Tunus Başbakanı hak ve özgürlükler konusunda harekete geçtihttps://turkish.aawsat.com/home/article/3381051/tunus-ba%C5%9Fbakan%C4%B1-hak-ve-%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BCkler-konusunda-harekete-ge%C3%A7ti
Tunus Başbakanı hak ve özgürlükler konusunda harekete geçti
Necla Buden Ramazan (EPA)
Tunus/Mançi es-Saydani
TT
TT
Tunus Başbakanı hak ve özgürlükler konusunda harekete geçti
Necla Buden Ramazan (EPA)
Tunus Başbakanı Necla Buden, Tunus İnsan Hakları Savunma Birliği (LTDH) ve Gazete Yöneticileri Federasyonu’ndan bir heyeti kabul ederek, insan hakları örgütleri ve medya temsilcilerinin öfkesini yatıştırmaya çalıştı.
Başbakan, Cumhurbaşkanı Kays Said’in kararlarına karşı çıkanların başkentte barışçıl bir oturma eylemi için çadır kurmasını engellemekle suçlanmıştı.
Ayrıca, gıyaben yargılanan eski cumhurbaşkanı Muhammed el-Munsif el-Merzuki’nin 4 hapis ve yine gıyaben yargılanan avukat, aktivist ve Bireysel Özgürlükler ve Eşitlik Komisyonu Başkanı Buşra Belhac Hamida’nın ise 6 ay hapis cezasına çarptırılmasının ardından eleştirilmişti.
Tunus Demokratik Kadınlar Derneği, 2012 yılında eski Tunus Spor Bakanı Tarık Diab tarafından yolsuzlukla suçlanan Buşra Belhac Hamida’nın ise 6 ay hapis cezasına çarptırılmasının ardından dayanışmasını ifade etmişti.
Dernek, kadın insan hakları savunucuları ve aktivistlere yönelik gıyabında verilen kararı ‘ağızları kapatma ve ifade özgürlüğüne zarar verme girişimi’ olarak değerlendirerek şiddetle kınamıştı.
Başbakan ile görüşmenin ardından açıklama yapan LTDH Genel Başkanı Cemal Muslim, “Toplantıda ekonomik ve sosyal hakların yanı sıra ülkedeki hak ve özgürlükler konusu ele alındı. Hak ve özgürlüklerin statüsü de dahil olmak üzere bazı önemli sorunların çözülmesi yönünde hükümet ile gelecekte yapılacak işlemlere değindi” dedi.
Başbakan Buden ise, hükümet ile LTDH arasında entegrasyon ve olumlu eylemleri sağlamak için çalışmalarını insan haklarına ve özgürlüklerine saygıya dayalı bir yaklaşıma dayandırmaya istekli olduklarını vurguladı.
Gazete Yöneticileri Federasyonu Tayyip Zahar ile Başbakan’ın görüşmesinde ise sektörün karşılaştığı sorunlara ve mevcut finansal zorluklara değinildi.
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu Genel Sekreteri Anthony Bellanger ise, Tunus makamlarından hükümetin iletişim kurallarına ilişkin yayınladığı genelgeyi derhal geri çekmesini talep etti.
Bellanger, Tunus’taki basın özgürlüğünün düşüte olduğunu vurgulayarak, bu adımın medya çoğulculuğunu sınırlamayı amaçladığını dile getirdi.
Bu adımın bilgiye erişim hakkını önemli ölçüde kısıtladığını söyleyen Bellanger, bunun basınla iletişim kurmak isteyen hükümet üyeleri arasında korku yaratabileceğini vurguladı.
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.
Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.
DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)
Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.
Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”
Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)
Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.
El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.
Tedarik zincirleri
Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)
Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.
Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.
“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.
