İran’da evcil hayvanları yasaklayan yasa tasarısı tartışma yarattı

Tahran’daki İran Kedi Müzesi’nde bir ziyaretçi kediyle oynuyor (AP)
Tahran’daki İran Kedi Müzesi’nde bir ziyaretçi kediyle oynuyor (AP)
TT

İran’da evcil hayvanları yasaklayan yasa tasarısı tartışma yarattı

Tahran’daki İran Kedi Müzesi’nde bir ziyaretçi kediyle oynuyor (AP)
Tahran’daki İran Kedi Müzesi’nde bir ziyaretçi kediyle oynuyor (AP)

İranlı hayvanseverler, aşırı muhafazakar milletvekillerinin bir ay önce onayladığı ve ‘zararlı’ yapıları nedeniyle evcil hayvanların evlerde beslenmesini yasaklayan yasa tasarısına öfkesini dile getirdi.
Hayvansever Mustafa, “Hayır, benim kedim tehlikeli değil” derken, Tahran’da evcil hayvan malzemeleri satan bir mağazanın sahibi bir başka genç, “Timsahlar tehlikeli olarak adlandırılabilir, ancak tavşanlar, köpekler ve kediler nasıl tehlikeli olabilir?” diye sordu.
Basında çıkan haberlere göre, 75 milletvekili yeni meclisin dörtte biri geçtiğimiz günlerde ‘Zararlı ve tehlikeli hayvanlara karşı sakinlerin haklarının desteklenmesi’ başlıklı yasa yasarısını onayladı.
Söz konusu yasa tasarısında, insanların evcil hayvanlarla tek çatı altında yaşaması ‘yıkıcı bir toplumsal sorun’ olarak nitelendirildi.
Önerilen yasanın en belirgin yasakları arasında yabani, egzotik, zararlı ve tehlikeli hayvanların yetiştirilmesi, satın alınması, satılması, taşınması, alınması ve evde tutulması yer alıyor.
Listede maymunların yanı sıra timsahlar, kaplumbağalar, yılanlar, kertenkeleler, kediler, fareler, tavşanlar, köpekler ve diğer hayvanlar yer aldı.
Tasarıyı ihlal edenler, yaklaşık 98 dolar veya 87 euro olan aylık asgari çalışma ücretinin 10 ila 30 katına eşit bir para cezası ve hayvanın el konulması riskini alacak.
Ayrıca hayvanı taşımak için kullanılan araçlara da üç ay süreyle el konulacak.
Tasarı gazetelerde eleştirilere, sosyal medyada alaya ve Tahran sakinleri arasında öfkeye yol açtı.
Reformist Shargh gazetesi, “Bu projeler kesinlikle kaosa, yolsuzluğa ve bu yasaya toplu itaatsizliğe neden olacak çünkü hayvanlarla yaşamak artık kültürel bir fenomen” ifadeleri ile uyardı.
Tasarıyı imzalayanlardan Tahran Devrim Mahkemesi Başkanı Musa Gazanfer Abadi AFP’ye verdiği demeçte, “Projeyi genel olarak destekliyorum ancak bazı maddelere katılmıyorum. Bu sadece bir yasa tasarısı ve kabul edilip edilmeyeceği ayrı bir konu” dedi.
Tahranlı bir başka milletvekili olan çevreci Sumeyye Rifai ise, “Hayvanların insanlara sunduğu hizmetleri kimse inkar edemez, ancak bu alanda durumun düzenlenmesi gerek” diyerek, yasa tasarısının yalnızca ‘suçlulaştırmaya odaklanmasını’ eleştirdi.
Bir Pet Shop mağazasının sahibi Muhsin, bu yasa tasarısının binlerce kişiyi işinden edeceğine ilişkin endişesini dile getirdi.
Muhsin’in eşi ise köpeğinden asla ayrılmayacağını söyleyerek, “Milletvekilleri muhtemelen bugün genç çiftlerin evcil köpekleri olduğu için çocukları olmadığını varsayıyorlar, ama bu aptalca. Çocuk sahibi olmamızı engelleyen köpekler değil, ekonomik koşullardır. Bir zamanlar uydu televizyonunu yasakladılar, ancak insanlar onu kullanmaya devam etti, ancak korku ve endişeyle. İnsanlar aynı şekilde hayvanlarını da korumak için evde tutacaklar” dedi.



Trump destekçisi, sabotaja uğrayan Kuzey Akım'ı almak için harekete geçti

Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
TT

Trump destekçisi, sabotaja uğrayan Kuzey Akım'ı almak için harekete geçti

Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)

Amerikalı bir yatırımcı, iki yıl önce sabotajla patlatılan Kuzey Akım 2 boru hattını satın almaya çalışıyor. 

ABD'nin tanınmış gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), Floridalı yatırımcı Stephen P. Lynch'in, boru hattını satın almak için Washington yönetiminden izin talep ettiğini yazıyor. 

5 Kasım'da yapılan başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump'ın kampanyasına 300 bin dolara yakın bağış yapan yatırımcı, boru hatlarını satın alma projesine dair şunları söylüyor:

İşin özü şu: Bu, Amerika ve Avrupa'nın fosil yakıt çağının geri kalanında Avrupa'daki enerji arzı üzerinde kontrol sahibi olması için hayatta bir kez gelecek bir fırsat.

WSJ'nin incelediği belgelere göre Lynch, Kuzey Akım 2'yi satın almak için ABD Hazine Bakanlığı'na şubatta başvuru yaptı. Yatırımcı, kendisine satın alma işlemleri kapsamında ABD'nin yaptırım listesindeki bazı kişi ve kuruluşlarla görüşme imtiyazı sağlanmasını istiyor. 

Haberde, Trump'ın, boru hattının satın alınmasını Ukrayna savaşını bitirmek için bir koz olarak kullanabileceğine dikkat çekiliyor. Cumhuriyetçi lider, seçim kampanyasında Ukrayna savaşını 24 saatte bitirme vaadiyle gündem olmuştu. 

Toplam maliyeti yaklaşık 11 milyar dolar olan Kuzey Akım 2 projesiyle yılda 55 milyar metreküp Rus gazının Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya sevk edilmesi planlanıyordu. Ancak Ukrayna savaşının patlak vermesiyle proje yarım kaldı.

Projeyi, Rus devletine ait Gazprom'un yan kuruluşu olan ve merkezi İsviçre'de yer alan Nord Stream 2 AG yürütüyordu. 

Gazprom liderliğinde tasarlanan ve inşaatı Eylül 2021'de tamamlanan Kuzey Akım 2 projesinin ruhsatlandırma çalışmaları devam ederken, Kremlin'in ayrılıkçı Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'ni 21 Şubat 2022'de tanıması diplomatik kriz yaratmıştı. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 22 Şubat'ta boru hattının sertifikasyon sürecinin durdurulması talimatını vermişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in emriyle bundan iki gün sonra Ukrayna işgali başlamıştı.

Rusya'ya yönelik yaptırımların bir parçası olarak ABD Hazine Bakanlığı da Batılı şirketlerden, Nord Stream 2 AG'yle ilgili tüm finansal işlemleri durdurmasını istemişti. 

Nord Stream 2 AG, yaptırımlar nedeniyle Mart 2022'de 140 çalışanını işten çıkarmış ve iflasın eşiğine gelmişti. Daha sonra İsviçre'de yürütülen hukuki süreçte şirkete borçlarını ödemesi için 10 Ocak 2025'e kadar süre verilmişti.  

Amerikan gazetesi Washington Post'un (WP) aktardığına göre Lynch, iflas duyurusu yapması durumunda Nord Stream 2 AG'yi satın alarak Kuzey Akım 2 hattının sahibi olmayı hedefliyor. WP, Gazprom'un ve Alman hükümetinin yorum taleplerine yanıt vermediğini bildiriyor. 

Ayrıca Lynch'in elini güçlendirmek için Alman danışmanlık firması Berlin Global Advisors'dan da destek aldığı belirtiliyor. Şirketin partnerlerinden Rüdiger von Fritsch, 2014-2019'da Almanya'nın Moskova Büyükelçisi olarak görev yapmış, Kuzey Akım 2'nin kurulmasıyla ilgili çalışmalarda da yer almıştı.

Yaklaşık 20 yıl Moskova'da yaşayan 57 yaşındaki Lynch, ABD Hazine Bakanlığı'ndan aldığı izinle, 2022'de Rusya'ya ait Sberbank'ın İsviçre şubesinin Cenevre merkezli M3 Groupe Holding firmasına satışında arabuluculuk yapmıştı. Lynch'in, satıldıktan sonra TradeXBank adı altında faaliyet gösteren bankada yüzde 10 hissesi var. 

Kuzey Akım hatlarına sabotaj

Rusya'dan Avrupa'ya Baltık Denizi'nin altından doğalgaz taşıyan Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında 26 Eylül 2022'de üç patlama gerçekleşmişti. Kuzey Akım sabotajıyla ilgili New York Times ve Almanya merkezli Die Zeit tarafından ortaya atılan bir teoride, saldırının Ukrayna destekçisi 6 kişi tarafından bir yat kiralanarak gerçekleştirilmiş olabileceği belirtilmişti.

WP de sabotajı 48 yaşındaki Ukraynalı albay Roman Çervinski'nin yönettiğini savunmuştu. Haberde Çervinski'nin yalnız hareket etmediği ve operasyonu planlayan isim olmadığı belirtilirken, emrin dönemin Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujni'ye rapor veren daha üst rütbedeki subaylardan geldiği ileri sürülmüştü. Böylelikle sabotajdan Ukrayna'nın sorumlu olduğu iddiası daha da güçlenmişti.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Washington Post, Interfax, Swiss Info