Bir Kuşak Bir Yol Projesi’ndeki ilk Afrika ülkesi Fas

Fas ve Çin, Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi’ni uygulamaya koymak için anlaşma imzaladı

Fas ve Çin arasında Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi için Ortak Uygulama Planı’na yönelik dün bir anlaşma imzalanırken (Fas Dışişleri Bakanlığı)
Fas ve Çin arasında Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi için Ortak Uygulama Planı’na yönelik dün bir anlaşma imzalanırken (Fas Dışişleri Bakanlığı)
TT

Bir Kuşak Bir Yol Projesi’ndeki ilk Afrika ülkesi Fas

Fas ve Çin arasında Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi için Ortak Uygulama Planı’na yönelik dün bir anlaşma imzalanırken (Fas Dışişleri Bakanlığı)
Fas ve Çin arasında Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi için Ortak Uygulama Planı’na yönelik dün bir anlaşma imzalanırken (Fas Dışişleri Bakanlığı)

Fas ve Çin yönetimleri, Bir Kuşak, Bir Yol Projesi için Ortak Uygulama Planı anlaşmasını imzaladı.
Anlaşma, sanal konferans teknolojisi aracılığıyla düzenlenen toplantıda imzalandı. Toplantıya, Fas Dışişleri, Afrika İşbirliği ve Yurtdışında İkamet Eden Faslılar Bakanı Nasır Burita ve Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu Başkan Yardımcısı Ning Jie Zhe katıldı. Anlaşma, Bir Kuşak, Bir Yol Projesi (OBOR) kapsamında, Fas’ta büyük projelerin yapılması, ticaretin kolaylaştırılması veya çeşitli alanlarda (Organize sanayi bölgeleri ve yenilenebilir enerjiler de dahil olmak üzere enerji sektöründe) ortak projeler yapılması için Çin finansmanına erişimi artırmayı amaçlıyor.
Pekin hükümeti anlaşma uyarınca, Çin’in büyük şirketlerini Fas’ta şube kurma veya çeşitli sektörlerde (otomobil, havacılık, yüksek teknoloji, e-ticaret, tarım endüstrisi, tekstil) yatırım yapmaya teşvik etme taahhüdünde bulunuyor.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi’ni 2013 yılında duyurmuştu. Girişim Çin ve girişime katılan diğer ülkeleri birbirine bağlayan, bir denizyolu ve demiryolları grubunu temsil ediyor.
Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi, Çin ve projeye katılan 140 ülke arasında yeni iş birliği fırsatlarını teşvik etmeyi amaçlarken, bu ilişkiler çatışma yerine diyalog, iş birliği ve karşılıklı öğrenme ilkesine dayanıyor.
Projedeki ilk Afrika ülkesi Fas
Fas’ın söz konusu anlaşma ile projeye katılan Afrika’daki ilk ülke.   
Proje adındaki “Kuşak” İpek Yolu Ekonomik Kuşağını, “Yol” ise 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu'nu ifade etmekte.
Çin, Tarihi İpek Yoluna atıflar yaparak, dünya toplumları hafızasındaki olumlu imaja yatırım yapmakta. OBOR'un içeriğinde; üye devletler arasında demir kara ve dijital bağlantılar, köprüler, petrol ve doğal gaz boru hatları, lojistik üsler, enerji santralleri, hava alanları ve limanlar gibi büyük tesisler yer almaktadır. Projenin İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ve Deniz İpek Yolu olarak iki kısmı vardır. Kara güzergahında 6 koridor bulunuyor. Bunlar:
1. Çin - Hindiçini Yarımadası Ekonomik Koridoru (CICPEC)
2. Çin - Pakistan Ekonomik Koridoru (CPEC)
3. Çin - Orta Asya - Batı Asya Ekonomik Koridoru (CCWAEC)
4. Bangladeş - Çin - Hindistan - Myanmar Ekonomik Koridoru (BCIMEC)
5. Çin - Moğolistan - Rusya Ekonomik Koridoru (CMREC)
6. Yeni Avrasya Kara Köprüsü Ekonomik Koridoru (NELBEC)
Modern ipek yolu olarak da anılan projenin kara ayağını oluşturan İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ile Çin'den, Kazakistan ve Moğolistan'dan başlayarak Rusya ve İran üzerinden Avrupa'ya ulaşacak şekilde demir yolu bağlantıları oluşturulması ve bölge ülkeleri ile ticareti artırıcı ve kolaylaştırıcı önlemlerin hayata geçirilmesi öngörülmekte. Bu şekilde, Çin'in az gelişmiş iç bölgelerinin kalkınmasına katkı sağlanması beklenmekte.



İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir bin kişi ile Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi

Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)
Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)
TT

İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir bin kişi ile Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi

Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)
Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)

Kudüs'teki İslami Vakıflar Dairesi, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir liderliğindeki bin 251 yerleşimcinin bu sabah (Pazar) Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlediğini bildirdi.

Vakıflar Dairesi'ne göre: bu sabah Ben-Gvir, İsrail Likud partisinden bir Knesset üyesi olan Amit Halevi birlikte bin 251 yerleşimci ile bir provokatif bir yürüyüşe öncülük etti.

İsrail basınında yer alan video görüntülere göre, Ben Gvir, baskını Filistin topraklarını gasbeden bir grup İsrailliyle birlikte gerçekleştirdi.

Baskında Yahudilik inancına göre Tapınak'ın yıkılış dönümünü (Tişa BeAv) anma gerekçesiyle Mescid-i Aksa'nın avlusunda Talmud ayinleri gerçekleştirildi..

frtgbftr
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir geçtiğimiz Mayıs ayında Kudüs'ün Eski Şehrindeki Şam Kapısını ziyaret etmek üzere yürürken (Reuters)

Ben-Gvir, Ortadoğu'daki en hassas bölgenin kurallarına karşı gelerek Tapınak Tepesi'nde dua ettiğini söyledi. Müslüman yetkililerle on yıllardır süren hassas “statüko” düzenlemeleri uyarınca Tapınak Tepesi Ürdünlü bir dini kurum tarafından yönetiliyor ve Yahudiler burayı ziyaret edebiliyor ancak dua edemiyor.

Tapınak Tepesi İdaresi (TMA) adlı küçük bir Yahudi kuruluşu tarafından yayınlanan videolarda Ben-Gvir'in Tapınak Tepesi'nde ibadet eden bir gruba liderlik ettiği görülüyor. İnternette dolaşan diğer videolarda ise dua ederken görülüyor.

Ben-Gvir daha önce bölgeyi ziyaret etmiş ve burada Yahudilerin ibadet etmesine izin verilmesi çağrısında bulunmuş, Başbakan Binyamin Netanyahu da bunun İsrail'in politikası olmadığı yönünde açıklamalar yapmıştı. Ben-Gvir yaptığı açıklamada İsrail'in Gazze savaşında Hamas'a karşı zafer kazanması ve orada silahlı gruplar tarafından tutulan İsrailli rehinelerin geri dönmesi için dua ettiğini söyledi. İsrail'in Gazze Şeridi'nin tamamının kontrolünü ele geçirmesi çağrısını yineledi.

İsrail'in Tapınak Tepesi'ndeki kuralları değiştirdiği yönündeki iddialar Müslüman dünyasında öfke yaratacak ve geçmişte şiddet olayları patlak vermişti. Bugün herhangi bir şiddet olayı yaşanmamıştır.

fghyu
Bir İsrailli sertlik yanlısı 23 Haziran 2025 tarihinde Kudüs'teki Mescid-i Aksa'nın Batı Duvarı önünde yürürken (AFP)

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne, Ben-Gvir'in Tapınak Tepesi'ne yaptığı ziyareti kınayarak bunun “tüm kırmızı çizgileri aştığını” söyledi.

Sözcü Rudeyne yaptığı açıklamada, uluslararası toplumun, özellikle de ABD yönetiminin, yerleşimcilerin suçlarına ve aşırı sağcı hükümetin Mescid-i Aksa'daki provokasyonlarına son vermek, Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurmak ve insani yardım getirmek için derhal müdahale etmesi gerektiğini söyledi.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı'nın Mescid-i Aksa'ya saldırısını kınayarak kabul edilemez bir provokasyon  olarak nitelendirdi.

Filistin Haber ve Bilgi Ajansı'na WAFA göre aşırılık yanlısı sömürgeci Tapınak Tepesi örgütleri, İncil'de ‘Tapınağın yıkılışının yıldönümü’ olarak bilinen güne denk gelen bugün Mescid-i Aksa'ya geniş çaplı bir baskın düzenlenmesi çağrısında bulundu.

Kudüs Valiliğine göre bu yılki yıldönümü Mescid-i Aksa için en tehlikeli günlerden biri olarak görülüyor çünkü Tapınak Tepesi grupları, hükümetin aşırılık yanlısı gündemlerinin arkasında tam bir uyum içinde olmasından yararlanarak dini ve yasal kırmızı çizgileri aşmak için niteliksel bir girişimle üç Ağustos'u en büyük saldırı günü haline getirmeyi planlıyor.

fghyju
Kudüs (DPA)

WAFA, Ben-Gvir'in polis memurlarına İsrailli yerleşimcilerin Mescid-i Aksa'da dans etmelerine ve şarkı söylemelerine izin vermeleri yönünde talimat vermesinden sadece birkaç hafta sonra, özellikle de geçtiğimiz Mayıs ayında camiye düzenlediği baskın sırasında Tapınak Tepesi'nde dua ve secdenin mümkün hale geldiğini ve mevcut statükonun açık ve tehlikeli bir şekilde ihlal edildiğini açıklamasının ardından, yeni gerçeklikleri zorla dayatmanın önünü açan bir adım olarak bu tırmanışa eşi benzeri görülmemiş bir kışkırtma ortamının eşlik ettiğine dikkat çekti.