Pakistan ile Taliban arasında diplomatik kriz

İki ülke arasındaki sınır çitini kaldırma girişimleri krize neden oluyor

Ağustos ayında Afganistan sınırında konuşlu Pakistan devriyesi (AP)
Ağustos ayında Afganistan sınırında konuşlu Pakistan devriyesi (AP)
TT

Pakistan ile Taliban arasında diplomatik kriz

Ağustos ayında Afganistan sınırında konuşlu Pakistan devriyesi (AP)
Ağustos ayında Afganistan sınırında konuşlu Pakistan devriyesi (AP)

İslamabad ve Kabil’den kaynaklar, Şarku'l Avsat'a verdikleri demeçte, Pakistan Ordusu’nun Pakistan Talibanı'nın Afganistan'da bulunduğu mevkilere top atışının iki ülke arasındaki ilişkilerde gerginliğe neden olduğunu bildirdi.
İslamabad, Afganistan Taliban unsurlarının iki ülke arasındaki barikatları  kaldırma hamlesine sert yanıt verdi. Söz konusu çitler, militan ve terörist hareketliliğini kısıtlamak için son beş yıl içerisinde Pakistan Ordusu askerleri tarafından inşa edilmişti.
Pakistan ile Afganistan toprakları, 2 bin 600 kilometre uzunluğundaki uluslararası sınır ile birbirinden ayrılıyor. Durand Hattı, aynı etnik kökenden gelen kabileleri, aşiretleri ve aileleri birbirinden ayırıyor. Taliban’ın Afganistan'daki zaferi ardından Pakistan Talibanı’nın Afgan topraklarında yeniden faaliyete geçme olasılığını büyük bir tehlike olarak gören Pakistan Ordusu, bu nedenle Pakistan Talibanı’na karşı sınır ötesi harekâtlar yürütüyor. Zirâ Pakistan Talibanı’nın Afgan topraklarında yeniden toplanma sürecinde olduğu söyleniyor.
Afganistan ve Pakistan’daki destekçileri ise uluslararası sınırlardaki hareketliliğine yönelik herhangi bir uluslararası kısıtlamayı tanımaması yönünde Taliban’a baskı uyguluyor.
Uluslararası haber ajanslarının naklettiğine göre bir Afgan yetkili, Durand Hattı'nın Peştun aileler ve aşiretleri birbirinden ayırdığını, bu nedenle bu ailelerin uluslararası sınırlar ötesindeki hareketliliğinin kısıtlanmasına izin verilmemesi gerektiğini ifade ediyor.
Taliban'ın çiti kaldırma girişimlerine yanıt veren Pakistan Ordusu Sözcüsü, “Bu çitlerin temeline şehit kanı bulaştı. Bunlar yerde kalmayacak” vurgusunda bulundu. Pakistan ve Afganistan sınır meselesini müzakereler ve diplomasi yardımıyla çözmeyi kabul etmiş olsa da şuana kadar aralarında bu yönde resmi adımlar kaydedilmedi. Pakistanlı yetkililer, Pakistan'ın Kabil yetkililerine şikayette bulunması ardından çitlerin kaldırılmasına yönelik başka bir olay kaydedilmediğini aktardı.
1990'lardan bu yana hiçbir Afgan hükümeti Durand Hattı’nın meşruiyetini tanımazken Afganlar da 19. yüzyılda İngiliz sömürge hükümeti tarafından çizilen uluslararası sınırların meşruiyetini her zaman sorguladı. Diğer yandan Pakistan hükümeti ise bu hattı temel sınır hattı varsayıyor.
Diplomatik ve askeri uzmanlar, İslamabad ve Kabil'in askeri ve diplomatik krizin eşiğinde olduğunu düşünüyor.
Pakistan'a yönelik asıl tehdit, son derece istikrarsız şekilde Taliban rejimi tarafından yönetilen Afganistan tarafından kaynaklanıyor.
Taliban rejimi ise Pakistan'a yönelik güvenlik tehdidi teşkil eden Pakistan Talibanı’na yönelik önlem alma konusunda isteksiz davranıyor. Ancak Pakistanlı birçok uzman, Taliban’ın Pakistan yardımlarının Afganistan Talibanı’nın hayatta kalması için ne derece önemli olduğunu bildiğini vurguluyor.



Witkoff, Zelenskiy ve Avrupalı ​​liderlerle görüşmek üzere Berlin'e gidiyor

ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)
ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)
TT

Witkoff, Zelenskiy ve Avrupalı ​​liderlerle görüşmek üzere Berlin'e gidiyor

ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)
ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)

Konu hakkında bilgi sahibi bir ABD yetkilisi, Büyükelçi Steve Wittkoff ve Başkan Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'in bu hafta Berlin'de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Avrupalı ​​liderlerle görüşeceğini söyledi.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre yetkili, Wittkoff'un yarın ve pazartesi günleri Fransa, İngiltere ve Almanya'dan yetkililerle de görüşeceğini ifade etti.

Üst düzey bir ABD yetkilisi, Alman Basın Ajansı'na (DPA) Witkoff'un Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ve Avrupalı ​​yetkililerle görüşeceğini doğruladı.

Zelenskiy'nin pazartesi günü Berlin’e gelerek Almanya Başbakanı Friedrich Merz, çeşitli Avrupa devlet ve hükümet başkanları ile Avrupa Birliği ve NATO liderleriyle görüşmesi bekleniyor.

Witkoff, Ukrayna'daki savaşı sona erdirmeye yönelik ABD önerisi konusunda Ukrayna ve Rusya ile müzakerelere öncülük etti. Witkoff'un gönderilmesi kararı, Washington'un savaşın sona erdirilmesi planının şartları konusunda Kiev ile kalan farklılıkları giderme konusundaki artan aciliyetini vurguluyor.

Wall Street Journal'ın haberine göre, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Almanya Şansölyesi Friedrich Merz'in de toplantıya katılması bekleniyor.

Beyaz Saray perşembe günü yaptığı açıklamada, Trump'ın barış görüşmelerinde ilerleme kaydedilebileceğine inanması halinde, ancak o zaman toplantıya bir yetkili göndereceğini belirtti.


Haberlere göre Herzog, Trump ile görüşmesinden önce Netanyahu'yu affetme konusunda bir karar vermeyecek

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)
TT

Haberlere göre Herzog, Trump ile görüşmesinden önce Netanyahu'yu affetme konusunda bir karar vermeyecek

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)

İsrail Yayın Kurumu, herhangi bir kaynak göstermeden, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere ABD'ye gitmesinden önce kendisine af çıkarılması konusunda bir karar vermesinin olası olmadığını bildirdi.

Times of Israel'e göre, bu durumun Trump'ın Netanyahu ile görüşmesinde af konusunun gündeme gelebileceği anlamına geldiğini de belirtti.

Netanyahu, üç yolsuzluk davasıyla karşı karşıya; bunlardan biri, Netanyahu ile Yediot Aharonot gazetesinin genel yayın yönetmeni Arnon Mozes arasında "rakip gazeteleri zayıflatmak karşılığında medyada daha fazla yer alma" konusunda yapılan gizli görüşmeleri içeriyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yıllardır süren yolsuzluk davasında affedilmesi için geçen pazar günü Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'a başvuruda bulundu.Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Netanyahu, ceza yargılamasının İsrail'i yönetme yeteneğini engellediğini ve affın devletin kamu yararına hizmet edeceğini savundu.

İsrail'in kuruluşundan bu yana en uzun süre görev yapan başbakanı olan Netanyahu, rüşvet, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarını uzun zamandır reddediyor.

Reuters'e göre avukatları cumhurbaşkanlığı ofisine yazdıkları bir mektupta Netanyahu'nun, yasal sürecin tamamen beraatiyle sonuçlanacağına hala inandığını belirtti.


Kaynaklar: Biden dönemi boyunca Amerika Birleşik Devletleri İsrail'den istihbarat bilgilerini gizledi

İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)
İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)
TT

Kaynaklar: Biden dönemi boyunca Amerika Birleşik Devletleri İsrail'den istihbarat bilgilerini gizledi

İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)
İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi altı kaynak, eski Başkan Joe Biden'ın yönetimi sırasında ABD istihbarat yetkililerinin, Gazze'deki savaş çabalarının yürütülme biçimine ilişkin endişeler nedeniyle İsrail ile bazı önemli bilgilerin paylaşımını geçici olarak askıya aldığını söyledi.

2024 yılının ikinci yarısında ABD, İsrail hükümetinin rehineleri ve Hamas militanlarını hedef almak için kullandığı Gazze üzerinde uçan bir ABD insansız hava aracının canlı yayınını kesti. Kaynaklardan beşi, askıya alma işleminin en az birkaç gün sürdüğünü belirtti.

İki kaynak, ABD'nin ayrıca İsrail'in Gazze'deki kritik askeri tesisleri hedef alma çabalarında belirli istihbaratı nasıl kullanabileceğine dair kısıtlamalar getirdiğini söyledi.

Her iki kaynak da kararın ne zaman alındığını belirtmekten kaçındı. Tüm kaynaklar, ABD istihbarat bilgilerini tartışmak için anonim kalmayı talep etti. Karar, ABD istihbarat camiasında Gazze'deki İsrail askeri operasyonlarında öldürülen sivillerin sayısı hakkındaki artan endişelerle birlikte geldi.

Kaynaklar, yetkililerin, İsrail'in iç güvenlik servisi Şin Bet tarafından Filistinli tutsaklara yapılan kötü muameleden endişe duyduğunu bildirdi.

Kaynaklardan üçü, yetkililerin ayrıca İsrail'in ABD istihbaratını kullanırken savaş hukukuna uyacağına dair yeterli güvence vermemesinden de endişe duyduğunu belirtti.

ABD yasalarına göre, istihbarat teşkilatları herhangi bir yabancı ülkeyle bilgi paylaşmadan önce bu güvenlik önlemlerini almak zorundadır.

İki kaynak, istihbarat camiası içinde bilgi saklama kararının sınırlı ve taktiksel olduğunu ve Biden yönetiminin istihbarat paylaşımı ve silah transferi yoluyla İsrail'e desteğini sürdürme politikasını koruduğunu belirtti.

Kaynaklar, yetkililerin, İsrail'in ABD istihbarat bilgilerini savaş hukukuna uygun olarak kullanmasını sağlamaya çalıştığını ifade etti.

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, istihbarat yetkililerinin Beyaz Saray'dan emir almaya gerek duymadan belirli bilgi paylaşımı kararlarını derhal alma yetkisine sahip olduğunu söyledi. Başka bir bilgi sahibi kaynak ise İsrail'in ABD istihbarat bilgilerinin kullanım şeklini değiştirme taleplerinin, bu bilgilerin nasıl kullanılacağına dair yeni güvenceler gerektireceğini belirtti.

Reuters, bu kararların tarihlerini veya Başkan Joe Biden'ın bunlardan haberdar olup olmadığını belirleyemedi. Biden'ın sözcüsü ise yorum talebine yanıt vermedi.