İsrail askeri helikopterinin düşme sebebi siber saldırı mı?

Spot: İsrail ordusu, helikopterin düşmesinin nedeniyle ilgili öne sürülen senaryoları ne onaylıyor ne de reddediyor.

İsrail askeri helikopteri düştü (AFP)
İsrail askeri helikopteri düştü (AFP)
TT

İsrail askeri helikopterinin düşme sebebi siber saldırı mı?

İsrail askeri helikopteri düştü (AFP)
İsrail askeri helikopteri düştü (AFP)

Emel Şehadet
İsrail ordusu, ülkenin kuzeyinde yer alan Hayfa kenti açıklarında İsrail Savunma Kuvvetleri’ne ait “Atalef” olarak da bilinen Eurocopter AS565 Panther tipi askeri helikopterin düşmesinin ardından bir karışıklık durumuna tanık oluyor. İki subayın ölümüne ve bir subayın yaralanmasına neden olan olayın bir arızadan değil, bir siber saldırıdan kaynaklanmış olabileceği düşünülüyor.
İsrail Ordu Sözcüsü Ran Kochav, üstü kapalı bir açıklama yaparak, olayın bir hatadan kaynaklanıp kaynaklanmadığıyla ilgili net bir ifade kullanmadı. Ancak bunun düşman bir taraftan gelen saldırı olduğunun düşünülmediğini belirten Kochav, helikopterin düşme nedeniyle ilgili ortaya atılan senaryoların kabul edilmesi yahut reddedilmesi için henüz erken olduğunu söyledi.
Başta Hava Kuvvetleri Komutanlığı olmak üzere tüm İsrail ordusu, olayı araştırıyor. Ordunun bazı birimleri, helikopterin düştüğü sırada Hayfa sahilinde bulunan çocuklar tarafından çekilen fotoğraflarda helikopterin içinde görülen ateş topunu analiz ediyor. Ateş topunun büyük ihtimalle motorda oluşan teknik bir arızadan çıkan yangından kaynaklandığını söyleyen Kochav, “Helikopter, iletişim cihazı aracılığıyla önceden bildirilmeden ve helikopterdeki mürettebat yardım çağrısında bulunmadan denize çakıldı” dedi.
Kochav'ın açıklamalarını değerlendiren eski bir güvenlik yetkilisine göre bu açıklama, bir siber ya da helikopterdeki tüm ekipmanları felç eden başka bir saldırının sinyallerini veriyor olabilir. Öte yandan İsrail ordusu, devam eden soruşturmanın ayrıntılarının yayınlanmasını engelleyen İsrail İç Cephe Komutanı Uri Gordin imzalı bir emir yayınladı. Emir ile vatandaşların kazanın meydana geldiği bölgeye girmesi yasaklanırken oluşturulan teknik ekipler helikopterin parçalarını aramaya devam ediyorlar.

Helikopterden atlayan subay
İsrail ordusu, helikopterden atlayarak kazadan sağ, ancak yaralı kurtulan üçüncü subayın ifade verebilecek duruma gelmesini bekliyor. Subayın, Hayfa'da bulunan Rambam Hastanesi'ndeki tedavisi halen sürüyor.
Atelef Helikopter Filosu’nun eski komutanı Zvi Teysir, olayla ilgili yaptığı değerlendirmede, geceleri denizin üzerinde uçmanın karmaşık bir süreç olduğunu ve helikopterin düşmesinin büyük olasılıkla teknik bir aksaklıktan kaynaklandığını vurguladı. Ancak Teysir, bir pilotun suyun yüzeyini görmeme olasılığının ihtimal dışı olduğunu da sözlerine ekledi.
Ön incelemelere göre helikopter, görevden dönerken deniz yüzeyine çarptı. Ordu ise helikopterin hangi görev için havalandığına dair açıklama yapmadı. Bu arada kazadan sağ kurtulan subayın, yarbay rütbesinde olduğu ve Hayfa sahilinden yüzlerce metre öteye düştüğü öğrenildi.
Hava Kuvvetleri’nden bir subay, kazada ölen albay ve binbaşı rütbesindeki iki subayın, helikopteri uzun saatler boyunca kullanma konusunda büyük deneyime sahip olduklarını belirtti. Subay, “Hava Kuvvetleri tarafından en az 25 yıldır kullanılan, Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri iş birliğiyle harekat icra edebilen ve İsrail ordusunun envanterinde en fazla sayıda bulunan bir helikopterden bahsediyoruz. Helikopter, gözetleme ve kurtarma amaçlı olarak İsrail Donanması’na ait Sa'ar 5 sınıf korvet gemilerinden havalanabiliyor” şeklinde konuştu.
Diğer taraftan Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Başbakan Naftali Bennett, ölen iki subayı en iyi hava kuvvetleri subayları arasında gösterirken helikopterin düşüşünü ciddi bir olay olarak değerlendirdi. Bennett, olayla ilgili araştırmanın sonuçlarını beklediğini de sözlerine ekledi.
Helikopter iki motorla çalışıyor, saatte 288 kilometre hıza ulaşıyor ve tek seferde 472 kilometre yol alıyor. Atalef tipi helikopterler, Deniz Kuvvetleri'nin envanterine dahil edilmelerinden bu yana Karen-A adlı silah gemisinin ele geçirilmesi ve Türkiye’den yola çıkan Mavi Marmara gemisine müdahale edilmesi gibi donanma tarafından gerçekleştirilen tüm operasyonlarda görev aldı.
Sa'ar-6 korvet gemilerinin donanma envanterine dahil edilmesiyle İsrail ordusu, envanterdeki helikopterleri Sikorsky Seahawk sınıfından olan bu helikopterlerin yeni modelleriyle değiştirmeye karar verdi. İsrail ordusundan bir yetkili, yaptığı açıklamada, askeri kurumda harcanan yüksek bütçeler nedeniyle, özellikle İran ile olası bir çatışma gibi çeşitli güvenlik olaylarına karşı hazırlıklı olunması amacıyla İsrail Hava Kuvvetleri’nin, ABD Donanması'ndan fazla helikopterlerden kullanılmış helikopterler satın alacağını söyledi.



ABD Hava Kuvvetleri, İran'a ait Shahed İHA'nın kopyasını arıyor

ABD Hava Kuvvetleri, İran'a ait Shahed İHA'nın kopyasını arıyor
TT

ABD Hava Kuvvetleri, İran'a ait Shahed İHA'nın kopyasını arıyor

ABD Hava Kuvvetleri, İran'a ait Shahed İHA'nın kopyasını arıyor

ABD Hava Kuvvetleri, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırılarında sürekli kullandığı “Shahed -136” insansız hava aracının (İHA) aynısını, İran'a karşı savunma sistemlerini geliştirmek ve test etmek amacıyla ABD'li şirketler tarafından üretilmesini istiyor. Audrey Dekker (*)

Yeni nesil İHA savunma sistemleri

Hava Kuvvetleri, geçtiğimiz hafta yayımlanan bilgilere göre "yeni nesil" drone karşıtı programı geliştirme çabalarının parçası olarak, Shahed benzeri uçaklardan 16 adet satın almayı hedefliyor, daha sonra 20 adet daha satın alma opsiyonuna sahip.

Orijinal kopya

Bilgiye göre, "Silahların geliştirilmesini ve bu silah sistemlerinin entegrasyonunu desteklemek için (ABD hükümeti), Kategori 3 insansız hava hedefleme sisteminin, Shahed 136 intihar İHA'sının tam bir kopyası (biçim, uyum ve işlev açısından) olmasını ve tersine mühendislik uygulanmasını talep ediyor" ifadeleri yer aldı.

İhaleye göre, İHA, İran İHA'sının aynı teknik özelliklerine, şekle ve yük kapasitesine (yaklaşık 70 ila 100 pound (453 gram)) sahip bir "kopyası" olmalı ve en az 80 kilometre uçabilmeli. Bu, Shahed'in 1000 mil (1.610 km) üzerindeki menzilinden önemli ölçüde daha kısa olsa da test amaçları için yeterlidir.

Rusya'nın en sevdiği silah

İran'da tasarlanan, modifiye edilen ve Rusya lisansı altında seri üretimi yapılan Shahed 136, Ukrayna'daki işgalci güçlerin tercih ettiği bir silah olarak ortaya çıktı. Tahmini fiyatı, İHA başına 30 bin ila 40 bin dolar arasında olup, onu düşürmek için kullanılan Amerikan ve Avrupa füzelerinin maliyetinin çok altında. Bu dengesizlik, füze savunma sistemlerinin tükenmesiyle birleşince, Ukrayna ve destekçilerini daha ucuz savunma sistemleri aramaya itiyor.  

Benzer tasarımlar için teklifler

Birkaç Amerikan şirketi, Pentagon için Shahed benzeri ürünler tasarlamaya başladı bile. Geçtiğimiz ay Pentagon'da düzenlenen bir drone tanıtım etkinliğinde, Arizona merkezli drone üreticisi SpektreWorks, Shahed'i taklit edebilen LUCAS adlı yeni düşük maliyetli muharebe taarruz drone sistemini tanıttı. Alabama merkezli bir diğer şirket olan Griffon Aerospace ise saldırı ve hedef uçağı olarak pazarlanan MQM-172 Arrowhead'i yakın zamanda tanıttı.

Hava Kuvvetleri, teklif talebinde bazı yönergeler sunmuş olmakla birlikte, bu şart için teknik veri paketi sunmayacaktır. Bu nedenle, şirketler kendi versiyonlarını tasarlayıp geliştirebilmelidir.

* “Defense One” dergisi, “Tribune Media” hizmetleri.