ABD’li Cumhuriyetçi Temsilci Hill, Şarku’l Avsat’a konuştu: Başkan Biden'ın Suriye politikası basın açıklamalarından ibaret

ABD yönetiminin Suriye krizinde net bir konumu olmayışı eleştiriliyor

Cumhuriyetçi Temsilci Frenck Hill
Cumhuriyetçi Temsilci Frenck Hill
TT

ABD’li Cumhuriyetçi Temsilci Hill, Şarku’l Avsat’a konuştu: Başkan Biden'ın Suriye politikası basın açıklamalarından ibaret

Cumhuriyetçi Temsilci Frenck Hill
Cumhuriyetçi Temsilci Frenck Hill

ABD Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi üyelerinden French Hill, ABD Başkanı Joe Biden'ın Suriye krizine yönelik politikalarını eleştirdi. Biden’ın Suriye politikasının basın açıklamalarının ve Twitter’daki tweetlerin ötesine geçmediğini söyleyen Hill, ABD’nin ulusal güvenliğine karşı doğrudan bir tehdit olarak gördüğü uyuşturucu ticaretiyle mücadelede Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'e yönelik açık ve güçlü bir strateji ve politika benimsenmesi çağrısında bulundu.
Temsilciler Meclisi üyesi Hill, Şarku'l Avsat'a verdiği röportajda, Savunma Bakanlığı'nın 2022 bütçesi yasa tasarısından çıkarılan uyuşturucuyla mücadele maddesinin onaylanması için baskı yapmaya devam ettiğini vurguladı. Savunma Bakanlığı bütçesi yasa tasarısının Temsilciler Meclisi'nde oy çokluğuyla kabul edilmesine rağmen Hill, geçtiğimiz hafta Temsilciler Meclisi’nin Demokrat üyesi Brendan Boyle ile birlikte uyuşturucunun yayılması, bulundurulması ve Esed rejiminin uyuşturucu ticaretiyle mücadeleyi öngören yasa tasarısını ayrı bir yasama sürecinde yeniden gündeme getirdi.
Arkansas'ın 2. seçim bölgesinden Temsilciler Meclisi üyesi olan 65 yaşındaki Hill, Ortadoğu'da istikrarsızlığa yol açması ve olumsuz etkileri olması nedeniyle uyuşturucu ticaretinin ABD'nin ulusal güvenliğini tehdit ettiğini söyledi. Hill, “ABD federal hükümetinin, uyuşturucu üretimine, kaçakçılığına ve Beşşar Esed rejimiyle ilişkili uyuşturucu ağlarına karşı uygun bir eylemde bulunması için bir stratejisi geliştirilmesini destekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Biden yönetiminin Suriye'ye yönelik dış politikadaki performansına ilişkin değerlendirmede bulunan Hill, Başkan Joe Biden yönetiminin, Suriye'yi, basın açıklamaları ve sosyal paylaşım sitesi Twitter'daki tweetlerinden öteye gitmeyen bir politika ile ele aldığını söyledi. Şimdiye kadar sahada herhangi bir başarı görmediğinin altını çizen Cumhuriyetçi Temsilci, bu ihmalin sonuçlarına ve Suriye konusunda net bir stratejinin bulunmamasına karşı uyarıda bulunduğunu ve mevcut durumdan memnun olmadığını belirtti.
Hill, sözlerini şöyle sürdürdü:
“ABD yönetiminin Suriye’ye ne kadar kötü muamelede bulunduğuna dair haberleri görmeye devam edeceğimizi düşünüyorum. Örnek olarak mevcut yönetimin Afganistan tutumuna bakarsak buradan Esed'le üstü kapalı bir şekilde normalleşmeye çalışacaklarını bekliyorum. Yine de, uluslararası yasa dışı uyuşturucu ticaretine karışan yabancılara yaptırımlar uygulayan bir yönetmelik görmek beni çok mutlu etti.”
Hill, Washington kulislerinde konuşulan, Mısır'dan Ürdün ve Suriye üzerinden geçerek Lübnan'a doğalgaz ulaştıracak bir doğalgaz boru hattı projesi için Caesar (Sezar) Yasası çerçevesinde Esed rejimine uygulanan yaptırımların gevşetileceğine dair haberlerle ilgili olarak ise şunları söyledi:
“Bu proje konusunda bir takım endişelerim var. Çünkü bu proje, Sezar Yasası’nı katı bir şekilde uygulama konusundaki isteksizliği gösteriyor. Aynı zamanda Suriye rejimini meşrulaştırmanın kapısını da aralayabilir.”
Hill’a göre başlattığı girişimin amacı, Temsilciler Meclisi'nde ABD yönetiminin Suriye'deki uyuşturucu üretimini, kaçakçılığını ve Beşşar Esed rejimine bağlı uyuşturucu ağlarını dağıtmak ve ortadan kaldırmak için kurumlar arası bir strateji geliştirmesini gerektirecek bir yasa çıkarmak.
Çok sayıda gözlemci, Biden yönetiminin böyle bir strateji oluşturulmasına engel olmasa da Esed rejiminin uyuşturucu ticaretine karşı hükümet çapında bir yaklaşım geliştirerek meseleye henüz öncelik vermediğini aktardılar. Konuyla ilgili bir diğer garip nokta ise ABD Kongresi’nin hem alt kanadı Temsilciler Meclisi’ndeki hem de üst kanadı Senato’daki çok sayıda komisyondan önde gelen Cumhuriyetçi ve Demokrat isimlerden destek alan yasa tasarısındaki uyuşturucuyla mücadele maddesinin yalnızca nihai metne dahil edilmesinin kabul edilmesine ihtiyaç duymalarıydı.
Öte yandan ABD yönetimi, önceki Başkan Donald Trump yönetiminden farklı olarak Suriye krizindeki net bir konumu olmaması nedeniyle çok sayıda eleştiri alıyor. The Washington Post gazetesi köşe yazarı Josh Rogin, ABD Başkanı Joe Biden'ın seçim kampanyası sırasında başkan olması halinde ABD yönetiminin Suriye krizini çözme konusunda yeniden sorumluluk üstleneceği vaadinde bulunduğunu belirterek Biden yönetiminin mevcut Suriye stratejisini sorguladı. Rogin, “Göreve başlamasının üzerinden bir yıl geçen Biden yönetiminin Suriye politikası hem tutarsız hem de çelişkili. Biden'ın ekibinin söylediği ve yaptığı arasındaki boşluk bölgeyi şaşkınlığa uğratırken Suriye halkı kendilerini terk edilmiş hissediyorlar” yorumunda bulundu.
Diğer taraftan ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Suriye, Ürdün ve Lübnan ile ilişkilerden sorumlu Yakın Doğu İşleri Müsteşar Yardımcılığına Ethan Goldrich, bundan iki ay önce Suriye muhalefetiyle yaptığı bir görüşmede, Başkan Biden yönetiminin Suriye'deki krizi ele alırken belirlediği üç ana hedeften bahsetti.
Goldrich, bu hedefleri şöyle sıraladı:
1 – ABD’nin insani yardımlarının, yardım ve bağışları dağıtmak için uluslararası kuruluşların çalışmalarıyla ortak bir şekilde devam etmesi,
2 – ABD öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon’un DEAŞ terör örgütüyle mücadeleye devam etmesi,
3 - Suriye'de şiddetin artmasını önlemek ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2254 sayılı kararı uyarınca siyasi bir çözüme vurgu yapılması.



Halk Koruma Birlikleri: Amerikan desteği ve siyasi esneklik

El-Havl kampında iki  YPG’li (AFP)
El-Havl kampında iki YPG’li (AFP)
TT

Halk Koruma Birlikleri: Amerikan desteği ve siyasi esneklik

El-Havl kampında iki  YPG’li (AFP)
El-Havl kampında iki YPG’li (AFP)

Ömer Önhon/Türkiye Eski Suriye Büyükelçisi
 

12 Aralık'ta Türkiye'ye resmi bir ziyaret gerçekleştiren ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, burada Türk mevkidaşı Hakan Fidan ile görüştü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da kendisini kabul etti. Görüşmelerde Suriye dosyası ve Halk Koruma Birlikleri (YPG) başta olmak üzere birçok konu ele alındı.

Bu birliklerin Türkiye için tehdit oluşturmamasının yanı sıra, Suriye'nin toprak bütünlüğüne saygı duymalarına dair güvencelerle birlikte ABD, Türkiye ve Suriye'deki müttefiklerinin YPG’yi tasfiye etmesini engelleyecek bir anlaşmaya varmaya çalışıyor gibi görünüyor.

Demokratik Birlik Partisi (PYD) Suriye'deki Kürt siyasi partilerinden biriyken, YPG tahmini üye sayısı yaklaşık 150 bin olan askeri kanadını temsil ediyor.

YPG ve PYD’nin Türkiye, ABD ve diğer Batılı ülkelerin terör örgütü olarak sınıflandırdığı Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ile ideolojik bağları bulunuyor. Parti liderleri, PKK'nın Türkiye'de tutuklu bulunan lideri Abdullah Öcalan'ı “davanın büyük lideri” olarak tanıyor.

YPG'nin başında, Abdullah Öcalan'ın “manevi oğlum” olarak tanımladığı, PKK üyesi Mazlum Kobani olarak bilinen Mazlum Abdi bulunuyor. Abdi, YPG güçlerinin komutasını üstlenmek üzere 2012 yılında Suriye'ye geçiş yaptı. Türkiye, YPG’yi PKK’nın Suriye'deki uzantısı olarak görüyor ve bu temelde terör örgütü olarak sınıflandırıyor.

Buna karşılık PKK terör örgütü olarak sınıflandırılsa da YPG, ABD ve Batılı ülkeler tarafından ayrı bir örgüt olarak değerlendiriliyor.

YPG savaşçılarının büyük bir kısmı PKK’ya bağlı kadrolardan oluşuyor ve Türkiye'den Suriye'ye geçiş yaptılar. Emirleri doğrudan Kuzey Irak'ın Kandil bölgesinde bulunan PKK’nın lider kadrosundan alıyorlar.

YPG, Eylül 2014'te İslam Devleti'nin (DEAŞ) Kobani kentine yönelik saldırısına karşı koyup direnmesi ile birlikte öne çıktı. O zamandan bu yana ABD'nin saha ortağı haline geldi ve Washington ona eğitim ve silah sağladı.

YPG’ye “DEAŞ ile mücadele ve tutuklularını hapishanelerde tutma" çabalarını desteklemek için ABD savunma bütçesinden finansman sağlanıyor. 2024 bütçesinden kendisine 156 milyon dolar tahsis edildi.

YPG daha sonra nüfuzunu, nüfusu ağırlıklı olarak Araplardan ve aşiretlerden oluşan, Kürt varlığının çok az olduğu veya hiç olmadığı iki bölge olan Rakka ve Deyrizor'u da kapsayacak şekilde genişletti. Her iki bölge aynı zamanda Suriye petrol ve su kaynakları açısından da zengin.

YPG, uluslararası yaptırımları ihlal ederek bu sahalardan petrol çıkardı ve varili 15 ile 20 dolar arasında değişen fiyatlarla karaborsada satıyordu. Bu ona faaliyetleri için bir finansman kaynağı sağladı.

Türkiye, YPG’nin ve Suriye'nin kuzeyinden onlarca Türk vatandaşının ölümüyle sonuçlanan bir dizi terör saldırısına maruz kaldı.

YPG koşullara uyum sağlama konusunda büyük esneklik ve beceri gösteriyor. DEAŞ  ile mücadelede Washington'dan güçlü destek almasına rağmen, Rusya ile yakın iş birliğini ve Esed rejimi ile ilişkilerini de sürdürdü.

Türk kuvvetleri, 2015-2019 yılları arasında Suriye'nin kuzeyinde YPG ve DEAŞ’ı hedef alan bir dizi askeri operasyon gerçekleştirdi. Esed rejiminin düşmesine yol açan muhaliflerin taarruzu sırasında Suriye Milli Ordusu, kuzeyde YPG’ye karşı bir cephe açtı.

Silahlı muhalif gruplar Tel Rıfat ve Münbiç'i YPG'nin elinden aldıktan sonra kontrol altına almayı başardı. YPG’nin Kobani/Ayn el-Arap bölgesi dışında Fırat Nehri'nin batısında varlığı kalmadı ve Deyrizor'dan da çekildi.

Türkiye, YPG’nin Suriye'nin kuzeyinden düzenlediği saldırılardan kendini korumaya çalışıyor. Suriye'nin toprak bütünlüğünü destekliyor ve YPG'nin, Suriyelilerin çoğunluğunun iradesine aykırı olarak Suriye içinde devlet benzeri bir yapı oluşturma girişimlerine karşı çıkıyor.

Ocak ayında Beyaz Saray'daki liderlik değişikliğinin neler getireceği netleşiyor. ABD'nin yeni Başkanı Donald Trump, Suriye için “Bu ABD'nin savaşı değil” dedi ancak YPG ile ilişkiler konusundaki tutumu hâlâ belirsizliğini koruyor.

YPG koşullara uyum sağlama konusunda büyük esneklik ve beceri gösteriyor. DEAŞ ile mücadelede önemli bir ortak olarak ABD'den güçlü destek almasına rağmen, Rusya ile yakın iş birliğini ve Esed rejimi ile ilişkilerini de sürdürdü.

YPG, Esed rejiminin devrilmesiyle birlikte bölgede varlığını korumaya ve pekiştirmeye çalışıyor. Kendi bayrağını bırakıp, üç yıldızlı yeni Suriye bayrağını kullanmaya başladı.

Bu arada lideri Mazlum Abdi'nin duyurduğuna göre, Fırat Nehri'nin iki taraf arasında bir sınır kabul edilip buna saygı duyulmasına dair bir anlaşmaya varılması amacıyla YPG, Heyet Tahrir el-Şam ile de görüşmelerde bulunuyor. ABD'nin aracılık ettiği Türkiye ile temaslarınsa zaten başladığına işaret ediyor.

*Bu analiz Şarku'l Avsat tarafınadan Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.