Biden yönetiminin İran’ın Suriye’deki tehditlerine karşı koymak için ‘net bir planı yok’

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby (AP)
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby (AP)
TT

Biden yönetiminin İran’ın Suriye’deki tehditlerine karşı koymak için ‘net bir planı yok’

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby (AP)
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby (AP)

Washington’daki uzmanlar, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin Suriye’de İran ile yüzleşmek için ‘net bir planı’ olmadığına inanırken, ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü (Pentagon) John Kirby, ABD’nin Suriye ve Irak’ta saldırıların artmasını beklediğini ve bu saldırılar karşısında kendini savunmaya hazır olduğunu söyledi.
Kirby konuya ilişkin açıklamasında, “Suriye’deki son saldırılar, kuvvetlerimizin proaktif önlem ve adımlar atmaya hazır olduğunu gösterdi. Güçlerimize füze saldırısı düzenlemek için hazırlıkların yapıldığı Yeşil Bölge civarındaki bir alana gerçekleştirilen saldırıda da aynısı oldu. Güçlerimizi korumak, sahip olduğumuz bilgiler ve koruma yetkilerimizle yapmamız gerekeni yapmak anlamına gelir” dedi.
Irak konusunda ise Kirby, “Irak güvenlik güçlerine danışmanlık ve yardım yaptığımız muharebe görevlerimizin sona ermesinden sonra görev farklıydı. Ancak bu, liderlerimizin kendilerini ve güçlerini savunmak için daha az yeteneğe veya daha az sorumluluğa sahip olduğu anlamına gelmez” şeklinde konuştu.
Son zamanlarda Washington’da, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından kontrol edilen bölgelerdeki askeri üslerde ve Irak-Suriye-Ürdün sınır üçgenindeki Tanf üssünde konuşlanan yaklaşık 900 askerden oluşan ABD kuvvetlerinin Suriye’nin kuzeydoğusundaki rolünü yeniden gözden geçirmeye yönelik siyasi çağrılar arttı.
‘DEAŞ’ın yenilgisini daim kılmak’ için Suriye’de konuşlanan yüzlerce ABD askerine verilen asıl görev, büyük ölçüde, İran destekli milisler, Suriye rejimi ve bazen Rus paralı askerlerinin başlattığı saldırılara karşı aralıksız savaşlara dönüştü. Bu, ABD güçlerinin Suriye’deki rolüne yeni bir tanım getiriyor.
Foreign Affairs dergisindeki bir habere göre, ABD kuvvetleri 2016’dan bu yana yalnızca DEAŞ unsurlarıyla değil, aynı zamanda Suriye rejim birlikleri, İran destekli milisler ve Rus paralı askerleriyle de savaştı.
Bu uzun rakipler listesi, ABD kuvvetlerinin ne kadar karmaşık ve tehlikeli bir ortamda faaliyet gösterdiğini ortaya koyuyor ve konuşlanmalarının altında yatan yasal gerekçeler hakkında soruları gündeme getiriyor.
Hem yerel, hem de uluslararası yasalar savaş yapmayı kısıtlıyor ve bu nedenle, prensipte ülke başkanı, istediği zaman tek taraflı olarak askeri güç kullanmaktan men ediliyor. 
ABD yasaları, Kongre tarafından onaylanan meşru müdafaa ve çatışmalar için istisnalar getiriyor ve uluslararası hukuk da benzer şekilde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından onaylanan meşru müdafaa ve kuvvete izin veriyor.
Ancak Kongre ve BMGK, hem politika, hem de siyasi nedenlerle çatışmaları onaylama konusunda isteksiz olduğundan, ABD hükümeti bu organları atlatmanın yaratıcı yollarını buldu. 
Bu hiçbir yerde, birbirini takip eden ABD yönetimlerinin çok çeşitli ABD operasyonlarına iç hukuk çerçevesinde uyum sağlamak için akıllı yasal manevralar yaptığı Suriye’den daha net olamaz.
2014’te Suriye’de savaşa girmenin asıl gerekçesi DEAŞ ve El Kaide ile savaşmaktı. 
Kongre, DEAŞ’a karşı savaşa önceden izin vermemiş olsa da, daha sonra ABD’nin DEAŞ’a karşı operasyonları için fon tahsis etti. 
Yine de Suriye’deki ABD kuvvetleri, 2016’dan bu yana, hiçbir Kongre yetkisi ve hatta tartışması olmadan bir avuç başka düşmanla da savaştı.
Bir anlamda ABD, Suriye’de köşeye sıkışmış olabilir. 
Uluslararası Kriz Grubu dahil gözlemciler, DEAŞ’a karşı mücadele amacıyla orada bulunan ABD askerlerinin Suriye’nin kuzeydoğusundaki gerilimde önemli bir rol oynamaya başladığını savunuyor.
Öte yandan gözlemciler, İran, Türkiye ve hatta Rusya dahil olmak üzere diğer bölgesel aktörlerin getirdiği komplikasyonlar ışığında, ABD’nin bu bölgeden özgürce çekilmesinin de kanlı sonuçlara yol açacağından korkuyor.
Gözlemciler, Kongre’den, ABD’nin Suriye’deki askeri faaliyetlerinin parametrelerini ve hedeflerini doğrudan tanımlayan yeni mevzuatı tartışmasını talep ediyorlar.
Ancak bu çağrılar, en azından içinde bulunduğumuz dönemde, bu tür tartışmaları yapmak veya sahadaki durumu değiştirmek istemeyen Başkan Biden yönetiminin beyan ettiği niyetlerle çelişiyor.
Foreign Affairs dergisinde yer alan haberde, “ABD yönetimi Suriye’deki mevcut rotasını sürdürse bile, ABD hükümetinin Suriye’de yaptığı hukuksal çarpıklıkların emsal olmasına izin verilmemeli” denildi.
Gözlemciler, İran destekli Hizbullah yanlısı gruplar tarafından Beyrut’taki ABD Büyükelçisi’ne yönelik tehditlerin ardından, asker ve diplomatlar olmak üzere ABD’lilere yönelik artan tehditlere dikkat çekiyor ve Biden yönetiminin bunlara nasıl yanıt vereceği sorularını gündeme getiriyor.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın, İran milislerinin ABD’lilere yönelik bir saldırı düzenleme girişimine karşı yaptığı uyarının, Tahran’ın ‘ABD güçlerini bölgeden çıkar’ sloganını yükselttiği bir dönemde yeterli olmayacağına inanıyorlar.



“En büyük güvenlik ihlali” Hizbullah’a Lübnan’da ve Suriye'de darbe indirdi

Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)
Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)
TT

“En büyük güvenlik ihlali” Hizbullah’a Lübnan’da ve Suriye'de darbe indirdi

Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)
Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)

Lübnan’daki Hizbullah Hareketi, üyelerinin kullandığı çağrı cihazlarını hedef alan ‘en büyük güvenlik ihlali’ ile karşı karşıya kaldı. Bu güvenlik ihlali, Hizbullah’ın Lübnan’daki ve Suriye'deki kaleleri olarak kabul edilen bazı bölgelerde yaklaşık 2 bin 800 kişinin yaralanmasına ve 9 kişinin ölümüne neden olurken yaralıların sayısı hastanelerin kapasitesini aştı.

Suriye basını Suriye'de bulunan çok sayıda Hizbullah üyesinin taşıdıkları çağrı cihazlarının patlaması sonucu yaralandığını ve hastaneye kaldırıldığını bildirdi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Şam’ın kentsel ve kırsal kesimlerinde Hizbullah üyelerinin bazılarının taşıdıkları çağrı cihazlarının patlaması sonucu yaralanarak hastaneye kaldırıldığını aktardı.

Suriye’nin başkenti Şam'daki Kefer Susa Mahallesi yakınlarında seyir halindeki bir araçta bir çağrı cihazı patladı. İsrail’in Lübnan ve Suriye'deki Hizbullah üyeleri tarafından yaygın olarak kullanılan çağrı cihazlarını hedef alan eş zamanlı siber saldırısı sonucunda Lübnan'da birkaç cihaz daha patladı.

Güvenlik ihlali saat 15.30 sularında Beyrut'un güney banliyölerinde bir kişinin elindeki cep telefonunun patlamasıyla başladı. Ardından Lübnan'ın çeşitli bölgelerinde eş zamanlı olarak meydana gelen ‘patlamalar’ birbirini takip etti.

Lübnan’ın güney banliyölerinde, Nebatiye’de ve Bekaa'da yollarda kanlar içinde yatan onlarca insanın görüldüğü görüntüler düşmeye başladı. Ardından Hizbullah, çağrı cihazı taşıyan herkesten bu cihazları atmalarını isteyen bir açıklama yapıldı. İç Güvenlik Güçleri de vatandaşlardan yaralılara yardım edilmesini ve hastanelere kaldırılmalarını kolaylaştırmak için yolları açmalarını istedi. Genelkurmay Başkanlığı, vatandaşlardan, sağlık ekiplerinin olay yerlerine ulaşmalarını kolaylaştırmak amacıyla patlamaların yaşandığı bölgelerde toplanmamalarını istedi.

xy6muu7
Beyrut'un güney banliyösünde yaralıların tedavisine yardımcı olmak için kurulan çadırda kan vermek için bekleyen bağışçılar (AFP)

Reuters, Hizbullah yetkililerinin birinin çağrı cihazlarının patlatılması olayının şimdiye kadarki en büyük güvenlik ihlali olduğunu söylediğini aktardı. Reuters’ın emniyet kaynaklarından aktardığına göre Hizbullah, patlayan çağrı cihazları üyelerine daha yeni dağıtmıştı. Fransız Haber Ajansı (AFP) da Hizbullah'a yakın kaynakların ‘yeni çağrı cihazlarının lityum pillere sahip olduklarını ve aşırı ısınma sonucu patlamış gibi göründüklerini’ söylediklerini aktardı.

ABD merkezli gazete New York Times’ın (NYT) konuyla ilgili bilgi sahibi yetkililere dayandırdığı haberine göre cihazlar patlamadan önce birkaç saniye boyunca bip sesi çıkardı. Saldırıda Hizbullah üyelerine ait yüzlerce çağrı cihazı hedef alındı. Sosyal medyada dolaşan videolarda cihazların yollarda, dükkanlarda ve evlerde insanların ellerinde patladığı ve maddi hasara yol açtığı anlar görülüyor.

Hizbullah: Geniş kapsamlı inceleme başlatıldı

‘Güvenlik ihlalinden’ yaklaşık üç saat sonra Hizbullah tarafından yapılan ilk açıklamada dün öğleden sonra saat 15.30 sularında Hizbullah'ın çeşitli birimlerinde ve kurumlarında çalışanların iletişim için kullandığı çağrı cihazlarının patladığı duyuruldu. Açıklamada “Sebebi açıklanamayan patlamalar şimdiye kadar bir çocuğun ve iki kardeşin ölümüne ve birkaç kişinin de yaralanmasına neden oldu” denildi.

Açıklamada Hizbullah'ın uzman kurumlarının şu an eş zamanlı patlamaların nedenlerini belirlemek için geniş kapsamlı bir güvenlik soruşturması başlattığı belirtildi. Hizbullah tarafından yapılan ikinci açıklamada ise “Mevcut tüm gerçekleri ve verileri inceledikten sonra, bu canice saldırıdan tamamen düşmanımız İsrail'i sorumlu tutuyoruz” ifadeleri kullanıldı.

xc
Başbakan Mikati'nin Milletvekili Ali Ammar'ın oğlu için taziye ziyareti sırasında çekilen bir fotoğrafı (Başbakanlık Basın Ofisi)

Öte yandan Bakanlar Kurulu, Lübnan'ın egemenliğinin ağır bir ihlali olan ve suç teşkil eden İsrail'in bu saldırganlığını kınadı. Hükümetin ilgili ülkeler ve Birleşmiş Milletler (BM) nezdinde gerekli tüm temasları derhal başlatarak bu suçla ilgili sorumluluklarını ortaya koyduğunu vurgulayan Bakanlar Kurulu, gelişmelerin takip edilebilmesi için toplantılarını kamuoyuna açık olarak yapma kararı aldı.

Bu arada Başbakan Necip Mikati, Milletvekili Ali Ammar'ı ziyaret ederek oğlu için başsağlığı diledi.