Bir sonraki salgına hazırlanmak için gerekli 4 adım

Kuzey Kore’de ateşi ölçülen bir vatandaş (AFP)
Kuzey Kore’de ateşi ölçülen bir vatandaş (AFP)
TT

Bir sonraki salgına hazırlanmak için gerekli 4 adım

Kuzey Kore’de ateşi ölçülen bir vatandaş (AFP)
Kuzey Kore’de ateşi ölçülen bir vatandaş (AFP)

Yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ortaya çıkması ve dünyanın dört bir yayına yayılmasından bu yana herkes salgının biteceği ve hayatın normale döneceği anı sabırsızlıkla bekliyor. Bu umutlar, aşıların geliştirilmesinden sonra önemli ölçüde arttı.
Ancak sağlık uzmanları, koronavirüsün sonunun gelmesi halinde dünyanın tamamen güvenli hale gelmeyeceği konusunda uyararak, gelecekte daha ölümcül olabilecek başka virüs ve salgınların ortaya çıkacağını tahmin ediyor.
Georgetown Üniversitesi Küresel Sağlık ve Güvenlik Bilimleri Merkezi Direktörü Profesör Rebecca Katz, CNN’e bir sonraki salgına hazırlanmak için gereken en önemli 4 adımı anlattı.

Siyasi iradeyi kullanmak
Katz, “Şu anda yapılması gereken, siyasi iradeyi ve bir sonraki biyolojik tehdide karşı hazırlık ve müdahaleyi güçlendirmek için finansmanı kullanmaktır” dedi.
Katz, koronavirüsün mutasyona uğrayan varyantı Omikron ortaya çıktığında küresel sistemlerimizin bununla yüzleşmeye hazır olduğunu söyleyerek, “Koronavirüs ilk ortaya çıktığında yaşanan hazırlık durumundan daha iyiydi. Çok sayıda test yapıldı, ülke sınırlarında toplu tarama yapıldı ve halihazırda geliştirilmekte olan aşılar var. Gelecekte salgınlar ortaya çıktığında aklımızda bulundurmamız gereken şey bu” diye konuştu.
Katz ayrıca konuya ilişkin ayrıca şunu ekledi;
“Küresel topluluk, daha sonra büyük nüfusların ihtiyaçlarını karşılamak ve dünyanın her köşesine dağıtmak için yeterli miktarda ilaç veya aşı üretme kapasitesine ihtiyaç duyacaktır.”

Hastalıklarla mücadeleyi yöneten küresel kurallar ve standartlar
Katz’a göre, hastalıklarla mücadele için uluslararası standartlar güçlendirilmeli, dünyadaki ülkeler sağlıkla ilgili uluslararası anlaşmalara uymalı, sağlık bilgileri ve verilerini paylaşmalı.
Profesör, “Bu, salgınları daha iyi tahmin etmemize, bilgi paylaşmamıza, seyahat ve ticaretle uğraşmamıza, ilgili sağlık araştırmalarını üstlenmemize, fikri mülkiyet haklarını yönetmemize, eşitlik ve insan haklarını desteklememize olanak sağlayacaktır” dedi.
Katz ayrıca, duyurunun erken yapılması için Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) salgın hastalık ilanını düzenleyen yönetmelikte değişiklik yapması gerektiğine de dikkat çekti.

Mali kaynakları hazırlamak
Katz bu maddeyle ilgili ise şu görüşü dile getirdi;
“Hem salgın hazırlığı, hem de müdahale için sürdürülebilir, öngörülebilir finansman, bir sonraki salgının önüne geçmek için çok önemlidir. Finansman, ulusal ve yerel kaynakları destekleyebilmeli, araştırma ve geliştirme gibi küresel çabaları finanse edebilmelidir.”

İnsan Gücü
Ülkelerin insanlara yatırım yapması gerektiğine dikkat çeken Katz, “İyi personele sahip bir iş gücü salgınla mücadelemizin en önemli parçasıdır, ancak uzun vadeli bir yatırım gerektirdiğinden taahhüt etmesi ve finanse etmesi en zor şeylerden biridir” diye konuştu.



Mars'a ve diğer gezegenlere gönderilmek üzere minik bir uzay aracı tasarlandı

Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)
Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)
TT

Mars'a ve diğer gezegenlere gönderilmek üzere minik bir uzay aracı tasarlandı

Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)
Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)

Bilim insanları Dünya atmosferinin erişilmesi güç bölgelerini ve nihayetinde diğer gezegenleri incelemek için güneş enerjisiyle çalışan küçük uzay araçları fırlatmak istiyor.

Fikrin arkasındaki araştırmacılar, bu küçük cihazların havada süzülebildiğini ve taşıdığı algılama araçlarıyla hem iklimimizi izleyebileceğini hem de Mars'ı keşfedebileceğini söylüyor.

Geleneksel uzay araçlarının aksine atmosferde süzülmek için yakıt gerektirmiyorlar. Bunun yerine, 150 yıldır nesneleri havaya kaldırmak için kullanılan ve fotoforez diye bilinen süreçle ışıktan elde edilen enerjiyi kullanıyorlar.

Bu uzun geçmişe rağmen, fotoforezin pratik kullanımı gerçekten küçük nesnelerle veya çok güçlü yapay ışıkla sınırlıydı ve pratik cihazlar işe yaramıyordu. Ancak araştırmacılar delikli levhalardan, doğal güneş ışığını kullanarak havada kalabilen, 1 santimetre uzunluğunda bir uçan cihaz yaptıklarını düşünüyor.

Uçan yapı, küçük desteklerle birbirine tutturulmuş iki adet ince, delikli zardan yapıldı. Bunlarla küçük bir disk oluşturuluyor ve daha sonra bu disk havada kalabiliyor.

Bu araçlar Dünya atmosferinin üst katmanlarına kadar ulaştırılabilir. Biraz daha büyütülebilirlerse, atmosferi izlemek ve diğer bilimsel çalışmalar için kullanılmalarını sağlayacak antenler ve devreler taşıyabilirler.

Bilim insanları aynı tasarımın nihayetinde diğer gezegenlere de götürülebileceğini öne sürüyor. Örneğin halihazırda Mars'a uydu göndermek neredeyse imkansız derecede pahalı ancak bu küçük uzay aracıyla bunu yapmak araştırmacıların o gezegendeki koşulları izlemesine olanak tanıyabilir.

Penn Üniversitesi'nden Igor Bargatin yeni araştırmayla ilgili bir makalede, "Bu teknolojinin tam potansiyeli gerçekleştirilebilirse, bu türden bir sürü veya bir dizi fotoforetik uçan araç gelecek 10 yıl içinde mezosferin sıcaklığı, basıncı, kimyasal bileşimi ve rüzgar dinamikleri hakkında yüksek çözünürlüklü veriler toplayabilir" diye yazıyor.

Çalışma, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Photophoretic flight of perforated structures in near-space conditions" (Yakın uzay koşullarında delikli yapıların fotoforetik uçuşu) başlıklı makalede anlatılıyor.

Independent Türkçe