İsrail Savunma Bakanı Gantz: İran'a yönelik askeri harekâta ABD'den veto yok

İsrailli kaynaklar, Tahran'a dair tutumun Biden ile uyumlu hale getirildiğini aktardı.

Blinken (solda) ve Gantz geçen hafta bir araya geldir. (AFP)
Blinken (solda) ve Gantz geçen hafta bir araya geldir. (AFP)
TT

İsrail Savunma Bakanı Gantz: İran'a yönelik askeri harekâta ABD'den veto yok

Blinken (solda) ve Gantz geçen hafta bir araya geldir. (AFP)
Blinken (solda) ve Gantz geçen hafta bir araya geldir. (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz'ın ABD ziyareti sona ererken kendisine yakınlığı ile bilinen üst düzey bir güvenlik yetkilisi, Gantz’ın Tahran'a dair tutumu ABD Başkanı Joe Biden ile yeniden uyumlu hale getirdiğini aktardı. Ayrıca İsrail'in İran ile ‘iyi bir anlaşmaya’ varılmasından çekinmediğini vurguladığını söyledi. ABD’nin ve İsrail’in alternatif planları üzerine tartışmalar sürerken Gantz “İsrail'in İran'a askeri operasyonları konusunda ABD'den veto yok” açıklamasında bulundu.
İsrailli yetkili duruma ilişkin şu açıklamada bulundu:
“ABD’liler bizimle. Biz İsrailliler, ABD'nin dünyaya daha geniş bir açıdan baktığını anlamalıyız. ABD, İran'ın ertelemeye gittiğini, ellerinde iyi kartların olmadığını çok iyi biliyor. Ekonomik yaptırımların artırılması İranlıları nükleer alandan çekilmeye zorlayacağı için bu yaptırımları artırma zamanı. İsrail'de yapılan tahminler, İran'ın bir nükleer bombaya sahip olmaya yaklaştığı yönünde. Nükleer eşiği aşmak için acele etmeyecekler. Zira bunun ne demek olduğunun farkındalar. Biz ise takipteyiz. İran'ın bu süreçte ilerlemesine izin verilmemesi gerektiğini savunuyoruz.”
Gantz’ın ABD’lilerin İran'a karşı sabırlarını kaybetmeye yakın olduğu kanaatine vardığını belirten yetkili açıklamasının devamında “ABD dünyanın en güçlü ülkesi. Bu yüzden güce başvurmak için aceleleri yok. Bunu diğer aşamalara saklıyorlar” ifadelerini kullandı.
Bakan Gantz cumartesi akşamı Washington'daki İsrailli gazetecilere verdiği demeçte, ABD ve Avrupa'nın neler olup bittiğini çok iyi bildiğini ve sabırlarının tükenmekte olduğunu vurguladı. Gantz açıklamasında şunları söyledi:
“Viyana'daki müzakere turunda ilerleme olmadı. İranlıların ertelemeye gittiğini biliyorlar. Kendilerine, İran'ın elinde kötü kartların olduğunu, ekonomik durumunun zor olduğunu, bu nedenle nükleer programla ilgili rüyasını durdurmaya zorlamak için siyasi, ekonomik ve askeri açıdan uygulanacak uluslararası baskıya alan bulunduğunu söyledim. Washington’daki yönetim bana kulak verdi. Onlara önce İran'ın küresel ve bölgesel bir sorun olduğunu, bundan sonra İsrail'e de meydan okuyacağını söyledim. Bazı liderlerden duyduğum kadarıyla İran; Afrika, Güney Amerika ve Orta Doğu'dakiler de dahil olmak üzere birçok ülkenin güvenliğini hedef alıyor. Görüştüğüm Biden yönetiminden yetkililer, İsrail'in İran’ın projelerine dair endişeleriyle yakından ilgilendiler. Onlara İran'ın İsrail için bir sorun olmanın ötesinde, her şeyden önce küresel bir sorun olduğunu söyledim.”
Biden yönetiminin ilerleme kaydedilmediği takdirde Viyana'daki müzakerelerden çekilme yönünde bir tarih belirlemediğini itiraf eden Gantz, ancak olumlu gelişmeler olmazsa ABD'nin askeri seçeneği daha ciddiye almaya başlayacağına olan güvenini dile getirdi.
ABD'li mevkidaşı Lloyd Austin ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile görüşmelerinde ABD ve İsrail'in Tahran'a karşı iş birliğini geliştirmeye devam etmesi yönünde anlaştıklarını aktaran Gantz sözlerini şöyle sürdürdü:
“İsrail ordusuna İran ile askeri açıdan mücadeleye hazır olmaları talimatını verdim. Washington'daki görüşmelerde İsrail'in b planına nasıl baktığını konuştuk. Ortak çıkarlar zemininde derin güvenlik iş birliğini sürdürme konusunda mutabık kaldık. Bu iş birliğinin daha da derinleşeceğini söyleyebilirim.”
Nitekim Gantz, b planı başarısız olduğu taktirde İsrail’in İran tesislerine yönelik saldırılarını kapsayan c planına üstü kapalı bir şekilde değindi.
Gantz'a eşlik eden üst düzey bir askeri yetkili, isminin açıklanmaması koşuluyla yaptığı açıklamada, “Gantz, Austin ve Blinken ile yaptığı görüşmelerde saldırının ne zaman gerçekleşeceğine dair bir zaman çizelgesi belirlendi” dedi.
Gelecek yıl genelkurmay başkanı olarak Aviv Kochavi'nin yerini alabilecek en güçlü adaylardan olarak gösterilen Genelkurmay Başkan Yardımcısı General Eyal Zamir de cumartesi günü İsrail-ABD Konseyi konferansında verdiği röportajda şu ifadeleri kullandı:
“Ordum gerekirse İran'a karşı siyasetten bağımsız olarak hareket edebilir. Ancak İran'ın nükleer tesislerine yönelik bir saldırının ABD ile koordinasyon geçekleşmeden zor olacağına şüphe yok. Yaptığımız işte her zaman ABD ile koordinasyon içinde olma arzusu var. Ancak en nihayetinde kendi kaderinden sorumlu olan İsrail, vatandaşlarının güvenliğini koruyacaktır. ABD'nin İran'ı caydıracağını umut eden İsrail, Washington bunu başaramadığı takdirde harekete geçecektir.”



Savaşın sona ereceğine dair karamsarlıkların hakim olduğu bir ortamda Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul'da yeni bir müzakere turu başlıyor

Mart 2022'de İstanbul'da gerçekleştirilen Rusya-Ukrayna görüşmelerinden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Mart 2022'de İstanbul'da gerçekleştirilen Rusya-Ukrayna görüşmelerinden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Savaşın sona ereceğine dair karamsarlıkların hakim olduğu bir ortamda Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul'da yeni bir müzakere turu başlıyor

Mart 2022'de İstanbul'da gerçekleştirilen Rusya-Ukrayna görüşmelerinden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Mart 2022'de İstanbul'da gerçekleştirilen Rusya-Ukrayna görüşmelerinden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Rus ve Ukrayna müzakerecileri, mayıs ayından bu yana üçüncü tur görüşmeler için bugün İstanbul'da bir araya gelecek. Ancak, tarafların pozisyonları arasındaki büyük farklar nedeniyle, üç yıldır süren savaşın sona ermesi konusunda ilerleme kaydedileceğine dair beklentiler zayıf.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, beklentileri düşürdü ve görüşmelerin ateşkesin ayrıntılarına girmeyeceğini söyledi.

hyu7ı
Erdoğan ve Zelenskiy Ankara'da (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Zelenskiy, pazartesi günü Kiev'deki diplomatlara yaptığı açıklamada, bugünkü toplantının, Rusya'nın kaçırdığı Ukrayna savaş esirleri ve çocukların iadesi çabalarına ve cumhurbaşkanları düzeyinde bir toplantının hazırlıklarına odaklanacağını belirtti.

Zelenskiy, “Savaşı sona erdirmek için müzakerelerde daha fazla ivme kazanmamız gerekiyor” dedi. Bu nedenle, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir görüşme yapma konusunda ısrarcı olduğunu ifade etti.

Moskova ise toplantıda taraflar arasında daha önce paylaşılan barışın sağlanması için olası yolların ele alınması konusunda ısrarcı.

Ancak Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, iyimserlik konusunda uyarıda bulunarak, ateşkes konusunda uzlaşma sağlanması için “büyük diplomatik çabalar” gerektiğini belirtti.

dfrgthy
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Vladimir Putin (AP)

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Kiev, çatışmayı sona erdirmek için müzakere ortamı yaratmak amacıyla koşulsuz ateşkesin devamında ısrar ederken, Moskova, Ukrayna'nın Rusya'nın ilhak ettiği doğu bölgelerinden tamamen çekilmesini de içeren aşırı taleplerinde ısrarcı.

Ukrayna ve Rusya, geçen mayıs ayında üç yıldan fazla bir süre sonra ilk kez doğrudan görüşmelere başlamış ve şu ana kadar, son olarak 25 yaşın altındaki askerler ve ağır yaralıların da dahil olduğu geniş çaplı bir savaş esiri takası gerçekleştirmişti.

Kremlin'e göre, Rus heyetine yine cumhurbaşkanlığı danışmanı ve eski kültür bakanı Vladimir Medinskiy başkanlık edecek. Ukrayna heyetine ise daha sonra Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi başkanlığına atanan eski savunma bakanı Rüstem Umerov başkanlık edecek.