Lübnan'da kriz öğrencileri de vurdu: "Üniversite sistemi çöküyor"

Her 10 kişiden 8'inin yoksul olduğu Lübnan'daki üniversitelerde kampüse giden öğrenci sayısı azalırken, uzaktan eğitimde de sorunlar söz konusu (AFP)
Her 10 kişiden 8'inin yoksul olduğu Lübnan'daki üniversitelerde kampüse giden öğrenci sayısı azalırken, uzaktan eğitimde de sorunlar söz konusu (AFP)
TT

Lübnan'da kriz öğrencileri de vurdu: "Üniversite sistemi çöküyor"

Her 10 kişiden 8'inin yoksul olduğu Lübnan'daki üniversitelerde kampüse giden öğrenci sayısı azalırken, uzaktan eğitimde de sorunlar söz konusu (AFP)
Her 10 kişiden 8'inin yoksul olduğu Lübnan'daki üniversitelerde kampüse giden öğrenci sayısı azalırken, uzaktan eğitimde de sorunlar söz konusu (AFP)

Lübnan'daki ekonomik krizde üniversite öğrencileri eğitimlerine devam etmeye çalışıyor. Fakat artan akaryakıt fiyatları nedeniyle öğrenciler okula gidemediği gibi elektrik kesintileri sebebiyle uzaktan eğitimde de güçlükler yaşanıyor.
Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan Diş Hekimliği öğrencisi Agnes, haftada 4 gün okula gitmesi gerektiğini, günün 5 saatini yolda geçirdiğini ve ulaşım için aylık 1,3 milyon Lübnan lirası (yaklaşık 11 bin 770 TL) harcadığını söyledi.
Soyadını paylaşmak istemeyen 22 yaşındaki öğrenci, "Bu babamın maaşının yarısına denk geliyor" dedi.
Pandeminin de etkisiyle halihazırdaki ekonomik ve siyasi kriz derinleşirken, Lübnan'da çoğu öğrenci için bu harcamaları karşılamak mümkün değil.
Lübnan lirası karaborsada yüzde 95 değer kaybederken, araçların depolarını tam olarak doldurması için 675 bin Lübnan lirası asgari maaş bile yetmiyor.
Lübnan İslam Üniversitesi'nden soyadını paylaşmak istemeyen 25 yaşındaki Tarık ise ulaşım fiyatlarındaki artıştan şikayet ederek "Benim dönemlik üniversite harcımdan bile daha pahalı hale geldi" dedi.
Öğretmenler de benzer sorunlar yaşıyor. Kamu Sektörü Çalışanları Birliği, 10 Ocak'ta eğitimcilerin greve gideceğini duyurmuştu. Sendikanın açıklamasında talep edilen sağlık hizmeti, ulaşım masraflarının karşılanması ve maaş zamları yapılmadığı sürece öğretmenlerin işe dönmeyecekleri belirtilmişti.

Elektrik kesintileri öğrencilerin çevrimiçi derslere katılmasını engelliyor (AFP)
Bu sebeplerden ötürü ülkedeki çoğu üniversite uzaktan eğitim yapıyor. Fakat bazen 20 saatten uzun süren elektrik kesintileri nedeniyle çevrimiçi eğitim seçeneği de düzgün şekilde işlemiyor.
Lübnan Üniversitesi'nden Amina, "yaklaşık 75 kişilik sınıftan yalnızca 5'inin" çevrimiçi derslere katılabildiğini söyledi.
Soyadını paylaşmak istemeyen 22 yaşındaki öğrenci, kitaplardan dersleri takip ettiğini ve geri kalmamak için günde 9 saat civarı çalışmak zorunda kaldığını anlattı.

"Burada bir çöküşten bahsediyoruz"
Dizüstü bilgisayar ve internet bağlantılarının aktif kalabilmesi için kimi aileler özel jeneratörler satın alırken, yüksek fiyatlar nedeniyle çoğu aile için bu seçenek de mümkün değil.
Fransızca eğitim veren kuruluşların bağlı olduğu Frankofon Üniversite Ajansı'nın Ortadoğu Direktörü Jean-Noel Baleo, bazı üniversitelerin kapatılmak zorunda kalacağını belirterek "Burada bir çöküşten bahsediyoruz. İleride daha kötü havadisler de gelecek" dedi.

"Kaynağımız yok"
Lübnan Eğitim Bakanı Addas Halabi ise üniversite eğitiminde yaşanan sıkıntıları giderecek güçleri olmadığını itiraf etti.
"Lübnan Üniversitesi için yabancı bağışçılardan fon bulmaya çalıştım fakat şu aşamada herhangi bir olumlu yanıt alamadım" diyen Halabi, "Lübnan yönetiminin bunu sağlayacak kaynağı yok" ifadelerini kullandı.
Sagesse Üniversitesi'nden 22 yaşındaki Ghassan, artık sadece ülkeyi terk edebilmek için mezun olmak istediğini söyleyerek "Tüm gençler gitmek istiyor çünkü burada net bir gelecek yok" dedi.
Independent Türkçe, France 24, The National News



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.