Irak’ta bazı üst düzey yetkililer hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkarıldı

Şeffaflık Kurumu bir ay içinde 98 kişi hakkında yakalama emri verdi.

Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan ve Sınır Kapıları Kurumu Başkanı Ömer el-Vaili (INA)
Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan ve Sınır Kapıları Kurumu Başkanı Ömer el-Vaili (INA)
TT

Irak’ta bazı üst düzey yetkililer hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkarıldı

Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan ve Sınır Kapıları Kurumu Başkanı Ömer el-Vaili (INA)
Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan ve Sınır Kapıları Kurumu Başkanı Ömer el-Vaili (INA)

Irak Federal Şeffaflık Kurumu dün (Çarşamba) aralarında şu anda görev başında bulunan isimlerin de yer aldığı devletin önemli pozisyonlarında hizmet vermiş üst düzey bazı yetkililer hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkardı.
Kurumun dünkü açıklamasıyla birlikte son bir ay içinde hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkarılan yetkili sayısı 98’e ulaştı.
Kurum’dan yapılan açıklamaya göre, şu an görev yapan bir bakan ve 4 eski bakan, eski bir bakan yardımcısı, 9 eski milletvekili, şu an görev yapan 2 vali ve 7 eski vali, şu an görev yapan 21 genel müdür ve 22 eski genel müdür ve 12 il meclis üyesi hakkında yakalama ve zorla getirme emri çıkarıldı.
Irak Şeffaflık Kurumu üst düzey devlet yetkilileri hakkında ilk kez yakalama emri yayınlamıyor. Kurum uzun yıllardır bu yönde tedbirler alıyor. Ancak bu tedbirler, Irak’ın 18 yıldır mustarip olduğu yolsuzluk suçlarının önlenmesinde ciddi bir başarı kaydedemedi.
Uluslararası şeffaflık örgütlerinin, yolsuzluğun en yaygın olduğu ülkelerle ilgili yayınladığı listelerde Irak halen ilk sıralarda yer alıyor. Haklarında yakalama veya zorla getirilme kararı bulunan çoğu yetkilinin dosyasıyla ilgili ‘delil yetersizliği’ kararı veriliyor. Bu kararın alınmasında, etkili partilerin kendi mensuplarının yargılanmasını engellemek amacıyla yargı otoritesine yaptığı baskılar etkili oluyor.
Şeffaflık Kurumu Aralık’ta yayınladığı raporda, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) bölgeleri hariç Bağdat ve diğer illerde devlete ait arazi ve gayrimenkullere yönelik 31 bin 378 ihlalin işlendiğini tespit ettiklerini belirtti.
Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih geçen yıl Mayıs ayında yaptığı açıklamada, son bir yıl içinde yapılan yolsuzluklarla yurtdışına 150 milyar dolar kaçırıldığını belirtti.

Arap Birliği, Irak hükümeti ile ortaklaşa bir konferans düzenledi
Arap Birliği, yolsuzlukla mücadele ve yolsuzluk yapılarak yurtdışına kaçırılan paraların geri getirilmesi hususunda Irak’a yardımcı olmak amacıyla Eylül ayında Bağdat’ta Irak hükümeti ile ortaklaşa bir konferans düzenledi.
Denetleme mercilerinin aldığı önlemlere ve Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’nin geçen yıl Yolsuzlukla Mücadele Komitesi ismiyle özel bir komite kurmasına rağmen halkın büyük bir kesimi, Irak makamlarının yolsuzlukla mücadelede istenen düzeyde ilerleme kaydedemediği görüşünde.
Irak sınır kapılarının yolsuzluk araçlarından biri olması ve yasak maddelerin ülkeye sokulduğu bir kapı haline gelmesi dikkate alındığında yolsuzlukla bağlantılı olarak Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, sınır kapıları ve şeridinin güvenliğinin sağlanması gerektiğini vurguladı.
Yüksek Yargı Konseyi’nden dün (Çarşamba) yapılan açıklamada, Başkan Zeydan’ın Konsey binasında Sınır Kapıları Kurumu Başkanı Ömer Adnan el-Vaili’yi karşıladığı bildirildi. Açıklamaya göre Zeydan, “Sınır kapıları ve şeridinin güvenliğinin sağlanması, sahtecilik ve finansal manipülasyonla ülkeye ithal edilen tüm malzemeler üzerinde kontrolün sıkıştırılması ve hepsinin incelenmesinin sağlanması” gerektiğini vurguladı. Zeydan ayrıca kuralları çiğneyenlerin tespit edilmesi ve yasaların öngördüğü şekilde en ağır cezaları almaları için çabaların sürdürülmesini talep etti.
Zeydan, sınır kapılarının mevcut yönetimle birlikte büyük bir değişime şahit olduğunu söyledi. Ancak sınır kapıları dosyasıyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Sahtecilik, vergi kaçakçılığı, rüşvet, güvenlik ve kalite kontrol şartlarına uygunluğu test edilmeyen malzemelerin girişleri aynı şekilde devam ediyor” dedi.
İsminin açıklanmasını istemeyen kaynak, “Sınır kapıları halen geleneksek bürokratik yollarla çalışıyor. Sahteciliği önlemek için şimdiye kadar elektronik sistemlere geçiş yapılmadı. Bu nedenle rüşvetin halen yaygın olduğunu, ithal edilen malların kalitesinde sahtecilik yapıldığını, kan emiciliğinin devam ettiğini ve ayrıca partiler ve silahlı gruplarla bağlantılı bazı yapıların sınır kapıları üzerinde otorite kurduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Başbakan Mustafa el-Kazımi Mayıs 2020’de göreve başladıktan sonra sınır kapılarındaki bazı yapılara geniş çaplı operasyonlara başlattı ve Basra ile Vasıt gibi illerdeki sınır kapılarını ziyaret ederek tüm kapılarda elektronik sistemlere geçileceği sözünü verdi. Fakat şu ana kadar böyle bir adım atılmadı. Sınır kapılarındaki çalışma şekli halen eski geleneksel yollara dayanıyor. Bu da yolsuzluk ve manipülasyon operasyonlarını kolaylaştıran bir durum.



Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
TT

Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)

Eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin rejiminin ABD güçleri tarafından devrilmesinden yaklaşık yirmi yıl sonra Washington, onun temel direklerinden biri olan Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih el-Ravi'ye yönelik yaptırımları kaldırıyor.

El-Ravi, eski rejimin devrilmesinden aylar sonra 2003 yılında tutuklandı ve yaklaşık dokuz yıl sonra Irak yetkilileri tarafından serbest bırakıldı. ABD güçlerinin, Saddam Hüseyin liderliğindeki en çok aranan 55 kişiden oluşan listesinde 35. sıradaydı.

El-Ravi, serbest bırakılmasından sonra bir Arap ülkesinde kaldı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre yıllar sonra, Irak'a abluka uygulanmasından yaklaşık beş yıl sonra BM kararları uyarınca uygulamaya konulan “karne” sisteminin tasarlanmasındaki deneyimlerini anlattığı “Kıtlığı Önlemek” adlı bir kitap yazdı.

Bu sistemin, 1990'larda Irak nüfusunun çoğunluğu için belirli sınırlar dahilinde, temel gıda maddelerine erişimi garanti altına almış olması dikkat çekicidir. Saddam Hüseyin'in Kuveyt'i işgalinin ardından uluslararası yaptırımlar kapsamında Irak'a uygulanan ekonomik ablukanın etkilerini hafifletmeye yardımcı olduğuna inanılmaktadır.

El-Ravi, serbest bırakıldıktan ve kendisine yöneltilen tüm suçlamalardan beraat ettikten sonra çeşitli Arap ve uluslararası medya kuruluşlarına röportajlar verdi. Irak dışında herhangi bir mal varlığına veya gayrimenkule sahip olduğunu açıklamamıştır; bu da ABD yaptırımlarına dahil edilmesinin, eski Irak rejiminin tüm unsurlarını kapsayan genel bağlamda gerçekleştiği anlamına gelmektedir.

ABD Hazine Bakanlığı, bu haftanın başlarında, Anbar Vilayeti doğumlu Iraklı bakanın isminin yaptırım listesinden çıkarılmasına karar verdiğini duyurdu.

Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)

Saddam'la 'tartışma'

El-Ravi 1967 yılında Bağdat Üniversitesi'nden mezun olmuş ve 1978 yılında Birleşik Krallık'ta doktorasını tamamlamıştır. Daha sonra Bağdat'a döndü ve 1981 yılına kadar Planlama Bakanlığı Genel Müdürlüğü ve Bağdat Üniversitesi'nde öğretim üyeliği görevlerinde bulundu.

Daha sonra Cumhurbaşkanı'nın ekonomik işlerden sorumlu danışmanlığı ve Ağustos 1987'ye kadar Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanlığı gibi üst düzey görevlerde bulundu. Çağdaşı gözlemcilerin ve politikacıların ifadelerine göre Ticaret Bakanlığı görevini üstlenecek en iyi isimlerden biri olarak kabul ediliyordu.

El Ravi, televizyon röportajlarından birinde, Saddam Hüseyin'in bir kabine toplantısı sırasında bakanlardan birinin, bakanların karne dağıtım sisteminin dışında tutulmasını istemesi üzerine bu karara itiraz ettiğini iddia etmiştir. Saddam her bakan için kotayı arttırmayı kabul ettiğinde, el-Ravi itiraz ederek, bu önlemin karne sisteminin çökmesine yol açacağını iddia etti. Eski bakana göre, Saddam anayasal yetkilerine müdahale edilmemesini talep etti ve toplantıyı öfkeyle bitirdi. Saddam Hüseyin ertesi sabah tekrar geldi ve bakanın söyledikleri doğru olduğu için emrini yerine getirmemesini istedi.