Hamas: İsrail’e karşı tüm seçenekler masada

Filistinli mahkumları tutan bir İsrail hapishanesinden görüntü (Akka sitesi)
Filistinli mahkumları tutan bir İsrail hapishanesinden görüntü (Akka sitesi)
TT

Hamas: İsrail’e karşı tüm seçenekler masada

Filistinli mahkumları tutan bir İsrail hapishanesinden görüntü (Akka sitesi)
Filistinli mahkumları tutan bir İsrail hapishanesinden görüntü (Akka sitesi)

Hamas Hareketi Siyasi Büro Üyesi Husam Badran, Hamas İsrail hapishanelerindeki Filistinli mahkumlara yönelik devam eden baskılar ve Gazze Şeridi'ndeki durum nedeniyle İsrail işgaline karşı tüm seçeneklerinin açık olduğu mesajı verdi.
Kudüs’ün Sesi radyosuna konuşan Badran, “İşgalci, tutsaklara yönelik saldırılarında her seferinde bir hata yapıyor. Çünkü yanıt verilmeyecek. Tutsakların yalnız olmadığını söylüyoruz ve saldırılara karşı önlem almak için planlar yaptık. Mahkumlara saldırı kırmızı çizgi. Ancak özellikle Damon Hapishanesi’ndeki kadın mahkumlara yönelik saldırının ciddi olması sebebiyle bu kez dosyanın farklı bir hassasiyeti var” şeklinde konuştu.
Gazze Şeridi’ndeki duruma da değinen Badran, “Gazze'de yaşanan acılar ağır. Ne imar, ne bina, ne de vatandaşların dokunabileceği gerçek bir değişim yok. Gazze'de ablukanın devam etmesini kabul edilemez buluyoruz. Her türlü iletişim ve baskı araçlarını kullanarak kuşatmayı kaldırmak için savaş veriyoruz” dedi. Kuşatmayı kaldırmakla ilgili temaslarda neler olup bittiği hakkında konuşmanın erken olduğunu söyleyen Hamaslı yetkili, direnişin kendini savunmak için her türlü yolu kullandığını, direnişin test edildiğini ve Filistin halkının onurunu istediklerini bildirdi.
Badran'ın bu açıklamaları, Mısır liderliğindeki Hamas Hareketi ile İsrail arasındaki temaslarda gerilim yaşandığı dönemde geldi. Mısırlı bir güvenlik heyeti, , İsrail’in Filistinli gruplara yönelik ‘Batı Şeria’daki gerginliği durdurmaları ve herhangi bir ilerleme kaydedilmeden önce esirleri iade etmeleri’ ışığında iki gün süren zorlu görevi tamamladı.
İsrail, bunun devam etmesi halinde Hamas’a mensup liderlere yönelik suikast düzenlemekle tehdit ederken, Hamas, İsrail’im tüm şartlarını reddettiğini bildirdi. Filistinli gruplar,  Mısır heyetine, İsrail’in bölgede tırmanışı durdurmayı ve Gazze Şeridi’ne kolaylıklar sağlamayı taahhüt etmediği sürece Batı Şeria konusunda konuşmayı kabul etmediklerini belirtti. Ayrıca, Batı Şeria’daki gerginliğin devam etmesinin, Gazze’de karşılık bulabileceğine dair İsrail uyarısını da iletirken, gruplar ise bu durumun yeni bir çatışmaya yol açacağı konusunda uyardı.
Geçtiğimiz hafta Hamas hareketinin askeri kanadı olan El-Kassam Tugayları, Gazze Şeridi’nde farklı senaryoları akla getiren büyük bir tatbikat başlattı. İsrail’in bu tür bir gerginliğe hazırlandığı bir dönemde tatbikatlar, Hamas’ın ‘Gazze’nin yeniden inşası hususunda ilerleme kaydedilmemesi nedeniyle İsrail ile yeni bir tırmanış’ tehditleri sonrasında gelişti.
Diğer yandan cezaevi yönetimi tarafından gerçekleştirilen bir dizi baskının ardından farklı cezaevlerinde ciddi gerginlik yaşanıyor. Hamaslı bir mahkum, silahlı yönetimin kadın mahkumları hedef almasına yanıt olarak İsrailli birini bıçakladı.
İsrail cezaevlerindeki mahkumlar, dün Cezaevi İdaresi yönetimini tarafından yapılan ihlalleri protesto etmeye başladı. Esirler Cemiyeti açıklamasında, cezaevi yönetiminin tansiyonu yükseltmeye devam etmesi halinde, kadın tutukluların bu ihlallere, koğuş kapılarına vurarak, yemekleri geri çevirerek ve hapishane kurallarına uymayarak tepki göstereceğini aktardı.
Esirler Cemiyeti, şimdiye dek kelepçelenerek Fora cezaevi avlusuna  götürülen ve saatlerce dondurucu soğukta bırakılan mahkumların akıbetinin bilinmediğini aktardı.  Ayrıca, 12. Bölümde büyük bir baskıyla karşı karşıya kalan mahkumların akıbeti de belli değil. Bıçaklı saldırıyı gerçekleştiren mahkum Yusuf el Mebduh, Nafha Hapishanesi'nin 12. Bölümünde tutuluyor.
Hamas Hareketi mahkumlarının Yüksek Liderlik Konseyi, hapishane yönetimini yaşanan olayların gidişatından sorumlu tuttu. Mahkumlar Medya Ofisi, işgal cezaevleri yönetiminin baskı birimlerinin mahkumlara ve Nafha hapishanesinin 12. Bölümünde kalanlara saldırdığına dair teyit edilen raporların ardından, önümüzdeki saatler tehlikeli bir tırmanışı beraberinde getireceğini aktardı.
İşgal cezaevleri yönetimi, kadın tutsaklara günlerce ardı ardına sistematik taciz ve benzeri görülmemiş saldırılarla birlikte baskılar gerçekleştirmiş ve 3 mahkumu azletmişti. Nafha hapishanesindeki mahkumlara yönelik büyük bir baskının ardından yaşanan olaylar mahkumlarla çatışmaya dönüştü.
Esirler Cemiyeti, mahkumların akıbetinden işgal cezaevlerini sorumlu tutarken, özellikle Uluslararası Kızılhaç dahil ilgili tüm yetkilileri bu saldırıyı durdurmak için acilen harekete geçmeye ve mahkumların ailelerine yakınları hakkında güvence vermeye davet etti. Kasım ayı sonu itibariyle 32’si kadın, 500’ü idari, 170’i ise reşit olmayan mahkum sayısı 4 bin 450’ye ulaştı.



İsrail Gazze’de savaşı sürdürürken Hamas elindeki kozu kaybedebilir

İsrail ordusu Gazze'de rehinelerin sekizinin cesedini teslim aldı (AFP)
İsrail ordusu Gazze'de rehinelerin sekizinin cesedini teslim aldı (AFP)
TT

İsrail Gazze’de savaşı sürdürürken Hamas elindeki kozu kaybedebilir

İsrail ordusu Gazze'de rehinelerin sekizinin cesedini teslim aldı (AFP)
İsrail ordusu Gazze'de rehinelerin sekizinin cesedini teslim aldı (AFP)

İzzettin Ebu Ayşe

İsrail ordusu, son 20 gün içinde Gazze Şeridi’nde Hamas tarafından alıkonulan sekiz rehinenin cesedini geri almayı başardı. Gazze Savaşı'nın patlak vermesinden bu yana eşi ve benzeri görülmemiş bir sayı bu. Peki bu gelişme, arabulucuların Gazze'de ateşkes anlaşması imzalanması için yürüttüğü görüşmelere olumlu mu yoksa olumsuz mu yansıyacak?

İsrail ordusu bu ay, İsrail iç güvenlik teşkilatı Şin-Bet’in (Şabak) desteğiyle Gazze Şeridi'nde üç özel operasyon düzenleyerek Tel Aviv ile Hamas arasında süren savaşta öldürülen sekiz rehinenin cesedini geri aldı.

50 rehine

Bir ay içinde sekiz rehinenin cesedinin geri alınması büyük bir sayı, çünkü 21 aydır devam eden savaş boyunca ordu özel operasyonlarla sadece 11 rehineyi kurtarabilmiş, geri kalanlar ise Hamas tarafından takas anlaşmaları kapsamında iade edilmişti.

Rehinelerin cesetleri geri getirildikten sonra, Hamas'ın elinde 50 rehine kaldı ve bunların 20'sinin halen hayatta olduğu düşünülüyor. Siyasi gözlemciler bu gelişmeyi, Hamas'ın savaştaki gücünü kaybetmeye başladığının işareti olarak yorumladı.

hyuı8
Netanyahu'nun açıklaması anlaşılmaz ve birçok yoruma açık (AFP)

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, sekiz rehinenin cesedinin kısa bir süre içinde geri alınmasını büyük bir başarı olarak nitelendirdi. Netanyahu yaptığı açıklamada, “Bu operasyonlar, aylar süren karmaşık saha istihbarat çalışmalarının ardından gerçekleştirildi ve cesetler İsrail'e getirildi” dedi.

İsrail Başbakanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Kaçırılan tüm vatandaşlarımızı, hayatta olanları ve ölenleri, evlerine geri getirene kadar durmayacağız ve susmayacağız. Bu operasyonlar Tel Aviv'in Hamas'a karşı savaşında yardımcı olacak ve rehineleri geri getirmemizi sağlayacak, ancak bu biraz zaman alacak.”

Gazze'yi ne bekliyor: Anlaşma mı, yoksa daha fazla çatışma mı?

Ne var ki Netanyahu'nun sözleri anlaşılmaz ve birçok yoruma açık. Özel operasyonlar ve askeri baskı ile rehineleri kurtarmak istediğini mi kastediyor yoksa Hamas ile rehinelerin salıverilmesini öngören bir anlaşma yaparak onları geri getirmek istediğini mi net değil.

Ancak Netanyahu'nun açıklaması, Gazze'de ateşkesle ilgili müzakerelerde kaydedilen önemli ilerlemeyle aynı zamana denk geldi. Hamas heyeti, bir anlaşmaya varmak amacıyla müzakereleri yeniden başlatmak üzere Mısır'a gitti. Netanyahu da İsrail heyetini Şarm eş-Şeyh'teki görüşmelere göndermeyi kabul etti ve heyete müzakereler sırasında kullanabilecekleri geniş yetkiler verdi.

fgthy
Hamas'ın elinde 50 rehine bulunuyor ve bunların 20'sinin hayatta olduğu düşünülüyor (AFP)

İsrail ordusunun Gazze'de tutulan cesetleri serbest bırakmayı başarmasının Mısır'daki görüşmeler üzerinde etkisi olacağına şüphe yok. Hamas, Gazze'deki savaşın sona ermesi ve ordunun bölgeden çekilmesi karşılığında tüm rehinelerin bir kerede serbest bırakılmasında ısrar ederken, kısmi anlaşmaları tercih eden Netanyahu, askeri baskı ve Gazze'deki özel operasyonların sonuç vereceğini düşünüyor.

Hamas'ın şartlarına boyun eğmeyiz

Siyaset uzmanı Remzi Asfur, Gazze'de tutulan rehinelerin cesetlerinin bulunduğu yere ulaşılmasının ardından Netanyahu'nun kapsamlı bir anlaşma yapmak veya Hamas'ın taleplerine boyun eğmek için aceleci davranmadığını ve bunun da bir anlaşmaya varılmasını engelleyebileceğini söyledi.

Asfur, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Netanyahu, kendisinin başarılar elde ettiğini, askeri baskıların Hamas'ın bölgedeki kontrolünü kaybettiğini ve Gazze'ye yönelik kara harekatının devam etmesinin rehinelerin serbest bırakılması konusunda sonuçlar verdiğini düşünüyor. Bu yüzden kendini güçlü hissediyor ve şartlarını dayatabileceğini düşünüyor, bu yüzden Hamas'ın şartlarına boyun eğmeyecek. Rehinelerin cesetlerine ulaşılması, İsrail'in Hamas'ın takas anlaşması kapsamında rehineleri serbest bırakması karşılığında ödeyeceği bedeli azaltıyor. Bu da Hamas'ın müzakerelerdeki konumunu büyük ölçüde zayıflatıyor ve İsrail'in konumunu güçlendiriyor.”

Netanyahu'nun sürekli olarak rehinelerin cesetlerine ulaşmasının rehine anlaşmasının gidişatını etkilediğini belirten Asfur, Tel Aviv'in bu operasyonları müzakereleri zorlaştırmak veya engellemek için kullanabileceğini, çünkü bunu bir başarı olarak gördüğünü ve Hamas'ın bölgedeki kontrolünü sağlamakta zorlandığını vurguladı.

Hamas'ın halen hayatta olan rehineler olduğunu ve bunun müzakere kurallarını değiştirebileceğini söyleyen Asfur, ancak her halükarda, İsrail'in bugün ödeyeceği bedel çok düşük ve rehineler ceset olarak geri dönse bile İsrail rehinelerini geri almaya devam ettiği sürece, Hamas olumlu sonuçlar elde edemeyecek.

Hamas Netanyahu'yu anlıyor ve ateşkes yolunda ilerliyor

Güvenlik analisti Salih Hamada ise Netanyahu'nun İsrail içinde ve müzakerelerde itibarının artabileceğini düşünüyor. Ancak Hamas’ın bunu anladığını ve manevra yapmaya çalışıyor gibi göründüğünü ifade eden Hamad, “Hamas, dersini almış ve askeri baskının sonuç verebileceğini anlamış olabilir” yorumunda bulundu.

Hamada, değerlendirmesinde şunları söyledi:

“Hamas, İsrail ordusunun bazı cesetleri ele geçirmesinin ardından Netanyahu'nun taleplerine ve baskılarına yanıt verebilir ve uzlaşmayı kabul edebilir, çünkü uzlaşmamak, elindeki koz olan rehineleri kaybetmek anlamına gelir.”

Hamas'ın bedelin düştüğünü anladığını ve bu yüzden anlaşma şansını azaltmayacağını söyleyen Hamada, aksine daha fazla taviz vererek bunu güçlendireceğini, çünkü Gazze halkının savaştan yorgun düştüğünü ve daha fazla direnemeyeceğini düşünüyor.

Netanyahu, ‘cesetlerin geri alınmasının rehinelerin askeri güçle eve geri getirebileceklerinin açık bir kanıtı olduğunu ve şu anda anlaşma yolunu tercih etmediklerini’ söyleyen İç Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in teşvikiyle önerilen anlaşmaya karşı çıkmayı düşünürken, hükümeti içinde ateşkes yapması için baskı görüyor.

Öte yandan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, halen Gazze'de tutulan rehinelerin derhal serbest bırakılmasını istedi. Herzog, “Gazze'de alıkonulanların derhal serbest bırakılması için adım atılmalı. Bu cesur adım, dünyanın güvenliği ve barışına hizmet edecek, aynı zamanda savaşın sona ermesine yol açabilir” dedi.