2021’de emtia fiyatları büyük oranda arttı

Asya’da doğal gaz fiyatları önemli ölçüde arttı (Reuters)
Asya’da doğal gaz fiyatları önemli ölçüde arttı (Reuters)
TT

2021’de emtia fiyatları büyük oranda arttı

Asya’da doğal gaz fiyatları önemli ölçüde arttı (Reuters)
Asya’da doğal gaz fiyatları önemli ölçüde arttı (Reuters)

Enerji ve minerallerden tarım ürünlerine kadar emtia fiyatları 2021’de güçlü bir şekilde yükseldi.
Aşılama kampanyalarının artmasının ardından dünya genelinde yeni tip koronavirüs ile mücadeleye yönelik kısıtlamaların hafifletilmesiyle birlikte elektrik üretiminde kullanılan yakıtlar, sıkı tedarik ve güçlü bir ekonomik toparlanma ile desteklenen artışa öncülük etti.
Analistler ve tüccarlar, emtialara yönelik küresel talebin 2022’de güçlü kalacağını ve dünya ekonomisi toparlanmaya devam ederken, her ne kadar benzer bir fiyat artışı olası olmasa da fiyatları desteklemesini bekliyor.
Oanda Kıdemli Piyasa Analisti Jeffrey Halley, “2021’de büyük ölçekte bir yükseliş yaşandı. Emtia fiyatlarının sağlam kalacağına inansam da, 2020’deki toparlanmanın ve 2021 yükselişinin istisnai yıllar olacağına inanıyorum ve bu nedenle önümüzdeki yıl aynı düzeyde kazanç beklemiyorum” dedi.
Enerji ve gıda fiyatları bu yıl arttı, Pekin’den Brüksel’e kadar kamu hizmetlerini ve tüketicileri olumsuz etkiledi ve enflasyon baskılarını artırdı.
Daha yüksek fiyatlar, üreticileri üretimi artırmaya teşvik etti, ancak bazı analistler, bu projelerin üretime başlaması için yıllara ihtiyaç duyduğu göz önüne alındığında, petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz gibi arzların yetersiz kalmasını bekliyor.

Enerji
Kömür ve doğalgaz fiyatlarındaki rekor artışlar 2021’de Avrupa’dan Hindistan ve Çin’e yayılan ciddi bir enerji krizine yol açtı.
Asya’da LNG fiyatları yüzde 200’den fazla artarken, kömür fiyatları ikiye katlandı.
Uluslararası petrol fiyatları 2021’de yüzde 50 ila 60 arasında yükseldi. Artan jet yakıtı talebinin desteğiyle önümüzdeki yıl da yükselmeye devam etmesi bekleniyor.

Metal
Çin ve Avrupa’daki elektrik krizi, alüminyum üretimini etkiledi. Ancak, dünyanın en büyük üreticisi olan Çin’deki çelik üretiminin azalması nedeniyle demir cevheri talebini de etkiledi.
Analistler, enerji geçişinin talebi artıracağı ve tedarik zinciri darboğazlarının devam edebileceği görüşüyle ana metallerin daha iyi performans göstermesini bekliyor.

Tarımsal emtia piyasalarının yükselişi
Chicago soya fasulyesi art arda üçüncü yıl artarken, mısır yaklaşık yüzde 25 ve buğday yüzde 20’den fazla arttı.
Tarımsal emtia piyasaları, genel olarak kötü hava koşulları ve güçlü talep nedeniyle arz kısıtlamaları ile desteklendi.
Ham şeker fiyatları yüzde 20’den fazla artarak üçüncü yıl için kazançlar kaydetti. Beyaz şeker, kuraklık ve don nedeniyle en büyük küresel üretici olan Brezilya’da üretimin düşmesiyle benzer kazanımlar elde etti.
Analistler, hisse senedi piyasalarındaki ve diğer piyasalardaki risk arzusunun güçlü olması nedeniyle değerli metal fiyatlarının düşebileceğini söylüyor.
Geçen yılki düşüşün ardından altının genel fiyatında çok az değişiklik olurken, gümüş iki yıldır güçlü bir performans sergiledikten sonra yıl sonunda düşüşe geçiyor.



ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
TT

ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)

ABD'de Donald Trump yönetiminin göçmenlere yönelik sınır dışı ve gözaltı uygulamalarını artırması bir yandan protesto gösterilerine yol açarken diğer yandan da ekonomiyi olumsuz etkiliyor. 

Reuters, Kaliforniya tarlalarındaki mahsulün toplanmadan kaldığını bildiriyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansına konuşan çiftçi Lisa Tate, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi'nin (ICE) düzenlediği baskınların etkilerinin sahada hissedildiğini vurguluyor. 

6 nesildir bu işi yaptıklarını belirterek şöyle diyor:

Tarlalarda çalışan işçilerin yaklaşık yüzde 70'i gitti. Eğer işgücünüzün yüzde 70'i yok olduysa mahsulün de yüzde 70'i toplanmaz ve bir günde çürüyüp gidebilir. Amerikalıların çoğu bu işi yapmak istemiyor. Buradaki çoğu çiftçi zar zor geçiniyor. Bunun bardağı taşıran son damla olmasından, pek çok kişinin batmasından korkuyorum.

Adını vermek istemeyen Meksikalı bir tarımcı geçen hafta çilek ektiklerini anlatırken eskiden 300 kişiyle bu işi yaptıklarını ancak bu sene işçi sayısında 80'de kaldıklarını aktardı. 

Bir başkası da önceden tarlada 80 kişiyle çalıştıklarını ama artık sayının 17'ye kadar indiğini vurguladı. 

csdfgthy
Endişeli tarım işçileri, marketlere ABD pasaportuna sahip olan çocukları gönderdiğini söylüyor (Reuters)

İşçiler tarlalarda yakalanırlarsa ailelerini bir daha görememekten korkuyor. Bir tanesi durumlarını şöyle anlattı:

Sabah korkarak uyanıyoruz. Güneş bizi endişelendiriyor, sıcak bizi endişelendiriyor ve artık daha da büyük bir sorunumuz var: Pek çok kişi eve dönemiyor. Sokakta herhangi bir belaya karışmak istemiyorum. Hangi sebeple olursa olsun gözaltına alınanlar sınır dışı ediliyor.

Kongre Bütçe Ofisi'nin eski direktörlerinden Douglas Holtz-Eakin, tarım çalışanlarının yaklaşık yüzde 80'inin ABD dışında doğduğunun, bunların da yarısının kaçak olarak ülkede yaşadığının tahmin edildiğini bildirdi.

Cumhuriyetçi ekonomist, kaçak işçilerin kaybının fiyatları yükselteceğine işaret etti. 

ABD'de sebze hasadının üçte birinden fazlası, meyve ve kabuklu yemiş üretimininse dörtte üçünden fazlası Kaliforniya'da yapılıyor. Eyaletin 2023'te tarımdan elde ettiği gelir 60 milyar doları aştı.

Merkez sol eğilimli Brookings Enstitüsü'nden Wendy Edelberg ve Tara Watson'la muhafazakar Amerika Girişim Enstitüsü'nden (American Enterprise Institute/AEI) Stan Veuger, bir makale hazırlayarak en az 50 yıldır ilk kez görülebilecek bir değişime işaret etmişti: Bu yıl ABD'ye giden göçmen sayısı, ülkeden ayrılanlardan az olabilir. 

Washington Post'un haberinde, ABD dışında doğmuş işçilerin sayısının marttan beri bir milyondan fazla düştüğü aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Washington Post