluşturulmadığını söyledi.


Hamas yetkilisi: Silahların "dondurulması veya depolanması" konusunu görüşmeye hazırız

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)
TT

Hamas yetkilisi: Silahların "dondurulması veya depolanması" konusunu görüşmeye hazırız

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)

Hamas'tan üst düzey bir yetkili dün yaptığı açıklamada, hareketin İsrail ile varılan ateşkes anlaşması kapsamında silah cephaneliğinin "dondurulması veya depolanması" konusunu görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Yetkili, böylece ABD arabuluculuğundaki anlaşmanın en karmaşık konularından birini çözmek için olası bir formül önerdiğini söyledi.

Hareketin siyasi büro (karar alma organı) üyesi Basem Naim'in açıklamaları, tarafların anlaşmanın ikinci ve daha karmaşık aşamasına geçmeye hazırlandığı bir zamanda geldi.

Naim, hareket liderlerinin çoğunun bulunduğu Katar'ın Doha kentinde Associated Press'e (AP) verdiği demeçte, "Daha fazla gerilimi veya daha fazla çatışma veya patlamayı önlemek için kapsamlı bir yaklaşım benimsemeye açığız" ifadelerini kullandı.

Naim, Hamas'ın "direnme hakkını" koruduğunu, ancak hareketin Filistin devleti kurma sürecinin bir parçası olarak silah bırakmaya hazır olduğunu ifade etti. Naim, bunun nasıl uygulanacağı konusunda ayrıntı vermese de müzakerelere olanak sağlamak için beş ila on yıllık uzun vadeli bir ateşkes önerdi.

Naim, "bu sürenin ciddi ve kapsamlı bir şekilde kullanılması gerektiğini" vurgulayarak, Hamas'ın silahlarıyla ilgili mevcut seçeneklere "çok açık" olduğunu belirtti. Naim, "Filistin'in ateşkes veya müzakere süresince silahların hiçbir şekilde kullanılmayacağına dair garanti vermesiyle, silahların dondurulması, depolanması veya imha edilmesi hakkında konuşabiliriz" ifadesini kullandı.

Ateşkes, ABD Başkanı Donald Trump'ın ekim ayında sunduğu ve "garantör devletler" olarak hareket eden uluslararası tarafların da katılımıyla hazırlanan 20 maddelik bir plana dayanıyor. Naim, "planın çok fazla açıklığa kavuşturulması gerektiğini" belirtti.

Uluslararası bir istikrar gücünün konuşlandırılması şu anda en acil endişeler arasında.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre en önemli konulardan biri, bu gücün Hamas'ı silahsızlandırmaktan sorumlu olup olmayacağı.

Naim, bunun Hamas için kabul edilemez olduğunu ve hareketin, söz konusu gücün anlaşmanın uygulanmasını izlemesini beklediğini vurguladı. Naim, "Ateşkes anlaşmasını izlemek, ihlalleri bildirmek ve olası bir gerilimi önlemek için sınıra yakın bir BM gücünün bulunmasını memnuniyetle karşılıyoruz" dedi. "Ancak, bu güçlere Filistin topraklarında silahsızlanma veya bu tür eylemlerde bulunma yetkisi verilmesini kabul etmiyoruz" diye ekledi.

Naim, ilerlemenin bir işareti olarak, Hamas ve rakibi Filistin Yönetimi'nin, Gazze'deki günlük işleri yönetecek yeni teknokrat komiteyi kurma konusunda ilerleme kaydettiğini açıkladı.

Yönetim ve Hamas'ın, Batı Şeria'da ikamet eden ancak aslen Gazzeli olan Filistin hükümetinden bir bakanın komiteye başkanlık etmesi konusunda anlaştıklarını söyledi.


Netanyahu, ikinci aşamanın Hamas iktidarının sona ermesine bağlı olduğunu ileri sürüyor

Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
TT

Netanyahu, ikinci aşamanın Hamas iktidarının sona ermesine bağlı olduğunu ileri sürüyor

Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze'deki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin yakın olduğunu öngörmesine rağmen, bunu Hamas'ın iktidarının sona ermesine bağladı.

Netanyahu, dün İsrail'de Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile düzenlediği basın toplantısında, "Kimse Trump'ın rehineleri serbest bırakması için Hamas'a baskı yapmasını beklemiyordu ama başardık. Şimdi ikinci aşama, Hamas'ı ve Gazze'yi silahsızlandırmak" ifadelerini kullandı.

Merz'in İsrail ziyareti, Netanyahu'nun Gazze Savaşı'nın ardından yaşadığı göreceli Avrupa izolasyonuna son verdi. Merz, Tel Aviv'in yanında durmanın "Almanya politikasının ayrılmaz ve temel bir parçası olduğunu ve öyle kalacağını" belirtti, ancak Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze'de işlendiği iddia edilen savaş suçları nedeniyle çıkardığı tutuklama emrine atıfta bulunarak, Netanyahu'ya Berlin'i ziyaret daveti göndermeyi reddetti.