Vücudunu kullanamayan ALS hastası, beyin çipi sayesinde tweet attı

Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)
Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)
TT

Vücudunu kullanamayan ALS hastası, beyin çipi sayesinde tweet attı

Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)
Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)

Amyotrofik lateral skleroz (ALS) hastası Philip O'Keefe, takılan çip sayesinde sadece beynini kullanarak birkaç tweet attı.
62 yaşındaki O'Keefe, 23 Aralık'ta attığı tweet'lerde şöyle yazdı:
"Selam dünya! Kısa tweet. Büyük ilerleme.
Tuşa basmaya veya sese gerek yok. Bu tweet'i sadece düşünerek oluşturdum.
İnsanların, düşünceleriyle tweet atmasının yolunu açmayı umuyorum."

Mesajlar, Stentrode adlı beyin çipini geliştiren Avustralya merkezli Synchron'ın CEO'sunun hesabından atıldı. Ayrıca O'Keefe, gelen bazı tweet'lere cevap verdi.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi, Synchron'ın teknolojisini gönüllüler üzerinde test etmesine temmuzda onay vermişti.
Şirket, beyin bilgisayar arayüzü (brain-computer interface-BCI) aracılığıyla sosyal medyada ilk kez düşünceyle mesaj paylaşıldığını açıkladı.
Şirketin CEO'su Thomas Oxley de tweet'lerin BCI teknolojisi için önemine dikkat çekti:
"Tweet'ler, BCI'nın felç sebebiyle işlevsel bağımsızlıklarının çoğunu kaybetmiş Phil gibilerine verdiği umudu ve özgürlüğü gösteriyor."
O'Keefe, beyin çipini bir süredir kullanıyor. "Bu teknolojiyi ilk duyduğumda bana ne kadar bağımsızlık kazandırabileceğini anlamıştım" diyen adam şöyle konuştu:
"Sistem çok şaşırtıcı. Bisiklete binmeyi öğrenmeye benziyor. Biraz pratik gerekiyor. Ancak bir kez becerdiğinizde doğal hale geliyor."
O'Keefe artık e-posta gönderebildiğini, alışveriş yapabildiğini ve düşüncelerini paylaşabildiğini söyledi.
Synchron, beyin implantı alanında Elon Musk'ın Neuralink'iyle yarışıyor. Tesla ve SpaceX CEO'su, söz konusu teknolojiyle felçlilerin yürümesinin mümkün kılınacağını, Alzheimer'la Parkinson gibi hastalıkların tedavi edilebileceğini öne sürüyor.
Independent Türkçe, Futurism, Businesswire



Samanyolu'nun tuhaflığı gözler önüne serildi

Samanyolu, kendisiyle yakın kütledeki galaksiler hakkında tahmin yürütmek için iyi bir kaynak olmayabilir (NASA)
Samanyolu, kendisiyle yakın kütledeki galaksiler hakkında tahmin yürütmek için iyi bir kaynak olmayabilir (NASA)
TT

Samanyolu'nun tuhaflığı gözler önüne serildi

Samanyolu, kendisiyle yakın kütledeki galaksiler hakkında tahmin yürütmek için iyi bir kaynak olmayabilir (NASA)
Samanyolu, kendisiyle yakın kütledeki galaksiler hakkında tahmin yürütmek için iyi bir kaynak olmayabilir (NASA)

Samanyolu'nun kendisine benzeyen galaksilere kıyasla sıradışı özelliklere sahip olduğu bulundu.

Gökbilimciler genellikle galaksiler ve nasıl oluştukları hakkında fikir edinmek için Samanyolu'nu inceliyor. 

Ancak yeni bir araştırmaya göre Güneş Sistemi'ne ev sahipliği yapan gökada, pek de iyi bir model olmayabilir. 

Galaktik Analoglar Etrafındaki Uydular (Satellites Around Galactic Analogs/SAGA) çalışması kapsamında bilim insanları, kütlesi Samanyolu'na yakın olan 101 galaksiyi ve onların yörüngesindeki 378 uydu galaksiyi inceledi. 

Bulgularını hakemli dergi The Astrophysical Journal'da bu ay yayımlanan üç ayrı makalede açıklayan araştırmacılar, karanlık madde halelerinin galaksi oluşumunda oynadığı rolü anlamaya çalışıyordu.

Evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülen karanlık madde, ışıkla etkileşime girmediği için gözlemlenemiyor. Bazı bilim insanlarının varlığına karşı çıktığı bu maddenin neyden oluştuğu da bilinmiyor.

Çoğu gökbilimci karanlık maddeden oluşan halelerin galaksilerin doğum yeri olduğunu öne sürüyor. 

SAGA çalışmasında, etraflarında döndükleri gökadalardan daha küçük olan uydu galaksilere odaklanarak bu sürecin aydınlatılması amaçlanıyor. 

Araştırmacılar incelenen galaksilerin, 0'la 13 arasında uydu galaksisi olduğunu tespit etti. İkisi Büyük ve Küçük Macellan Bulutu olmak üzere toplam 4 uydusu gözlemlenen Samanyolu bu skalaya oturuyor. 

Ancak Büyük ve Küçük Macellan Bulutu gibi devasa uyduları olan galaksilerin, çok daha fazla uydu galaksiyle çevrelendiği saptandı. 

Ayrıca diğer galaksilerin yörüngesindeki küçük uydulardaki yıldız oluşumu devam ederken, Samanyolu'nun sadece iki büyük uydusunda bu durum gözleniyor. 

SAGA'nın ortak kurucusu ve üç makalenin de ortak yazarı Risa Wechsler "Şimdi elimizde bir bulmaca var" diyerek ekliyor:

Samanyolu neden bu küçük, düşük kütleli uydularının yıldız oluşumlarının durmasına yol açtı? Belki de normal bir ev sahibi galaksinin aksine Samanyolu, yıldız oluşumu durmuş daha eski uydular ve Samanyolu'nun karanlık madde halesine yeni girmiş aktif (Büyük ve Küçük Macellan Bulutu gibi) uyduların benzersiz bir kombinasyonuna sahiptir.

Bilim insanları ayrıca yıldız oluşumunun genellikle ev sahibi galaksiye daha yakın olan uydularda durduğunu saptadı. Ekip bunun ana galaksideki veya çevresindeki karanlık maddenin kütleçekim kuvvetinden kaynaklanabileceğini öne sürüyor.

Wechsler, karanlık madde halelerinin, uydular gibi Samanyolu'ndan daha küçük ölçeklerde nasıl davrandığının anlaşılmasına ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. 

Fizikçi "Sonuçlarımız galaksi oluşum modellerini sadece Samanyolu'yla sınırlayamayacağımızı gösteriyor" diyerek ekliyor: 

Evrendeki bütün benzer galaksilerin dağılımına bakmak zorundayız.

Independent Türkçe, IFL Science, Futurism, Phys.org, The Astrophysical Journal