Ulusal Halk İstişarelerini savunan Tunus Cumhurbaşkanı medyayı suçluyor

BM yetkilileri el-Bahiri’nin serbest bırakılması veya ceza muhakemesine uygun bir şekilde suçlamada bulunulmasını istiyor.

Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)
Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)
TT

Ulusal Halk İstişarelerini savunan Tunus Cumhurbaşkanı medyayı suçluyor

Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)
Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said dün akşam yaptığı açıklamalarda, ülkenin siyasi, sosyal ve ekonomik geleceğini belirlemek amacıyla halka bir dizi sorunun yöneltildiği Ulusal Halk İstişarelerini savunarak, “Bu istişare uygulamasının yeni bir şey olmadığını zira Venezuela, Brezilya ve Şili gibi birçok ülkede kullandığını, ayrıca yeni yöntem ve düşüncelere göre, bunun farklı konularda kamuoyundaki baskın eğilimler ve görüşler hakkında bilgi edinmenin bir yolu” olduğunu belirtti.
Başbakan Necla Budin’i ağırladığı görüşmede, hükümetin istişareyi organize etmeye yönelik hazırlık çalışmalarına övgüde bulunarak, medyayı gerçekleri çarpıtmak itham ederek eleştiren Cumhurbaşkanı Said “Temel ve asıl konuların dikkat verdikleri konuların en sonuncusu. Arkalarında mali lobiler var” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı “Özgürlüğü küfür olarak görüyorlar” ifadelerini kullanırken, medya adamlarını “artık kimsenin inanmadığı geleneksel yollarına ve sosyal medya aracılığıyla ortaya çıkmış yollarına geri dönmekle” itham etti.
Bazı insan hakları örgütlerinin ve siyasi liderlerinin, Nahda hareketinin liderlerinden Nureddin el-Bahiri’nin ve zorunlu ikamete tabi tutulan herkesin serbest bırakılmasına yönelik çağrılar konusunda Cumhurbaşkanı Said, “Ev hapsine konulanların, cezaevinde olması gerekiyordu” dedi. Ayrıca Tunus yönetimi ve güvenlik makamlarıyla birlikte, söz konusu kişilerin pasaport sahtekarlığı ve terör listelerinde yer alan kişilere pasaport verilmesi de dahil olmak üzere birçok suça karıştıklarını kanıtlayan çok sayıda belgenin bulunduğunu vurgulayarak “Hiç kimse, ifade ettiği bir görüş veya tutum nedeniyle hapse atılmadı” dedi.
Sayıştay’ın 2019 seçimlerine ilişkin raporunda bildirdiği ihlaller sebebiyle 19 siyasi liderin yargıya sevk edilmesi ile ilgili olarak Said, kimseyi hedef almadığını, ancak onların cezalandırılmasını gerektiren belgelerin bulunduğunu, ihanetler, bağlantılar ve yurt dışından finansmanların söz konusu olduğunu belirtti. Ayrıca “Bazı Batılı başkentler, mali çevrelerinin etkisi altında Tunus’un hukuka saygı duymadığını söylemek istiyor. Ancak biz kimsenin kanundan üstün olmadığını söylüyoruz.” ifadelerini sözlerine ekledi. Cumhurbaşkanı Tunus’a karşı suç işleyen herkesten hesap sorulması için bir kez daha çağrıda bulundu ve yargının işleyişine müdahale etmeyi reddettiğini vurguladı.
Bu bağlamda, Birleşmiş Milletler (BM) dün, Tunus’ta insan haklarının durumunun kötüleşmesinden endişe ettiğini belirterek, ülkenin yetkili makamlarına Nahda partisinden liderlerinden eski bakan Nureddin el-Bahiri’nin serbest bırakma veya hakkında ceza muhakemesine uygun bir şekilde suçlamada bulunma çağrısında bulundu.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Sözcüsü Liz Throssell dün Fransız haber ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada, “Tunus’ta son bir ayda yaşanan olaylar, ülkedeki insan haklarının durumunun kötüleşmesine yönelik endişelerimiz derinleştirdi” ifadelerine yer verdi.
Throssell “Yetkililer, Bahiri’nin terörle bağlantılı suçlarla itham edildiğini belirttiler. Ancak avukatının, yöneltilen ithamlar hakkında henüz resmi olarak bilgilendirilmediğini biliyoruz” açıklamasında bulundu. Tutuklanmasından iki gün sonra hastaneye kaldırılan el-Bahiri’nin, tansiyon, şeker ve kalp rahatsızlıklarından muzdarip olduğunu ve tutuklandığından beri açlık grevinde olduğunu da hatırlatmak gerekiyor.
Throssell, Nahda partisinden eski bir içişleri bakanının danışmanı olarak görev yapmış olan Fethi el-Beledi’den bahsederek, aynı gün ve benzer koşullarda başka bir kişinin tutuklandığını, 4 Ocak’a kadar kendisin nerede olduğu yönelik bilgi alınmadığını belirtti. Ayrıca “Yetkililere, söz konusu iki kişinin serbest bırakılmasını hızlandırma veya ceza muhakemesi standartlarına uygun olarak suçlamada bulunmalarını istiyoruz” ifadelerini de sözlerine ekledi.
Bu bağlamda, eski bakan Muhammed Abu, bir radyo kanalında yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Said’in Tunusluları yanılttığını söylerken, bu davayı Yüksek Yargı Konseyi’ne bırakmasını ve dikkatini bunun yerine Nahda Hareketi, Tunus’un Kalbi Partisi ve Nida Tunus Partisi (NTP) gibi siyasi partilerle ilgili yolsuzluk konularına ve organize suç konulara gibi gerçek dosyalara yöneltmesin talep etti.
Abu ayrıca, yargıçların ve politikacıların mülkiyetlerine yönelik davaların yanı sıra birkaç TV kanalıyla ilgili kara para aklama dosyasının açılmasını talep etti. Abu Nureddin el-Bahiri’e yöneltilen, Tunus vatandaşlığının satılması ve evrakta sahtecilik ithamlarının “Tunus’taki birçok avukatı güldüren boş bir dosya” olarak değerlendirdi.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.