Dünya Sağlık Örgütü’nden uyarı: Koronavirüs ile mücadelede kritik haftalara girildi

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) çarşamba günü düzenlediği sanal basın toplantısıyla son gelişmelere ilişkin bilgi verdi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) çarşamba günü düzenlediği sanal basın toplantısıyla son gelişmelere ilişkin bilgi verdi.
TT

Dünya Sağlık Örgütü’nden uyarı: Koronavirüs ile mücadelede kritik haftalara girildi

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) çarşamba günü düzenlediği sanal basın toplantısıyla son gelişmelere ilişkin bilgi verdi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) çarşamba günü düzenlediği sanal basın toplantısıyla son gelişmelere ilişkin bilgi verdi.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Doğu Akdeniz Bölge Direktörü Dr. Ahmed el-Mandhari, önümüzdeki haftaları yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadelede ‘kritik’ olarak nitelendirdi.
WHO tarafından Tunus Sağlık Bakanı ve WHO’nun Sudan temsilcisi ve Dünya Sağlık Örgütü’nden iki uzmanın katılımıyla çarşamba günü düzenlenen sanal basın toplantısında açıklamalarda bulunan Mandhari, önümüzdeki haftaların neden önemli olduğunu üç maddede sıraladı:
Mandhari ’ye göre nedenlerden ilki, kış mevsiminin doğası gereği salgına bağlı vaka ve ölüm oranlarında önemli artış yaşanması. İkincisi, kışın başlangıcının tatil sezonuna ve beraberindeki toplantılara denk gelmesi. Üçüncü neden de yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) mutasyona uğramış yeni türü Omikron varyantının baskın bir şekilde ortaya çıkması.
Yapılan açıklamalar şu ana kadar bölgedeki 14 ülkede Omikron’a toplam vaka sayısının 45’e ulaştığı yönünde.
WHO Doğu Akdeniz Bölge Direktörü Dr. Ahmed el-Mandhari, Delta ve Omikron varyantlarının 2021’de ortaya çıkmasının, salgının henüz bitmediğine dair açık bir mesaj olduğunu vurguladı.
WHO, Omikron varyantının aşılar, mevcut tanılar ve tedavi araçları üzerindeki olası etkilerini belirlemek için çalışmalarına devam ediyor. Mandhari, söz konusu süreçte kamu sağlığına yönelik alınan tedbirlerin uygulanmamasından endişeli.
Aşının hastalığın ağır geçirilmesi ve ölüme karşı koruduğunu, sağlık sisteminin çökmesini engellediğini ancak virüse karşı tam koruma sağlamadığını yineleyen Mandhari, bu nedenle sosyal mesafe, karantina, kapalı yerlerin havalandırılması, öksürürken ve hapşırırken burun ve ağzın kapatılması ve ellerin yıkanması gibi önleyici tedbirlere uyulması gerektiğini vurguladı.
Doğu Akdeniz, WHO’nun aşılamada bu yıl sonuna kadar her ülke için hedeflediği yüzde 40 oranından halen çok uzak görünüyor.
WHO Doğu Akdeniz Bölge Ofisi Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Departmanı Direktörü Evan Houten de duruma ilişkin şunları söyledi:
“22 ülkeden sadece 9 ülke söz konusu hedefe ulaştı. Nüfusunun yüzde 10'undan daha azını aşılamış 6 ülke var. Bu durumun birçok nedeni bulunuyor. Ancak bu bizi ihtiyati tedbirlere daha fazla bağlı olmaya zorluyor. Çünkü virüs yayıldıkça yeni varyantlar da olacak."
WHO Sudan temsilcisi Ni'ma Said Ayed de düzenlediği basın toplantısında, Sudan’ın gerçek bir kriz yaşadığını belirterek koronavirüse karşı aşı seviyesinin düşük olması nedeniyle salgından korunmanın tek yolunun ihtiyati tedbirlere bağlı kalmak olduğunu vurguladı.
Said Ayed açıklamasının devamında çalkantılı siyasi durumun ve beraberindeki gösteri ve protesto yürüyüşlerinin, ihtiyati tedbirlerin alınmaması durumunda virüsün yayılması için verimli bir ortam sağladığını, ayrıca bu koşulların Sudan'daki aşı düzeylerini de önemli ölçüde etkilediğini bildirdi.
Ayed, Sudan nüfusunun yüzde 94'ünün aşı olmadığını ve şu an ülke genelinde yaklaşık iki milyon doz aşı bulunduğunu belirtti. Ülkeye Küresel Aşı ve Bağışıklama İttifakı (GAVI) tarafından 2022'nin ilk çeyreği için dokuz milyon aşı dozu daha tahsis edildiğini kaydetti.
Ayed, Sudan'ın koronavirüsün mutasyona uğrayan yeni varyantlarını belirlemeye yardımcı olacak laboratuvar imkanlarının da eksik olduğuna dikkat çekti.
Enfeksiyon Risk Yönetim Ekibi Başkanı Abdulnasır Ebu Bekir de şu açıklamalarda bulundu:
“Mutasyonun görüldüğü bazı ülkelerin ekonomik koşullarını etkileyecek önlemler alma korkusuyla bunu duyurmamalarına ek olarak bazı ülkelerin yeni mutasyonları tanımlamaya yönelik laboratuvar kapasitesinin olmaması, bölgedeki bu mutasyon vakalarının sayısını doğru bir şekilde belirlememizi engelliyor.”
Tunus Sağlık Bakanı Ali Merabet da yaptığı açıklamada, Tunus'un laboratuvar yeteneklerine sahip ülkelerden biri olduğunu belirterek şu ana kadar Omikron varyantını ülkede sadece yabancı bir kişidetespit ettiklerini kaydetti.
Merabet, ülke genelinde salgına bağlı epidemiyolojik durumun, sağlık protokolleri ve ülkeye giriş için sıkı prosedürlerin de yardımıyla ‘kontrol altında olduğunu’ bildirdi.
Merabet ayrıca iki hafta önce yaşlılara ve en savunmasız gruplara üçüncü güçlendirici (rapel) dozu vermeye başladıklarını ve şimdiye kadar uygulanan güçlendirici doz sayısının 700 bine ulaştığını söyledi.
Tunus genelinde 20 Aralık itibariyle aşılama oranı 18 yaş ve üzeri vatandaşlarda yüzde 64’e ulaştı. 12 yaş ve üzerinde olanların yüzde 69'u ilk dozu alırken nüfusun yüzde 59'u da tam doz ile aşılandı.



Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.


Beyaz Saray, Trump'ın sağ elindeki bandajı "çok sayıda el sıkışması" ile gerekçelendiriyor

Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
TT

Beyaz Saray, Trump'ın sağ elindeki bandajı "çok sayıda el sıkışması" ile gerekçelendiriyor

Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)

Beyaz Saray dün, ABD başkanının günlerdir sağ elinde taşıdığı bandajı, yaptığı sayısız tokalaşmaya işaret ederek bir kez daha haklı çıkarmaya çalıştı.

Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt dün, "Bununla ilgili size zaten bir açıklama yaptık" dedi. Leavitt'in açıklaması, son zamanlarda ortaya çıkan bandajlarla ilgili bir soruya yanıt olarak geldi. "Başkan sürekli insanlarla el sıkışıyor," diyen Leavitt, birkaç ay önce başkan şişmiş sağ eliyle görüldüğünde yapılan açıklamayı yineledi.

Leavitt ayrıca, "Kalp damar hastalığına karşı önleyici tedavi olarak her gün aspirin de alıyor" diyerek, "bu da gördüğünüz morluklara katkıda bulunmuş olabilir." Beyaz Saray, örneğin pazar günü Washington'daki bir etkinlik sırasında 79 yaşındaki Trump'ın taktığı bandajlar görülmeden önce de bu açıklamayı yapmıştı.

ABD'nin en yaşlı seçilmiş başkanı olan Trump için sağlık hassas bir konu. Demokrat selefi Joe Biden'ı bunama hastalığından muzdarip olmakla ve bu nedenle yönetmeye uygun olmamakla suçladı.

Trump, salı akşamı Truth Social’deki hesabından yaptığı öfkeli paylaşımda, sağlığıyla ilgili medya haberlerini "kışkırtıcı ve muhtemelen vatana ihanet" olarak nitelendirdi.

Trump'ın sağlığı, bir dizi etkinlikte uyanık kalmakta zorlandığı görülmesinin yanı sıra, ekim ayında ek tıbbi testlerin bir parçası olarak MR çektirmesiyle de mercek altına alındı.


Hegseth ve Japon mevkidaşı: Çin'in eylemleri bölgesel barışa hizmet etmiyor

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
TT

Hegseth ve Japon mevkidaşı: Çin'in eylemleri bölgesel barışa hizmet etmiyor

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)

Tokyo bugün yaptığı açıklamada, Japonya Savunma Bakanı Shinjiro Koizumi ve Amerikalı mevkidaşı Pete Higseth'in bölgedeki güvenlik konusunu görüşmek üzere yaptıkları telefon görüşmesinde, Çin'in son eylemlerinin "bölgesel barışın sağlanmasına yardımcı olmadığı" konusunda mutabık kaldıklarını duyurdu.

Japonya Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, iki bakanın "6 Aralık'ta Çin askeri savaş uçakları tarafından Japonya Öz Savunma Kuvvetleri uçaklarının hedef alındığı radar kilitleme olayı da dahil olmak üzere, Hint-Pasifik bölgesindeki kötüleşen ciddi güvenlik durumu hakkında samimi görüş alışverişinde bulunduğunu" belirtti.

Açıklamada, Başbakan Sanae Takaichi'nin geçen ay Tayvan hakkındaki açıklamalarının ardından Japonya ve Çin arasında yaşanan anlaşmazlık ortamında, iki bakanın "Çin'in eylemlerinin bölgesel barış ve istikrara katkıda bulunmadığı gerekçesiyle, bölgesel gerilimleri tırmandırabilecek her türlü eylemden ciddi endişe duyduklarını" ifade ettikleri belirtildi.