Mısır, Ürdün ve Filistin’den barış sürecini çıkmazdan kurtarma adımı

Mısır, Ürdün ve Filistin Dışişleri bakanları, istihbarat şefleri ve yetkilileri dün Kahire’de bir araya geldiler. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır, Ürdün ve Filistin Dışişleri bakanları, istihbarat şefleri ve yetkilileri dün Kahire’de bir araya geldiler. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
TT

Mısır, Ürdün ve Filistin’den barış sürecini çıkmazdan kurtarma adımı

Mısır, Ürdün ve Filistin Dışişleri bakanları, istihbarat şefleri ve yetkilileri dün Kahire’de bir araya geldiler. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır, Ürdün ve Filistin Dışişleri bakanları, istihbarat şefleri ve yetkilileri dün Kahire’de bir araya geldiler. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır, Ürdün ve Filistinli üst düzey yetkililer dün Kahire'de düzenledikleri toplantıda, ‘Filistin'de barış sürecindeki hali hazırda var olan çıkmazı kırmayı amaçlayan bir dizi öneriyi’ incelediklerini duyurdu.
Mısır, Ürdün ve Filistin dışişleri bakanları, Mısır Genel İstihbarat Başkanı, Ürdün Sivil İşler Bakanı ve Filistin Devleti İstihbarat Teşkilatı Başkanı dün Kahire’de düzenlenen toplantıda, geçtiğimiz eylül ayında Mısır’da gerçekleştirilen üçlü zirvenin sonuçlarının takibini koordine etmenin yanı sıra Filistin meselesine ilişkin son gelişmeleri ele aldı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı dün,  toplantının Mısır, Ürdün ve Filistin’i bir araya getiren stratejik ilişkileri güçlendirmeye yönelik istekler çerçevesinde gerçekleştiğini bildirdi. Açıklamada, toplantının üç ülkenin Filistin davasının karşı karşıya olduğu zorluklarla ilgili çabaları birleştirmenin yanı sıra üçlü zirve (Mısır-Ürdün-Filistin) kararlarının uygulanması konusundaki arzu ortaya vurgulandı. Koordinasyon düzeyini yoğunlaştırmanın amaçladığı kaydedildi.
Yetkililer, 4 Haziran 1967 sınırlarına dayalı, başkenti işgal altındaki Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını içeren ‘iki devletli çözüm’ zemininde, uluslararası hukuk ve Arap Girişimi’ne uygun olarak adil ve kapsamlı barışa ulaşmak için siyasi düzeyde atılacak adımları görüştü. Hali hazırda barış sürecindeki çıkmazı kırmayı amaçlayan yönelik bir takım öneriler üzerinde tartışıldı.
Bakanlar açıklamasında, toplantı sırasında üç ülke tarafından bölgesel ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilen temasların sonuçlarının yanı sıra Filistin barış anlaşması ve ilgili uluslararası çerçeveleri etkinleştirmenin yollarını ele aldıklarını duyurdu.
Mısır, Filistin ve Ürdün arasında geçtiğimiz eylül ayında gerçekleşen üçlü zirvede, Ortadoğu’daki barış sürecini canlandırmak için tüm çabaların birleştirilmesinin önemi vurgulanırken Filistin meselesinin çözülememesinin tüm bölgenin güvenliği ve istikrarı üzerindeki ciddi sonuçları olduğuna dikkat çekilmişti. Bu nedenle uluslararası meşruiyet kararları doğrultusunda müzakerelerin yeniden başlatılması görüşülmüştü.



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24