Dünyanın en küçük kitaplarından biri açık artırmada satıldı

İncil'deki bir duanın farklı dillerdeki versiyonlarının yazdığı kitap 5 milimetre x 5 milimetre ölçülerinde

Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)
Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)
TT

Dünyanın en küçük kitaplarından biri açık artırmada satıldı

Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)
Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)

Dünyanın en küçük kitaplarından biri, Belçika'nın başkenti Brüksel'deki bir açık artırmada satıldı.
18 Aralık'ta düzenlenen açık artırmada, 5 milimetre x 5 milimetre ölçülerindeki deri ciltli eser, 4 bin 200 euroya (yaklaşık 60 bin TL) alıcı buldu.
Kitap, İncil'deki Göklerdeki Babamız (Lord's Prayer) duasının İngilizce, Amerikan İngilizcesi, Felemenkçe, Almanca, Fransızca, İspanyolca ve İsveççe versiyonlarını içeriyor.
Kitap
Kitabın yanında, yapımında kullanılan metal baskı plakalar da verildi (Arenberg Auctions)
Kitabın 1000 ila 1500 euro (yaklaşık 15 bin ila 20 bin TL) arasında satılması bekleniyordu. Ancak adı açıklanmayan alıcı, müzayedede eseri 3 bin 500 euroya (yaklaşık 50 bin TL) kaptı. Meblağ masraflarla 4 bin 200 euroya yükseldi.
Açık artırmayı düzenleyen Arenberg Auctions'tan Henri Godts şöyle konuştu:
"Basılı metin o kadar küçük ki çıplak gözle okunamıyor. İyi bir büyüteç gerekiyor. Kopya onlarca yıldır bir koleksiyonda mücevher kutusunda saklanıyor. İsterseniz kitabı şeffaf bir mücevherin içine koyup boynunuza takabilirsiniz."
Kitap, Almanya'daki Gutenberg Müzesi tarafından 1952'de basılan birkaç yüz kopyadan biri. Müze bu kitaplarla, II. Dünya Savaşı'ndan sonra binasının yeniden inşası için bağış toplamaya çalışmıştı.
ABD merkezli Minyatür Kitap Derneği'ne göre yüksekliği, genişliği veya kalınlığı 7,62 santimetreyi geçmeyen kitaplara minyatür deniyor. Teeny Ted from Turnip Town (Şalgam Kasabalı Ufak Ted) adlı kitap, Guinness Dünya Rekoru'nu elinde bulunduruyor. Kitabın boyutları 70 mikrometre x 100 mikrometre.
 
Independent Türkçe, Guardian, Brussel Times



Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
TT

Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)

Bilim insanları karanlık maddenin diğer maddelerden sonra, "Karanlık Büyük Patlama" denen bir olayla ortaya çıktığını öne sürdü. 

Standart kozmolojik modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'yla evren bir saniyeden kısa sürede muazzam bir hızla genişledi.

Bu dönemde sıcak plazmayla dolu evrende, karanlık madde de dahil her şeyin, bu plazmanın soğumaya başlamasıyla meydana geldiği düşünülüyor.

Evrenin yüzde 27'sini oluşturduğu öne sürülen karanlık madde, ışıkla etkileşime girmediği için gözlemlenemiyor. 

Var olduğu düşüncesiyse, yarattığı kütleçekim etkisinin normal veya gözlemlenebilen madde üzerindeki etkisine dayanıyor.

Bilim insanları yaklaşık 100 yıldır bu maddenin varlığını doğrulayacak kanıtlar ararken, bazıları da gerçek olmadığını savunuyor. 

Physical Review D adlı hakemli dergide yayımlanan yeni bir makalenin yazarları, bu gizemli maddenin kökenini sorgulamaya açıyor.

Geçen yıl yine aynı bilimsel dergide çıkan bir makalede, karanlık maddenin Büyük Patlama'dan birkaç ay sonra gerçekleşen başka bir patlamayla ortaya çıkmış olabileceği iddia edilmişti. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Katherine Freese ve Martin Winkler, Karanlık Büyük Patlama adını verdikleri bu olayla sıcak ve karanlık plazma patlaması yaşandığını savunuyor. Tıpkı Büyük Patlama'nın normal maddeyi ortaya çıkarması gibi, bu olayın da karanlık maddeyi yarattığı düşünülüyor.

ABD'deki Colgate Üniversitesi'nden Cosmin Ilie ve Richard Casey'nin yeni çalışmasıysa, bu teoriyi destekleyerek karanlık maddeyi saptamaya yönelik yöntemler öneriyor.

Araştırmacılar, mevcut deneysel verilere dayanarak Karanlık Büyük Patlama modelinin geçerli olabileceği senaryoları inceledi. 

Karanlık maddenin kökenine dair yeni ihtimalleri ele alan ekip, bırakmış olabileceği kütleçekimsel dalgaların izini sürerek Karanlık Büyük Patlama teorisinin test edilebileceğini söylüyor. 

Ilie, "Karanlık Büyük Patlama tarafından üretilen kütleçekim dalgalarını tespit etmek, bu yeni karanlık madde teorisine çok önemli kanıtlar sağlayabilir" diyor: 

Uluslararası Pulsar Zamanlama Dizisi (IPTA) ve Kilometre Karelik Dizi (SKA) gibi deneyler ufukta belirmişken, yakında bu modeli daha önce görülmemiş şekillerde test edecek araçlara sahip olabiliriz.

Geçen yıl IPTA bünyesindeki bir araştırma ekibi, Büyük Patlama'dan kısa süre sonra meydana gelmeye başlayan kütleçekimsel dalgalarının sönük yankısı olan kütleçekimsel dalga arka planını ilk kez saptanmıştı.

Bu ve benzeri keşifler, karanlık madde teorilerini test etmenin yanı sıra evrenin ilk dönemindeki gelişiminin daha iyi anlaşılmasına da katkı sunma potansiyeli taşıyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Popular Mechanics, Physical Review D