Afganistan'daki British Council öğretmenleri Taliban'dan saklanıyor: "Korkuyoruz, depresyondayız"

British Council, Taliban kontrolündeki Afganistan'da mahsur kalan eski çalışanlarının başvurularının değerlendirilmesi için hükümete baskı yaptıklarını belirtti (AFP)
British Council, Taliban kontrolündeki Afganistan'da mahsur kalan eski çalışanlarının başvurularının değerlendirilmesi için hükümete baskı yaptıklarını belirtti (AFP)
TT

Afganistan'daki British Council öğretmenleri Taliban'dan saklanıyor: "Korkuyoruz, depresyondayız"

British Council, Taliban kontrolündeki Afganistan'da mahsur kalan eski çalışanlarının başvurularının değerlendirilmesi için hükümete baskı yaptıklarını belirtti (AFP)
British Council, Taliban kontrolündeki Afganistan'da mahsur kalan eski çalışanlarının başvurularının değerlendirilmesi için hükümete baskı yaptıklarını belirtti (AFP)

Afganistan'da görev yapmış, Birleşik Krallık'ın uluslararası eğitim kuruluşu British Council'a bağlı eski öğretmenler korkuyla Taliban'dan saklandıklarını söyledi.
Eskiden British Council'da çalışan yaklaşık 100'e yakın Afgan'ın hâlâ Birleşik Krallık'a dönmesine izin verilmedi.
Merkezi Birleşik Krallık'ın (BK) başkenti Londra'da bulunan British Council, Dışişleri, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kalkınma Ofisi (Foreign, Commonwealth & Development Office -FCDO) sponsorluğunda Britanya kültürünün tanıtılması, yayılması ve İngilizce eğitimi gibi alanlarda hizmet veren bir kamu iktisadı teşebbüsü.
FCDO, geçen hafta Afgan Yurttaşların Yeniden Yerleştirilmesi Projesi (Afghan Citizens Resettlement Scheme -ACRS) kapsamında 20 bin kişinin BK'ye tahliye edileceğini bildirmiş, öğretmenlerin de bu programa başvuru yapabileceği duyurulmuştu.
Ancak Taliban, ABD birliklerinin ülkeden çekilmesiyle 15 Ağustos'ta başkent Kabil'e girerek Afganistan'ın kontrolünü ele geçirdiğinden beri Helmend vilayetindeki öğretmenler "misilleme korkusuyla" saklanıyor.
Gerçek kimliği gizli tutulan ve adı Rahimallah olarak paylaşılan bir öğretmen, 2014'e kadar Britanya ordusu birliklerinin bulunduğu Helmend'de iki yıl boyunca "riskli ve tehlikeli" koşullarda British Council için çalıştığını söyledi.

"Taliban beni öldürecek"
BBC'ye konuşan 20'li yaşlarındaki görevli, okul öğretmenlerine "toplumsal cinsiyet eşitliği, kapsayıcılık ve çeşitlilik" gibi alanlarda eğitim sağladığını belirtti.
Rahimallah, "Bunu yapmak zorundaydık. Onlara lezbiyen, gey ve biseksüellerin Afgan topluluklarımızda kabul edilmesi gerektiğini söyledik. Fakat onlar bunu reddetti. Bana tamamen İslami değerlere aykırı bir iş yaptığımı söylediler" iddialarında bulundu.
Eğitmen, ailesini göremeden ve çalışamadan saklanmak zorunda kaldığını ve Taliban'ın kendisini bulursa öldüreceğinden emin olduğunu öne sürdü.

Rahimallah, "Bir akrabam Facebook'ta Taliban karşıtı bir paylaşım yaparak, öğretmenlerin maaşlarını ödeyemediklerini yazdı. Ertesi gün Taliban istihbaratı onu kaçırdı, işkence etti ve öldürdü. Sonra da cesedini Helmend Nehri'ne attılar. Sadece bir Facebook paylaşımı için. Bana da aynısını yapacaklarına eminim" iddialarında bulundu.

"Depresyondayız"
Başka bir eski öğretmense BBC'ye açıklamasında "Gerçekten depresyondayız. Saklanıyoruz ve dışarı çıkamıyoruz" dedi.
Küçük kızının sürekli dışarı çıkmak istediğini söyleyen öğretmen, "Taliban'ın arama yapmaya geldiğini duyunca sürekli bir yerden başka yere gidiyoruz" ifadelerini kullandı.
Kabil'deki British Council'ın eski yardımcı direktörü Joe Seaton ise eğitmenlerin kendisiyle iletişime geçerek yardım istediklerini söyledi. Seaton, Afganistan'da üç buçuk yıl çalıştıktan sonra British Council'dan 2020'de ayrıldığını belirtti. Kurumu eleştiren Seaton, British Council'ın Kabil'deki personele öncelik verdiğini ve Helmend'deki öğretmenleri ikinci plana attığını savundu.
Seaton, eski British Council çalışanlarının aslında Nisan 2021'de duyurulan Afganların Yerleştirilmesi ve Destek Politikası (Afghan Relocations and Assistance Policy -ARAP) kapsamında tahliye hakkının bulunduğunu fakat başvurularının işlemden geçirilmediğini belirtti.
Independent Türkçe, BBC, Guardian 



Dünya basınından özetler: İsrail, İran rejimini nasıl değiştirmek istiyor?

İran'ın Tel Aviv'e attığı balistik füzeler, İsrail'in Demir Kubbe savunma sistemini harekete geçirdi (AP) 
İran'ın Tel Aviv'e attığı balistik füzeler, İsrail'in Demir Kubbe savunma sistemini harekete geçirdi (AP) 
TT

Dünya basınından özetler: İsrail, İran rejimini nasıl değiştirmek istiyor?

İran'ın Tel Aviv'e attığı balistik füzeler, İsrail'in Demir Kubbe savunma sistemini harekete geçirdi (AP) 
İran'ın Tel Aviv'e attığı balistik füzeler, İsrail'in Demir Kubbe savunma sistemini harekete geçirdi (AP) 

İsrail ve İran arasındaki saldırılar sürerken, dünya basınındaki analizlerde Tel Aviv yönetiminin Tahran'da rejim değişikliğinin peşinde olduğu yazılıyor.

Reuters'ın analizinde, İsrail'in saldırılarda sadece İran'daki nükleer tesisleri değil, üst düzey askeri yetkilileri de hedef alarak Tahran yönetiminin "hem ülke içindeki hem de bölgedeki müttefikleri nezdindeki güvenilirliğini azaltmayı amaçladığı" belirtiliyor.

İran devlet medyasının aktardığına göre saldırılarda Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Genel Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami ve İsrail'e yönelik saldırıları komuta eden isimlerden General Gulam Ali Reşid öldürüldü. Ayrıca operasyonda 6 nükleer bilim insanı da yaşamını yitirdi.

ABD'li düşünce kuruluşu Washington Yakın Doğu Politikası Enstitüsü'nden Michael Singh, şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

İsrail'in bunu yapmasının nedenlerinden birinin rejimi değiştirmek olduğu düşünülüyor. İran halkının ayaklanmasını görmek istiyorlar.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da dünkü saldırıların ardından yaptığı açıklamada İranlıları rejime karşı ayaklanmaya çağırmıştı.

Diğer yandan analizde, İran halkı arasında onlarca yıldır süren İsrail düşmanlığının, Netanyahu'nun beklediği desteği almasını güçleştireceğine dikkat çekiliyor. Ayrıca ABD Başkanı Donald Trump'ın, İsrail'in yanında yer alırken Tahran'da rejim değişikliği istediğine dair hiçbir işaret vermediği vurgulanıyor.

BBC'nin analizinde de İsrail'in bu saldırılarla İran'da "zincirleme reaksiyon" oluşturarak rejimi yıkmayı hedeflediği belirtiliyor. Ancak Netanyahu yönetiminin "büyük bir kumar" oynadığı yazılıyor.

Tahran'ın çok daha çatışmacı bir pozisyon almasıyla misillemelerin uzun süreli bir savaşa evrilebileceği belirtiliyor. Öte yandan İran'da rejimin çökmesi halinde 90 milyon nüfusa sahip ülkenin kaosa sürükleneceği, bunun da tüm Ortadoğu'yu etkileyeceği ifade ediliyor.

Wall Street Journal (WSJ) da İran'ın dini lideri Ali Hamaney'in yaklaşık 40 yıllık rejiminin "varoluşsal bir tehlikeyle" karşılaştığını yazıyor. İsrail saldırıları sonucu üst düzey askeri yetkililerini kaybeden İran'ın Tel Aviv yönetimine kuvvetli misillemeler yapamayabileceği ifade ediliyor. Ayrıca Hamaney'in Kızıldeniz'deki gemilere ya da ABD'nin çıkarlarını Ortadoğu'da temsil eden birimlere saldırmaktan büyük ihtimalle kaçınacağı belirtiliyor.

Kaliforniya'daki Donanma Yüksek Lisans Okulu'ndan Afshon Ostovar, şu değerlendirmeleri yapıyor:

Hamaney kendine karşı dürüst olursa, yenilgiye uğradığını kabul edecektir. Uğruna çalıştığı her şey gözlerinin önünde dağılıp gidiyor. Yönettiği gemi karaya oturdu.

New York Times (NYT) ise Tahran'ın İsrail saldırısını öngöremediğini yazıyor. İran'ın, ABD'yle nükleer müzakerelerin başarılı olmaması durumunda İsrail'den saldırı beklediği fakat görüşmeler sürerken Tel Aviv'in böyle bir hamle yapacağını ummadığı belirtiliyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan İranlı yetkililer, İsrail'in saldırı ihtimaline dair istihbaratların Tahran yönetimi tarafından "propaganda" diye nitelenip göz ardı edildiğini söylüyor.

"Yükselen Aslan" operasyonu

İsrail dün sabaha karşı başlattığı "Yükselen Aslan" operasyonuyla Tahran başta olmak üzere İran'daki birçok şehre saldırı düzenlemişti. 20'si üst düzey komutan, 6'sı nükleer bilimci en az 78 kişi ölmüştü.

İran misilleme olarak İsrail'e 100 kadar drone göndermiş, Tel Aviv ise bunların hava sahasına ulaşmadan imha edildiğini bildirmişti.

Ancak İran'ın balistik füzelerle başlattığı saldırıda roketler Tel Aviv'in güneyindeki bazı binalara isabet etti. İsrail'in kamu yayımcısı KAN'ın aktardığına göre saldırılarda üç kişi öldü, 172 kişi yaralandı.

İran’ın yarı resmi Mehr Haber Ajansı’na göre İsrail, bugün Tebriz rafinerisi yakınlarına saldırı başlattı. Ayrıca önemli savunma ve askeri üslerin bulunduğu Loristan, Hamedan, Kirmanşah şehirleri de hedef alındı. Henüz ölü ve yaralı sayısı bilinmiyor.

Diğer yandan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) İsrail'in hedef aldığı İran'ın Natanz nükleer tesisinde sızıntı olduğunu bildirdi. İsrail ordusu İsfahan'daki nükleer tesisi de vurmuştu.

Independent Türkçe, BBC, Reuters, Wall Street Journal, New York Times