Koronavirüse karşı yeni silah: Interferon spreyi

Sprey, burun mukozasının virüs ile etkileşiminin incelenmesinin ardından önerildi.

Fotoğraf (AFP)
Fotoğraf (AFP)
TT

Koronavirüse karşı yeni silah: Interferon spreyi

Fotoğraf (AFP)
Fotoğraf (AFP)

Bilim insanları, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) vücuda ana giriş noktası olan burundaki bağışıklık sistemine ve virüsle mücadeledeki bu ilk safhada yaşananlara yönelik yeni bulgular keşfetti.
Newcastle Üniversitesi'ndeki (Birleşik Krallık) uzmanlar, burundaki tüm hücre türlerinin enfeksiyona karşı savunmasız olduğunu, siliyer ve kirpikli hücreler gibi yapıların daha da yüksek enfeksiyon seviyelerinde işlevsel olduğunu ortaya çıkardılar.
Burun hücrelerinin bağışıklık sürecini inceleyen uzmanlar Kovid-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsüne tepki verme şeklini belirleyerek sprey şeklindeki interferonu tedavi yöntemi olarak önerdiler.
Nature Communications'da salı günü yayınlanan çalışma, Birleşik Krallık hükümetinin virüsün yayılmasını sınırlamaya çalışmak için toplu taşıma araçlarında ve mağazalarda maske kullanımını zorunlu kılan son adımını destekleyecek bir gelişme olarak değerlendirildi.
Çalışmayı yöneten Newcastle Üniversitesi Tıp Bilimleri Fakültesi'nden Dr. Christopher Duncan üniversitenin internet sitesinde yayınlanan raporunda, bulguların enfeksiyonu önlemek için tedavilerin geliştirilmesine yardımcı olabileceğini söyledi. Bunun hem bilimsel hem de klinik açıdan koronavirüsün bulaşmasını azaltmak için maske takmanın önemini destekleyen ciddi bir araştırma olduğunu vurguladı.
Dr. Duncan açıklamasının devamında şunları söyledi:
“Doğuştan gelen bağışıklık sistemi ile burun mukozasındaki virüs arasındaki savaş hastalık açısından önemli bir belirleyicidir. Hızlı bir şekilde hedef alınması durumunda enfeksiyonun sınırlandırılmasına yardımcı olması mümkündür.”
Bilim insanları, bir hastanın burun biyopsisi sonrasında burun astarı modeli geliştirmek ve enfeksiyon ve bağışıklık tepkilerini tek hücre düzeyinde belirlemek için gelişmiş bir teknik kullandılar.
İmmünoloji, genomik ve proteomi uzmanlarından oluşan ekip daha sonra enfekte hücre kültürlerinde üretilen tüm proteinleri ölçtü. Burun hücrelerinin, enfeksiyona karşı interferon olarak bilinen antiviral maddelerin hâkim olduğu sağlam bir bağışıklık üreterek yanıt verdiğini buldular.
Çalışmada interferon üretiminin Kovid-19'a karşı önemli bir koruyucu faktör olduğu gösterildi. Ancak söz konusu tepkinin nereden başladığı henüz belirlenemedi. Ancak ççalışmanın bulguları, interferon yanıtının enfeksiyonun erken evrelerinde burun mukozasında başladığını gösteriyor.
Duncan bulgulara dair şunları söyledi:
 “İlginç bir şekilde, influenza gibi diğer solunum yolu virüsleriyle enfekte olmuş burun hücrelerinde interferon yanıtının başlamasının daha uzun sürdüğünü gördük. Bu da Kovid-19’un erken aşamalarda bu yanıtı alt etme yolları olduğunu gösteriyor. Ancak söz konusu yanıt soyut olarak oluşturulduğunda, interferon virüsün replikasyonunun engellenmesine başladı. Buna uygun olarak enfeksiyondan önce interferon eklediğimizde, viral replikasyonları güçlü bir şekilde engellediklerini gördük. Bu, hastalardaki diğer viral enfeksiyonların tedavisi için onaylanan interferonların, birçok ağır vakalarda Kovid-19'u önlemek için burun spreyi gibi müdahaleler geliştirmek için yeniden kullanılabileceği olasılığını ortaya çıkarıyor. Bunlar aşılara olumlu yanıt vermeyen kişilerin korunması için önleyici tedavi olarak kullanılabiliyor.”



Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
TT

Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)

Bilim insanları bugüne kadar görülen en büyük kara delik jeti çiftini buldu.

İkili, evrende 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor. Bu da üst üste yığılmış yaklaşık 140 tane Samanyolu Galaksisi'nin uzunluğuna denk geliyor.

Bu tür jetler, süper kütleli kara deliklerden püsküren muazzam miktarda radyasyon ve parçacık patlamalarını ifade ediyor. Milyonlarca yıl sürebilen bu jetler, maddenin uzaydaki akışını değiştirirken kozmosu yeniden şekillendiriyor ve toplam çıktısı trilyonlarca Güneş'e eş değer patlamalar yaşıyor.

Samanyolu jetleri, evrende bir galaksi tarafından üretilen en büyük oluşumlardır. Ancak yeni bulunan ikili, daha önce gördüklerimizden bile daha büyük; önceki gözlemler sadece 16 milyon ışık yılı kadar bir boyuta ulaşabileceklerini gösteriyordu.

Önceki rekor sahibi Alcyoneus adlı bir jet sistemiydi. Aynı ekip tarafından 2022'de bulunmuştu fakat uzunluğu sadece 100 Samanyolu kadardı.

Gökbilimciler jetlere Yunan mitolojisindeki bir deve ithafen Porphyrion (Porfirion) adını verdi. Evrenin sadece 6,3 milyar yaşında, yani bugünkü yaşının yarısından daha genç olduğu bir mesafede tespit edildiler.

Aynı araştırma, bu türden keşfedilmeyi bekleyen daha birçok mega yapının olabileceğini de öne sürüyor. Bilim insanları halihazırda toplam 10 binden fazlasını buldu.

Yeni makalenin başyazarı Martijn Oei, "Dev jetleri ilk bulduğumuzda epey şaşırdık" diyor. 

Bu kadar çok oldukları hakkında hiçbir fikrimiz yoktu.

Ayrıca jet sistemleri, galaksilerin oluşumuna fark etmediğimiz şekillerde katkı sunuyor gibi görünüyor. Evrenin daha erken bir döneminde, galaksiler arasındaki bağlantıların bugünkünden daha yakın olduğu bir zamanda var olan Porphyrion, "kozmik ağın" daha da geniş bir alanına ulaşıyordu.

Caltech'te astronomi ve veri bilimi profesörü olan, çalışmanın ortak yazarı George Djorgovski, "Gökbilimciler, galaksilerle onların merkezindeki kara deliklerin birlikte evrimleştiğini düşünüyor ve bunun kilit önemdeki bir yönü, jetlerin yaydığı muazzam miktarda enerjinin, ev sahibi galaksilerin ve yakınlardaki diğer galaksilerin büyümesini etkileyebilmesi" ifadelerini kullanıyor.

Bu keşif, etkilerinin düşündüğümüzden çok daha öteye uzanabileceğini gösteriyor.

Bulgular, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Black hole jets on the scale of the cosmic web" (Kozmik ağ ölçeğinde kara delik jetleri) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe