Arap Koalisyonu son 24 saatte 31 operasyon düzenledi

Yemen ordusu Marib'deki cephelere yönelik operasyonlarda Koalisyon ile birlikte hareket ediyor. (AFP)
Yemen ordusu Marib'deki cephelere yönelik operasyonlarda Koalisyon ile birlikte hareket ediyor. (AFP)
TT

Arap Koalisyonu son 24 saatte 31 operasyon düzenledi

Yemen ordusu Marib'deki cephelere yönelik operasyonlarda Koalisyon ile birlikte hareket ediyor. (AFP)
Yemen ordusu Marib'deki cephelere yönelik operasyonlarda Koalisyon ile birlikte hareket ediyor. (AFP)

Yemen'de meşru yönetimi destekleyen Arap Koalisyonu, Yemen ordusu ve halk direniş güçleri ile birlikte Marib, el Cevf ve Şebva cephelerinde, İran destekli Husi milislere karşı operasyonlarına devam ediyor. Husi milisler ise Marib’de yerlerinden edilmiş kişilerin yaşadığı kamplarda binlerce sivilin hayatını tehdit etmeyi sürdürüyor.
Koalisyon dün, son 24 saat içerisinde Marib ve el Cevf’de İran destekli Husi milislere yönelik 31 operasyonun gerçekleştiğini bildirdi. Operasyonlarda 180 milisin etkisiz hale getirildiği ve 18 askeri aracın da imha edildiği bilgisini verdi.
Suudi Arabistan haber ajansı SPA'da yer alan Arap Koalisyonu’nun açıklamasında, orduyu desteklemek ve sivilleri korumak için batı kıyısında beş operasyon düzenlendiği, askeri araçların imha edilmesinin yanı sıra 20 milisin de öldürüldüğü kaydedildi.
Arap Koalisyonu, Yemen ordusunun batı kıyısında operasyonlarının Stockholm Anlaşması hükümlerinin dışındaki alanlarda gerçekleştiğini belirterek son birkaç gün içerisinde Taiz vilayetinin kuzeybatısında yer alan Makbana semtindeki önemli ilerlemelere dikkat çekti. Koalisyon tarafından önceki gün yapılan açıklamada son 24 saat içerisinde 29 operasyon düzenlediği, 145'ten fazla teröristin öldürdüğü ve 16 askeri aracın da imha edildiği bildirildi.
Yemen ordusunun askeri medyası, halk direnişinin desteklediği hükümet güçlerinin dün Şebva vilayetinin kuzeybatısındaki Bayhan ekseninde yeni bölgeleri kurtardığını duyurdu. Çatışmalar sırasında onlarca milisin öldüğü ve silahlara el konulduğu belirtildi.
Medya merkezi açıklamasında Marib vilayetinin güneyinde devam eden çatışmalarda Arap Koalisyonu tarafından düzenlenen hava saldırısında iki zırhlı aracın imha edildiğini, onlarca milisin de etkisiz hale getirildiği bildirdi. Ordu topçularının İran destekli Husi milisleri hedef alarak Marib’in batısındaki Kasara cephesinde bir zırhlı araç ve iki savaş aracını imha ettiğini aktardı. Açıklamada ayrıca ordu güçlerinin halk direnişi desteğiyle Marib’in batı ve güneyindeki cephelerde milislere yönelik mücadeleyi sürdürdüğünü vurgulandı.
Arap Koalisyonu geçtiğimiz günlerde, Marib’teki Husi milislere karşı ordu ve meşru hükümete destek bağlamında büyük operasyonlar gerçekleştirdi. Operasyonlar, el Cevf valiliğinin doğusundaki milisler yenilgiye uğratılırken Marib’in güneyindeki saldırılar da engellendi.
Milisler Marib’in güneyi, batısı ve kuzeybatısından saldırmaya çalışırken Arap Koalisyonu, savaşların son aylarda milis cephesinde 27 bin unsurun ölümüne yol açtığını bildirdi. Batı medya grubu da son beş ay içerisinde milis liderlerinin 15 bin militanın öldüğünü itiraf ettiğini aktardı.
İran destekli milisler, kapsamlı bir ateşkes için uluslararası ve bölgesel çağrılara karşı çıkarken yeni Birleşmiş Milletler Özel Temsilcisi, görevinin başlangıcından bu yana barış fırsatlarını canlandırmak için bir yol bulmaya çalışıyor.
Yemen Enformasyon Bakanı Muammer El-İryani milislerin, yerinden edilmiş 264 aileden oluşan ve toplamda bin 500 kişinin barındığı Uluslararası Göç Örgütü( IOM) tarafından yönetilen kampı hedef aldığını söyledi.
İryani açıklamasında,  terörist Husi milislerin, aralarında kadın, çocuk ve yaşlıların da olduğu masum sivillerin zor şartlarda yaşam mücadelesi Marib vilayetindeki yerleşim yerlerini ve yerinden edilmiş kişilerin kaldığı kampları sistematik ve kasıtlı olarak hedef almaya devam ettiğini belirtti. Milislerin uluslararası yasaları açıkça ihlal ederek insanların çektiği acıları daha da şiddetlendirdiğini vurguladı.
Yemenli Bakan, başta Uluslararası Göç Örgütü olmak üzere uluslararası topluma, Birleşmiş Milletler’e ve insan hakları örgütlerine çağrıda bulunarak, Husi milislerin Yemenlilere yönelik işlediği suçların kınanması, terör örgütü olarak sınıflandırılması ve liderlerinin savaş suçlamasıyla yargılanmasını istedi.
Yemen hükümetindeki Hukuk İşleri ve İnsan Hakları Bakanlığı da uluslararası toplumu ve Birleşmiş Milletler ve Güvenlik Konseyi'ni Marib Valiliği'ndeki sivillerin korunması konusunda sorumluluklarını üstlenmeye ve darbeci milislere karşı caydırıcı cezai tedbirler almaya davet etti.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, Husi milislerin iki balistik füze ile yerlerinden edilmiş kişilerin kaldığı kampları hedef alması sert şekilde kınanırken, bombalanma sonucu bir anne ve biri ağır olmak üzere dört çocuğun yaralanmasıyla sonuçlandığını bildirildi. Ayrıca kamptaki zor insani koşullarda yaşayan yerlerinden edilmiş kişilerin barınma alalarında geniş çaplı yıkımlar yaşandığı aktarıldı.
Uluslararası Göç Örgütü, Husilerin El-Hama'da yerinden edilenlere yönelik füze saldırısında dört çocuk ve bir kadının yaralandığını bildirdi. Ailelerin canlarını kurtarmak için kampa kaçtığın belirtilen açıklamada, sivillerin hedef haline gelmemesi gerektiğinin altı çizildi.



Netanyahu ‘ateşkes’ müzakerelerine rağmen neden İsrail ordusundan Gazze'yi işgal planı yapmasını istiyor?

Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)
Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)
TT

Netanyahu ‘ateşkes’ müzakerelerine rağmen neden İsrail ordusundan Gazze'yi işgal planı yapmasını istiyor?

Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)
Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)

Hamas Hareketi ve İsrail’den müzakereciler Katar’ın başkenti Doha'da Gazze'de ateşkes konusunda dolaylı müzakerelere başlamaya hazırlanırken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ordusundan Gazze'yi işgal etmek için bir plan hazırlamasını istedi.

Netanyahu'nun adamları, cumartesi akşamı savaşı yönetmek için yapılan güvenlik toplantılarında yaşananları sızdırdılar. Toplantıda şiddetli tartışmalar, bağırışmalar ve masaya vurmalar yaşandığını söylediler. Ayrıca Başbakan’ın Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'e Gazze'yi işgal etmek için bir plan hazırlamasını ve ateşkesin ilan edilmesi muhtemel görünen Washington ziyaretinden döndükten sonra kendisine sunması talimatı verdiğini aktardılar.

İsrailli analistler bu sızıntının amacına ilişkin farklı görüşlere sahipler. Bazıları, bunun sadece ‘Hamas liderliğine Doha turunda önerileri kabul etmesi için son anda baskı yapmayı amaçladığını’ bazıları ise Netanyahu'nun ‘hükümetin kendisine Gazze'yi işgal etmesi ve Filistinlilere karşı şiddetli operasyonlarının dozunu artırması için baskı uyguladığını sızdıran ordu kademesine öfkesini göstermeyi amaçladığını’ söylediler.

Üçüncü bir analist grubu ise bu gidişatın ‘hükümetin ateşkesi reddetme tutumunun gerçeğini’ yansıttığı görüşündeydi.

Birden fazla sebep

Ancak tüm bu nedenlerin bir araya gelmesi Netanyahu'nun Zamir'den taleplerinin arkasında yatan neden gibi görünüyor. Netanyahu, Hamas'a baskı uygulayarak kalıcı ateşkes şartından vazgeçmesinin yanı sıra (Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in temsil ettiği) Dini Siyonizm akımının hükümetten çekilmemesi için işgal ve sürgün tehdidini masada tutmak ve böylece sağcı tabanını memnun etmek istiyor.

Jfkfjf
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Kudüs'ün eski kentinde dolaşıyor (Arşiv - Reuters)

Son olarak Netanyahu, ordunun kendini savunma konumunda kalmasını istiyor ve başarısızlıkla suçlanmaktan korkuyor. Ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’a da Netanyahu’nun kendisi gibi ‘sadece güç yoluyla barış istediği’ mesajını veriyor.

Toplantıda neler oldu?

Toplantı, ateşkes anlaşmasına varılamaması durumunda askeri planların görüşülmesi üzerineydi. İsrail merkezli televizyon kanalı Kanal 12'nin haberine göre toplantı, İsrail ordusunun ‘Gideon'un Arabaları Operasyonu’nun hedeflerine ulaşmaya yaklaştığını açıklamasının ardından, ‘savaşın, rehineleri kurtarma ve Hamas'ı hezimete uğratma hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla siyasi düzeyde sunacağı çeşitli olasılıkların ve planların ortaya çıkmasının ardından gerçekleşti.

Kanal 12, toplantıda Başbakan Netanyahu ile Genelkurmay Başkanı Zamir arasında sert bir tartışma yaşandığını, bakanlar Ben Gvir ve Smotrich'in ise başbakanı desteklediğini bildirdi.

Ben Gvir ve Smotrich'in Genelkurmay Başkanı'nı siyasi düzeydeki tavsiyeleri uygulamamakla suçladığını aktaran Kanal 12, Genelkurmay Başkanı'nın ise “Gazze'de oyalanacak zaman yok... Sözlerinize dikkat edin. Savaşlarda askerler ölüyor” şeklinde yanıt verdiğini kaydetti.

Toplantı sırasında Netanyahu'nun sesini yükselterek masaya yumruğunu vurduğunu ve Gazze halkı için geniş çaplı bir tahliye planı hazırlanarak onların Gazze'nin güneyine yerleştirilmesini talep ettiğini iddia eden Kanal 12’ye göre Netanyahu, “Taviz vermeyeceğim. Hamas hiçbir koşulda Gazze'de kalmayacak” dedi.

Kanal 12 ayrıca Genelkurmay Başkanı Zamir’in İsrail'in Gazze halkı üzerinde kontrolünü sürdürmesine karşı çıktığını ve kontrolün kaybedileceği konusunda uyardığını bildirdi.

İsrail Genelkurmay Başkanı toplantıda, “Askeri yönetim mi istiyorsunuz? İki milyon aç ve aşağılanmış insanı kim yönetecek?” diye sordu. Bunun üzerine Netanyahu yüksek sesle “Ordu ve İsrail Devleti” yanıtını verdi ve ardından “Askeri yönetim istemiyorum, ancak Hamas'ı hiçbir şekilde kabul etmeyeceğim” diye ekledi.

Zamir, Netanyahu'nun sözlerine “Bunu konuşmalıyız, bu konuda anlaşamadık. Aç ve öfkeli insanları kontrol etmek, kontrolün kaybedilmesine ve ordunun saldırıya uğramasına yol açabilir” diye yanıt verdi. Zamir ayrıca, bu planın İsrail ekonomisi ve toplumu üzerinde muazzam etkileri olacağını ve düzenli ve yedek kuvvetlerin konuşlandırılması açısından büyük kaynaklar gerektireceğini belirtti.

Netanyahu, toplantı sırasında Zamir'den, ABD Başkanı Donald Trump ile Gazze ve İran konusunda görüşmeler yapmak üzere Washington'a gittikten sonra geri dönene kadar Gazze Şeridi için tahliye planı hazırlamasını istedi. Netanyahu, hafta sonuna kadar Washington'da kalacak.

Zafer pozu arayışı

İsrail ordusu Gazze'deki operasyonlarını korkunç bir şekilde yoğunlaştırdı. Çünkü savaşı güçlü bir zafer pozuyla bitirmek istiyor.

Şimdiye kadar onun Lübnan, Suriye ve İran cephelerinde ‘başarılı’, ancak Gazze cephesinde ‘başarısız’ olduğu yönünde bir tablo ortaya çıktı. Savaşın Hamas'a ağır darbeler indirilmeden sona ermesini hayal edemeyen İsrail ordusu, Gazze'de şimdiye kadar elde ettiği başarıların hükümet tarafından siyasi kazanca dönüştürülmesi için yeterli olduğuna inanıyor.

Netanyahu’nun öfkesinin sebebi de tam olarak bu eğilim. Çünkü bu durum topu kendi sahasına atıyor. Oysa sorumluluğu başkalarına yükleme konusunda gerçek bir usta olan Netanyahu 7 Ekim 2023’ten bu yana görevden aldığı çoğu komutan ve güvenlik yetkilisiyle de aynısını yapmıştı.

Hem Netanyahu hem de Zamir, Hamas'ın İsrail askerlerinin hayatına kasteden operasyonlarını sürdürmesinden dolayı bir miktar hayal kırıklığı yaşıyor. Halbuki Hamas büyük suikastlara uğramış, kalesi olan Gazze ile halkı katliama ve yıkıma maruz kalmıştı.

Kcjfj
Gazze'de yaralanan bir İsrail askerini taşıyan İsrail Hava Kuvvetleri askerleri, Ocak 2024 (AFP)

Ancak Genelkurmay Başkanı Zamir, Gazze'deki başarısızlıkları diğer cephelerdeki kazanımlarla telafi etmenin mümkün olduğunu düşünüyor. Savaşı bu aşamada sona erdirmeyi tercih eden Zamir, “Gazze'de kalmak bir kumar ve dünyanın en güçlü orduları bile işgalci örgütlerle savaşamaz” diyor.

Bununla birlikte Zamir, farklı bir görüşe sahip olsa bile siyasi liderliğin emirlerine uymaya hazır olduğunu söyledi.

Sızıntılar öfkeye neden oldu

Ancak sorun şu ki, Netanyahu'nun hükümetteki arkadaşları, sadece Ben-Gvir ve Smotrich değil, Likud Partisi’nden milletvekilleri ve bakanlar da Netanyahu'nun açıklamalarıyla yetinmiyor ve bunları Beyaz Saray'da olacakları örtbas etme girişimi olarak görüyorlar.

Bu yüzden pazar günü Zamir ve Netanyahu'yu eşit şekilde eleştiren açıklamalarda bulunan Smotrich, “Kabinet’ten sızdırılan bilgiler, devletin güvenliğini tehdit eden kabul edilemez bir durumdur ve buna bir son verilmeli” ifadelerini kullandı.

Jgjfj
Netanyahu ve Smotrich Kabinet toplantılarından birinde (Reuters)

İsrail Maliye Bakanı Smotrich, eleştşirilerini şöyle sürdürdü:

“Gerçek şu ki tüm cephelerdeki büyük başarılara rağmen, insani yardımların Hamas'a ulaşmasını engellemek konusunda Genelkurmay Başkanı görevini yerine getirmiyor ve siyasi liderliği Hamas'a yardım ulaştırmaya zorluyor. Bu yardımlar savaş sırasında düşmanın lojistik tedarikine dönüşüyor. Tüm saygımla, eleştirilerim aynı zamanda savaşın sürdüğü aylar boyunca siyasi düzeyde alınan kararları uygulamaya koyamayan ve ordunun üst düzey komutanlarına dayatamayan Başbakan’a da yöneliktir. Bu kararlar, Hamas'ı ortadan kaldırmak ve rehineleri geri almaktı.”