Nobel arşivi açıldı: Neruda'nın kazandığı yıl bir Türk şairin de aday olduğu ortaya çıktı

Nobel Ödülleri adını dinamitin mucidi Alfred Nobel'den alıyor (AFP)
Nobel Ödülleri adını dinamitin mucidi Alfred Nobel'den alıyor (AFP)
TT

Nobel arşivi açıldı: Neruda'nın kazandığı yıl bir Türk şairin de aday olduğu ortaya çıktı

Nobel Ödülleri adını dinamitin mucidi Alfred Nobel'den alıyor (AFP)
Nobel Ödülleri adını dinamitin mucidi Alfred Nobel'den alıyor (AFP)

Şilili şair Pablo Neruda'nın Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandığı 1971'de, Türk edebiyatının önemli bir isminin aday gösterildiği ortaya çıktı.
Yıllar sonra açılan arşivdeki aday listesinde, şair Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın adı yazıyor.
Nobel ödülüne aday olanların isimleri ve ödülü dağıtan İsveç Akademisi üyelerinin tartışmaları 50 yıl boyunca saklanıyor.
Yeni yayımlanan uzun listede Dağlarca'nın 90 kişilik listede olduğu görüldü.
1914-2008 yıllarında yaşayan İstanbul doğumlu şair, ilk şiirini 1932'de yayımladı. Dağlarca'nın eserleri pek çok dile çevrildi. 1968'de ABD Pittsburgh Üniversitesi Uluslararası Şiir Forumu tarafından "Yaşayan En İyi Türk Şairi" ilan edildi.

Dağlarca'nın bütün şiirleri üç cilt halinde yayımlandı (AA)
Ayrıca aday listesinde Arjantinli öykücü Jorge Luis Borges, ırkçılık karşıtı mücadelenin sembollerinden James Baldwin ve Rus asıllı ABD'li yazar Vladimir Nabokov gibi isimler var. Listedeki tek kadın adaysa Estonyalı şair Marie Under.
Öte yandan kısa listede yer almayı başaran 5 edebiyatçı arasında Birleşik Krallık doğumlu şair W. H. Auden, Fransız romancı André Malraux, İtalyan şair Eugenio Montale ve Avustralyalı yazar Patrick White bulunuyor.

Neruda ismi tartışıldı
Yayımlanan belgeler, solcu Neruda'nın görüşleri sebebiyle akademi üyeleri arasında tartışmalara yol açtığını gösterdi. Guardian'ın aktardığına göre ünlü şair, ödülü neredeyse kaybediyordu.

Şili'nin sosyalist lideri Salvador Allende'nin yakın dostu olan Neruda, 1970'te Fransa büyükelçiliği görevine getirilmişti (AFP)
Dönemin Nobel Edebiyat Ödülü Komitesi Başkanı Anders Osterling, Neruda'nın kalemini övse de “şiirinde giderek daha baskın olan komünist eğiliminin Nobel Ödülü'nün amacına uygun olup olmadığını” sorguladı.
Ancak Neruda, bu tartışmalar sonunda ödülü kazandı.
Independent Türkçe, Guardian, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü



Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
TT

Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)

Kit Harington, Game of Thrones'un çekimleri sırasında Bella Ramsey tarafından haklı bir şekilde "utandırılmasına" dair konuştu.

Halihazırda HBO'nun video oyunu uyarlaması The Last of Us'ta başrol olan Ramsey, fantastik dizide kendine güveniyle yaşı uyuşmayan Lyanna Mormont karakterini daha 11 yaşındayken canlandırmıştı.

Lyanna dizideki sahnelerinin çoğunu Harington'ın hayat verdiği kahraman Jon Snow'la paylaşmıştı ve artık Harington, setteki "kibrinin" Ramsey sayesinde nasıl kırıldığını açıkladı.

Aktör, başlangıçta "bir çocuğun karşısında" oyunculuk sergilemenin kolay olacağını düşündüğünü ancak Ramsey'in "genç bir oyuncuya göre gayet sıradışı bir özgüvene ve netliğe" sahip olduğunu çabucak anladığını itiraf etti.

Harington repliklerini hatırlayamadığı anlaşılınca şu anda 21 yaşında olan Ramsey'in onları kendisine söylediğini açıkladı.

Ramsey'le birlikte Interview'e konuşan aktör, "Bana yardım ettiğini ve bunun bir hayli utanç verici olduğunu hatırlıyorum" dedi ve ekledi:

Evet, bunun için teşekkürler.

Ramsey, eylemleri için "pişmanlık duyduğunu" belirterek şunları söyledi:

Şimdi 'Aman Tanrım, ne kadar berbat' diyorum. Ama o dönem, 'Kit repliğinde sıkıntı yaşıyor ve bunu biliyorum, bu yüzden ona söyleyeyim' gibi çok masum bir yerden geldi.

Ramsey, Harington'ın "rahatsız olduğunu" tahmin etse de aktör karşı çıkarak bu olay sonucunda kendisini geliştirmek istediğini söyledi:

Hiç de değil. Bilakis 'Aman Tanrım, yaptığım işte gelişim göstermeliyim. Buraya repliklerim konusunda yeterince rahat hissetmeden, yaşımın getirdiği kibirle, karşımdakinin sadece bir çocuk olduğunu düşünerek geldim. Ve sonrasında o çocuk oyuncu beni ekrandan siliyor.'

Oyuncu "Jon Snow'luğumda biraz fazla rahattım" dedi.

Harington, Game of Thrones'un şiddet içeren ve yoğun "doğasının" nasıl "doğrudan" bir çöküşe yol açtığını daha önce anlatmıştı.

fvgbhnyjmukı
Kit Harington, Game of Thrones'da Bella Ramsey tarafından utandırılmış (HBO)

Oyuncu, SiriusXM'deki The Jess Cagle Show'a 2021'de konuşurken, "Dürüst olmak gerekirse, Thrones'un sonlarında ve sonrasında akıl sağlığımla ilgili bazı zorluklar yaşadım" demişti.

Bence bu doğrudan dizinin doğasından ve yıllardır yaptıklarımdan kaynaklanıyordu.

Industry'de de rol alan Harington, o dizinin çekimleri Mayıs 2019'da bittiğinde bir sağlıklı yaşam tesisine girerek oyunculuğa ara vermişti.

Independent Türkçe