Dünyanın en küçük kitaplarından biri açık artırmada satıldı

İncil'deki bir duanın farklı dillerdeki versiyonlarının yazdığı kitap 5 milimetre x 5 milimetre ölçülerinde

Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)
Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)
TT

Dünyanın en küçük kitaplarından biri açık artırmada satıldı

Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)
Minyatür kitapların tarihi MÖ 2325'e kadar uzanıyor (VRT)

Dünyanın en küçük kitaplarından biri, Belçika'nın başkenti Brüksel'deki bir açık artırmada satıldı.
18 Aralık'ta düzenlenen açık artırmada, 5 milimetre x 5 milimetre ölçülerindeki deri ciltli eser, 4 bin 200 euroya (yaklaşık 60 bin TL) alıcı buldu.
Kitap, İncil'deki Göklerdeki Babamız (Lord's Prayer) duasının İngilizce, Amerikan İngilizcesi, Felemenkçe, Almanca, Fransızca, İspanyolca ve İsveççe versiyonlarını içeriyor.
Kitap
Kitabın yanında, yapımında kullanılan metal baskı plakalar da verildi (Arenberg Auctions)
Kitabın 1000 ila 1500 euro (yaklaşık 15 bin ila 20 bin TL) arasında satılması bekleniyordu. Ancak adı açıklanmayan alıcı, müzayedede eseri 3 bin 500 euroya (yaklaşık 50 bin TL) kaptı. Meblağ masraflarla 4 bin 200 euroya yükseldi.
Açık artırmayı düzenleyen Arenberg Auctions'tan Henri Godts şöyle konuştu:
"Basılı metin o kadar küçük ki çıplak gözle okunamıyor. İyi bir büyüteç gerekiyor. Kopya onlarca yıldır bir koleksiyonda mücevher kutusunda saklanıyor. İsterseniz kitabı şeffaf bir mücevherin içine koyup boynunuza takabilirsiniz."
Kitap, Almanya'daki Gutenberg Müzesi tarafından 1952'de basılan birkaç yüz kopyadan biri. Müze bu kitaplarla, II. Dünya Savaşı'ndan sonra binasının yeniden inşası için bağış toplamaya çalışmıştı.
ABD merkezli Minyatür Kitap Derneği'ne göre yüksekliği, genişliği veya kalınlığı 7,62 santimetreyi geçmeyen kitaplara minyatür deniyor. Teeny Ted from Turnip Town (Şalgam Kasabalı Ufak Ted) adlı kitap, Guinness Dünya Rekoru'nu elinde bulunduruyor. Kitabın boyutları 70 mikrometre x 100 mikrometre.
 
Independent Türkçe, Guardian, Brussel Times



NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
TT

NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), bugüne kadarki en uzak ve eski spiral galaksiyi keşfetti.

Samanyolu gibi galaksilerin spiral kollar ve yıldız oluşumuna sahne olan devasa disklerini oluşturmak için birkaç milyar yıla ihtiyaç duyduğu düşünülüyordu. 

Ancak NASA öncülüğünde geliştirilen JWST, bu düşünceye meydan okuyan gözlemler yapıyor.

Teleskobun uzaktaki milyarlarca gökcismini taradığı PANORAMIC araştırmasından elde edilen görüntüleri inceleyen bilim insanları, Samanyolu'nun en uzak "ikizi" dedikleri bir galaksiyle karşılaştı.

Zhúlóng adı verilen galaksi, standart modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sadece 1 milyar yıl sonra görüntülendi.

Hakemli dergi Astronomy & Astrophysics'te dün (16 Nisan) yayımlanan makalenin yazarları, galaksinin belirli özellikleri ve boyutu nedeniyle Samanyolu'nun ikizi olduğunu söylüyor.

Cenevre Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Mengyuan Xiao, "Bu galaksiye Çin mitolojisinde 'Meşale Ejderhası' anlamına gelen Zhúlóng adını verdik. Mitolojide Zhúlóng, gözlerini açıp kapatarak gece ve gündüzü yaratan, ışığı ve kozmik zamanı simgeleyen güçlü bir kızıl güneş ejderhasıdır" diyerek ekliyor:

Zhúlóng'u öne çıkaran şey, şekil, boyut ve yıldız kütlesi bakımından Samanyolu'na çok benzemesi.

Bilim insanları Zhúlóng'un yıldız oluşum diskinin 60 bin ışık yılı çapa sahip olduğunu ve kütlesinin, Güneş'in 100 milyar katı olduğunu tahmin ediyor. Buna karşılık Samanyolu'nun diski 100 bin ışık yılı çapa ve 1,5 trilyon Güneş kütlesine sahip. 

Aralarında böyle bir boyut ve kütle farkı olmasına karşın Zhúlóng'un bu kadar eski bir zamanda bu seviyeye ulaşması mevcut teorileri sorgulamaya açıyor. Yine JWST'nin 2023'te keşfettiği Ceers-2112 adlı spiral galaksiden 1 milyar yıl daha yaşlı.

JWST, 2021'de fırlatılmasından bu yana evrenin ilk dönemlerinde devasa galaksiler ve kara delikler buluyor. Bu keşifler evrene veya galaksi oluşumuna dair bilinenlerin yanlış olabileceğine işaret ediyor.

Yeni araştırmayı yürüten ekip, Zhúlóng'un 1 milyar yıldan daha kısa sürede Samanyolu'na benzer şekil ve boyuta nasıl ulaştığı sorusunun cevap beklediğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Pascal Oesch, "Bu keşif, JWST'nin erken evrene bakışımızı temelden nasıl değiştirdiğini gösteriyor" diyor.

Araştırmacılar JWST ve Şili'deki teleskop dizisi ALMA'yla Zhúlóng'un daha derinlemesine incelenmesi çağrısı yapıyor.

Independent Türkçe, Live Science, Space.com, Astronomy & Astrophysics