Fas'ta aşı pasaportuna tepkiler büyüyor

Fas’ta söz konusu olan ‘aşı pasaportu’ (Arşiv)
Fas’ta söz konusu olan ‘aşı pasaportu’ (Arşiv)
TT

Fas'ta aşı pasaportuna tepkiler büyüyor

Fas’ta söz konusu olan ‘aşı pasaportu’ (Arşiv)
Fas’ta söz konusu olan ‘aşı pasaportu’ (Arşiv)

Fas’ın geçen ay öfkeli protestolara yol alan ‘aşı pasaportu’ deneyimi çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldı. Ülke genelinde çoğu kafe, restoran ve tren istasyonları artık müşterilerinin girişlerine izin veren sağlık pasaportlarını göstermelerini talep etmiyor.
Şarku'l Avsat'ın Reuters haber ajansından aktardığına göre, yeni tip koronavirüsün mutasyona uğramış yeni türü Omikron varyantı dünya çapında yayılmaya devam ederken Fas, yüksek aşılama oranıyla birlikte hastalığa karşı katı politikasını sürdürüyor. Bu kapsamda çoğu uçuşu askıya alan Rabat, yurtiçinde ise bazı kısıtlama kararları aldı.
Rabat'taki ticari işletmelerde yapılan denetlemelerde, sadece bazı büyük zincir marketler ve alışveriş merkezleri dışında aşı kartının artık gerekli olmadığını ortaya koyuyor.
Geçen ay gerçekleşen protestoların ardından hükümet, şirketlerin aşı yapıldığını gösteren bir pasaport yerine negatif Kovid-19 test sonuçlarına da güvenilebileceğini belirtse de çoğu ticari işletmenin böyle bir belge talebinde bile bulunmadığı iddia edildi.
Rabat’ta bir kafe sahibi konu hakkında yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Müşterilerimden aşı pasaportlarını bana göstermelerini hiç istemedim. Benim onlara, aşı olup olmadıklarını sormaya hakkım yok. Yapabileceğim tek şey, masalar arasındaki sosyal mesafeyi sağlamak. İnsanlara aşı olup olmadıklarını sorma yetkisine sahip değilim. Ben sadece borç altındaki bir kafenin sahibiyim.”
Kafe ve Restoran Sahipleri Birliği, Barolar Birliği, İnsan Hakları Grupları ve bazı muhalefet partiler, aşı pasaportunu anayasaya aykırı, zorbalık veya ekonomiye yönelik bir tehdit olarak değerlendirdi.
Hükümet söz konusu politikayı ülke genelinde aşı oranlarını artırmak için uygulamaya koydu. Bu da politikanın duyurulmasından hemen sonra aşı merkezlerine olan talebin artmasına neden oldu. Ancak talep, kısa bir süre sonra yavaşlamaya başladı.
Toplamda 36 milyon nüfusa sahip Fas’ta 22,7 milyon kişi iki doz aşı almasıyla aşı oranları bakımından Afrika'nın en yüksek ülkesi.
Aynı zamanda Fas genelinde koronavirüse karşı güçlendirici (rapel) dozlar uygulanmaya başlandı.
Fas Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Said Afif yaptığı açıklamada, hedeflenen sürü bağışıklığına ulaşmak için hala 4,5 milyon vatandaşın aşı olması gerektiğini söyledi.
Yaz aylarında Kovid-19’a bağlı vaka sayılarında zirveye ulaşılmasının ardından Fas, günde ortalama 100 vaka ve 3 ölüm kaydediyor.
Ülke genelinde uygulanan seyahat kısıtlamaları, Marakeş ve Agadir’deki turizm merkezlerini etkiledi.
Marakeş'te bir sendika aktivisti ve restoran sahibi olan Taher Onsi, "Turistlerin ani sınır kapanmaları nedeniyle Fas'ı bir destinasyon olarak seçmeden önce binlerce kez düşünmesinden korkuyoruz" dedi.



Nisan ayından bu yana kuraklık Avrupa'nın ve Akdeniz havzasının yarısından fazlasını etkiliyor

Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklık ortasında yarı kuru Miljacka Nehri'nin ve nehrin içinden görünen yosunların havadan görünümü (AP)
Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklık ortasında yarı kuru Miljacka Nehri'nin ve nehrin içinden görünen yosunların havadan görünümü (AP)
TT

Nisan ayından bu yana kuraklık Avrupa'nın ve Akdeniz havzasının yarısından fazlasını etkiliyor

Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklık ortasında yarı kuru Miljacka Nehri'nin ve nehrin içinden görünen yosunların havadan görünümü (AP)
Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklık ortasında yarı kuru Miljacka Nehri'nin ve nehrin içinden görünen yosunların havadan görünümü (AP)

Kuraklık, temmuz ayında Avrupa topraklarının ve Akdeniz kıyılarının yüzde 52'sini etkiledi. Fransız haber ajansı AFP'nin Avrupa Kuraklık Gözlemevi verilerinden yaptığı analize göre kuraklık temmuz ayında dördüncü ay üst üste devam etti.

Bu, 2012 yılında veri toplamaya başlanmasından bu yana temmuz ayında kaydedilen en yüksek oran ve 2012-2021 dönemi ortalamasından 21 puan daha yüksek. Bu kuraklık, yılbaşından beri bölgede her ay rekor seviyelere ulaşıyor.

rty6u
Saraybosna'da sıcak hava ve kuraklıkla birlikte yosunların ortaya çıktığı, neredeyse kurumuş Miljacka Nehri üzerindeki köprüde yürüyen bir kişi- Bosna (AP)

Uydu gözlemlerine dayanan Copernicus Kuraklık Endeksi, yağış, toprak nemi ve bitki örtüsü durumu olmak üzere üç kriteri bir araya getirir. İzleme, uyarı ve alarm olmak üzere üç kuraklık seviyesine ayrılır.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre kuraklıktan en çok etkilenen bölgeler Doğu Avrupa ve Balkanlar olurken, bu ülkelerin birçoğunda alarm seviyesindeki arazi oranı hızla artıyor.

fgrthy
Macaristan'ın doğusunda kuraklıktan etkilenen Crișul Repede Nehri'nde su seviyeleri önemli ölçüde düştü (EPA

Bu oran haziran ayında yüzde 9 iken temmuz ayında yüzde 56'ya, Kosova'da yüzde 6'dan yüzde 43'e, Bosna Hersek'te yüzde 1'den yüzde 23'e yükseldi. Yaz başından beri Balkan bölgesini vuran sıcak hava dalgaları, çoğu zaman yasadışı olan açık çöp alanlarında çıkan zehirli duman ve gazlar yayan yangınlar da dahil olmak üzere rekor sayıda orman yangını eşlik ediyor.

fgthyu
Orman yangını dumanından kaynaklanan küresel ısınma ölüm riskini artırıyor (DPA)

Türkiye, Doğu Akdeniz'de mart ayından bu yana her ay ülke topraklarının yüzde 60'ından fazlasını etkileyen ve orman yangınlarının çıkmasına neden olan sürekli bir kuraklık yaşıyor. Cuma günü, ülkenin batısında çıkan yangınlar üç köyün tahliyesine ve Çanakkale Boğazı'nda deniz trafiğinin durdurulmasına yol açtı.

fgthy
Atina yakınlarındaki Dione'de yaşayan bir kişi, orman yangınlarından kaçmak için arabasıyla yola çıktı (AFP)

Birleşik Krallık'ta durum önceki aylara göre iyileşme kaydetmekle birlikte, ülkenin üçte ikisinden fazlası hala su sıkıntısı çekmektedir.

İspanya ve Portekiz'de ise durum nispeten daha iyi olup, kuraklık oranları sırasıyla yüzde 7 ve yüzde 5 gibi düşük seviyelerde seyrediyor.