İngilizler hindiye neden Turkey der?

Hindilerin isimlerinin eski gizemli hikayesi

Hindiler tamamen yanlış adlandırılıyor (Getty Images)
Hindiler tamamen yanlış adlandırılıyor (Getty Images)
TT

İngilizler hindiye neden Turkey der?

Hindiler tamamen yanlış adlandırılıyor (Getty Images)
Hindiler tamamen yanlış adlandırılıyor (Getty Images)

Londra merkezli Metro gazetesi web sayfasında, Noel vesilesiyle, Hindilerin neden bu isimle anıldığına dair asırlık bir gizemin kapağını aralayacak bir soru sordu.
Özünde İngiliz olarak düşündüğümüz bir tatilde, neden çoğumuz çoğu insanın Noel'i kutlamadığı bir ülkeyle (Türkiye-Turkey) aynı adı paylaşan bir Amerikan kuşunu pişiriyoruz?
Haber sitesi bu tuhaflığın temeline inmek için, kısa süre önce At Christmas We Feast: Çağlar Boyunca Şenlikli Yiyecekler kitabının yazarı yemek tarihçisi Annie Gray'le birlikte, tüm bu mevsimsel adetlerimize derinlemesine bir dalış yaptı.
Gray "Aşçılığın güzel yanlarından biri de bu. Özgünlük ve bunun gibi fikirler hakkında her şeyi anlayabiliyorsunuz. Ancak bunun pek bir anlamı yok” diyor.
Hindinin hikayesi ve adı kolonizasyon ve ticaret tarihi ile bağlantılı aslında.
Yabani kuşlar dünyanın her yerinde bulunabilir. Ancak hindi Kuzey Amerika'ya özgü bir kuş ve birkaç yüz yıl öncesine kadar bu kuşun herhangi bir dilde tek adı yerel Kızılderili dillerinden türetilmişti.
Kızılderili kültürün çoğunda olduğu gibi, bu orijinal isimler, o kuş türünün gerçek orijinal ismine ne kadar yakın olursa olsun, reddedildi veya görmezden gelindi.
Gray “Bence İngilizler çok uzun bir süre gerçek bir üstünlük kompleksine sahiptiler ve -bu kuşa orijinal Kızılderili adını verelim- diye hiç düşünmediler” diyor.
‘Ya bu şekilde oldu ya da sadece “telaffuz edemiyoruz, Turkey (Türkiye) diyelim” dediler’ diyor.
O zamanlar Yeni Dünya olarak adlandırılan (Amerika kıtası) bölgeye gelen tüccarlar, 1500'lerde mal ve köle taşımak için dünyayı dolaşan nakliye yolları aracılığıyla bu büyük kuşları Avrupa'ya satmaya ve ihraç etmeye başladılar.
İngiltere, hindinin keşfedilmesinden önce de uzun bir süre ve tahmin ettiğiniz üzere genellikle Türkiye'den yaban kuşları satın alıyordu.
Böylece, bu garip görünüşlü ve yerel Kızılderili bir isme sahip yeni kuş ortaya çıktığında, hiç kimse bu Kızılderili ismi nasıl telaffuz edileceğini öğrenecek sağduyuya sahip değildi. Dolayısıyla bu isim (turkey) görünüşünün benzemesi sebebiyle Türkiye’den ithal edilen kuşlara göre verildi.
Ve böylece hindi, bu türden bir kuşa sahip olmayan bir ülkenin adını (turkey) almış oldu.
Öte yandan, kuşun bariz bir şekilde Türkiye’ye ait olmadığını bilen Türkler bu yabani kuşa Hindistan’dan geldiğini ifade edecek şekilde ‘Hindi’ adını verince durum daha da karmaşık hale geldi.
Fransızlar bu kuşa Hint tavuğu diyorlar. Bu aslında Avrupa'da, Amerika'nın gerçekte nerede olduğu konusundaki kafa karışıklığından kaynaklanan bir hatadan ileri geliyor. Örneğin Portekizlilerse 'peru' diyorlar.
Sonuç olarak İngilizler Türkiye’den satın aldığı kuşlardan biri olduğunu düşünmeleri sebebiyle bu kuşa Türkiye’den manasında ‘turkey’ dediler. Türkler ise kuşa Hindistan’dan geldiği manasında ‘hindi’ dediler. Bu da aslında Amerika kıtasının ilk keşfedildiğinde Hindistan zannedilmesinden kaynaklanan bir durumdan ileri geliyor.
 



Bağış yağıyor: Luigi Mangione'nin savunma fonu 1 milyon dolara yaklaştı

UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı öldürmekle suçlanan Luigi Mangione'ye 27. doğum günü öncesinde bağış yağıyor (Reuters)
UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı öldürmekle suçlanan Luigi Mangione'ye 27. doğum günü öncesinde bağış yağıyor (Reuters)
TT

Bağış yağıyor: Luigi Mangione'nin savunma fonu 1 milyon dolara yaklaştı

UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı öldürmekle suçlanan Luigi Mangione'ye 27. doğum günü öncesinde bağış yağıyor (Reuters)
UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı öldürmekle suçlanan Luigi Mangione'ye 27. doğum günü öncesinde bağış yağıyor (Reuters)

Bir sağlık yöneticisini vurarak öldürmekle suçlanan Luigi Mangione için doğum günü öncesinde düzenlenen yardım kampanyasına bağış yağıyor.

UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ın Aralık 2024'te ölümüyle ilgili isnat edilen federal cinayet suçlamalarını geçen ay kabul etmeyen Mangione, 6 Mayıs'ta 27 yaşına giriyor. Doğum günü şerefine bağışçılar, Mangione'nin yasal savunması için başlatılan ve 1 milyon dolara yaklaşan GiveSendGo bağış kampanyasına katkıda bulunuyor.

Pazar akşamı itibarıyla bağış kampanyasında 977 bin dolardan fazla para toplandı. Hukuk ekibi, parayı karşı karşıya olduğu üç davada da savunması için kullanmayı planladığını söyledi.

Sarmaşık Ligi (ABD'nin en iyi 8 üniversitesinin oluşturduğu birlik -ç.n) mezununa, federal ve New York eyalet mahkemelerinde cinayet ve diğer suçlar isnat edildi. Mangione iki yerde de tüm suçlamaları reddetti. Ayrıca 6 günlük aramanın ardından yetkililer tarafından McDonald's'ta yakalandığı Pensilvanya'da kendisine suç isnat edildi ve o eyalette henüz savunma yapmadı.

Son birkaç gün içinde çok sayıda destekçisi, 27. doğum günü için fona 27 dolar bağışladı. Bağış mesajlarında birçok kişi, yeşil giysili Mario video oyunu karakteri Luigi'ye övgü olarak yeşil kalplere yer verdi.

İsimsiz bir bağışçı "Doğum günün erkenden kutlu olsun Luigi!" Sana desteğimiz hâlâ güçlü, adil yargılama ve özgürlüğünü savunmaya devam edeceğiz!" diye yazdı.

Başka bir bağışçıysa şunları söyledi:

Doğum günün kutlu olsun! Bu çılgın dünyada adalet ve adil yargılama için dua ediyoruz. Bir Tennessee hemşiresinden ve kronik hastalıktan kurtulan birinden.

Bir başkası, "Amerikan adalet sistemi sana (ve ülkemize) haksızlık yapıyor. Amerikan halkının arkanda olduğunu bil! Luigi'ye özgürlük!!" diye yazdı.

100 dolar bağışta bulunan biri şöyle yazdı:

Luigi, 27. doğum günün kutlu olsun!!! ÇOK AMA ÇOK seviliyorsun! Sen kocaman ve saf bir kalbe sahip, zeki, nazik ve kibar bir genç adamsın. Sana söz veriyoruz, BİZLER seni bir sonraki doğum gününe kadar özgürlüğüne kavuşturacağız!!!

Doğum günü notlarının büyük bölümünde bağışçıların Adalet Bakanlığı'nın Mangione için idam cezası istemesinden duydukları hayal kırıklığı da dile getiriliyor ve birçoğu Mangione'nin adil bir şekilde yargılanmasını istediklerinin altını çiziyor.

Mangione'nin avukatı Karen Friedman Agnifilo bu ay mahkemede müvekkiline karşı yürütülen "benzeri görülmemiş eş zamanlı çifte kovuşturmayı" kınadı ve Mangione'yle yaptığı telefon görüşmelerinin eyalet savcıları tarafından "kasıtsız" olarak dinlendiğini iddia etti. Federal savcılar bu hafta yaptığı açıklamada, yönetimin Mangione'nin hapishanesindeki kayıtları istediğini ve bunları eyalete verdiğini, bir avukat yardımcısının görüşmeyi dinlediğini ancak sonrasında kayıtların "daha fazla yanlışlıkla erişimi önlemek" için "ayrıldığını" söyledi.

Bir bağışçı, "Bütün bu olayda bir bit yeniği var. Federal, Eyalet ve yerel yönetimlerin orantısız güç kullanımı yersiz" diye yazdı.

Suçlu olup olmadığını bilmiyorum ama adil bir şekilde yargılanmasını istiyorum.

Bir başkası ise şunları yazdı: "Luigi adil bir yargılamayı hak ediyor. Suçluluğu kanıtlanana kadar masumdur VE medeni haklar korkunç bir şekilde ihlal edildiğinde suçlu değildir! Halk Luigi'ye karşı değil, HALK LUIGI'NIN YANINDA!"

Independent Türkçe